Лекция «12 жылдық білім беру жүйесі» Жоспар: 12 жылдық білім беру жүйесіне өту қажеттілігі 12 жылдық білім беру жүйесіне өту мәселелері
ялық біліммен қаруландыратын уақыт кетті, оған мүмкіндік жоқ
жүктеу/скачать 0,9 Mb.
|
12 жыл ҚН негіздері лекция
| ялық біліммен қаруландыратын уақыт кетті, оған мүмкіндік жоқ, еселенетін еді.
оны заман ағымы көтермейді. Жеткіншек ұрпаққа аз-аздан барлық сала жайлы білім емес, терең бір ғана сала бойынша білім беретін мезгіл келді. II. Қазақстанның сегіз мыңнан аса мектебінде үш миллионның ар жақ - бер жағында бала оқиды. Оның шамамен жыл сайын 220000-ы жалпы білім беретін орта мектепті бітіреді. Ал жоғарғы оқу орындары үшін белінген мектептің гранттардың саны шамамен 30000 (2005 жылы 32000, ал 2006 жылы 32490 болды). Бұл дегеніміз мек-теп түлектерінің шамамен 14 пайызы мемлекеттік грант бойынша ЖОО түседі деген сөз. Тағы да осыншама бала дұрыс, жүйелі білім беретін ЖОО ақылы негізде оқуға түседі. Бұл жерде айта кететін бір мәселе статистикалық мәлемет бойынша ақылы негізде оқуға түсетін балалардың саны әрине бұдан әлдеқайда көп. Алайда, көпте-ген жерлерде ақылы негізде оқытады деген бос сез. Ондай жер- Лерде балаға білім берілмейді,әйтеуір"оқып жатыр", "оқып жатыр- мын" деген алданыш, әйтпесе, қалтасында дипломы бар күзетшілер, жүргізушілер, жолсеріктер, сатушылар әрі-беріден соң "жол-жол" деп айқайға басып жүрген арбакештер қайдан шықты немесе дип- ломды кадрлардың саны көбейгенімен көптеген сала бойынша ма- мандардың тапшылығын қалай түсіндіруге болады? Яғни ЖОО ақылы негізде оқып жатқандардың елеулі бөлігі бос жүргендер. Демек, орта білім алған жеткіншектердің шамамен 30 пайызы
Оның үстіне, бәрібір кейін жоғарғы оқу орнына түспейтін осы 70 пайыз ол дегеніміз шамамен 140000 оқушының 10-шы, 11-ші сы Мысалы, психологтардың ныптарда отыруы ешкімге, атап айтқанда, өзіне, әке-шешесіне, жүргізген зерттеу жұмыста- қоғамға пайда емес. Қайта бәріне зиян. Және олардың ең үлкен
ныпта 30 оқушы болса, ған,жоғарыда айтқанымыздай 30 пайызболатын 80000балаға тиіп мұғалім бір сабақта әр балаға отыр. Бұл бағдарламасы күрделі болып есептелінетін 10-шы, 11 -ші тек қана 1 минут уақыт арнай сыныптардағы оқушылар санының тым көп болуы, олардың тәртібі алады екен. Бұл жағдайда сияқты мәселелерде көрініс табуда, қазір көбіміз айтып жүрген Демек, бізнегізгі мектепті тәмәмдаған барлық оқушыны 10-шы "оқыту барысында әр оқушы- сыныпқа отырғызбауымыз керек. 10 сыныпқа тек қана кейін ЖОО ның ерекшеліктерін ескеру" түсемін деген ниеттегі, білім деңгейі жақсы оқушы ғана отыруы ке- қағидасын іс жүзіне асыру рек. Ал басқалары құр салпақтап екі жыл бос жүрмей ерте бастан
дың Ұлтық біріңғай тестілеуге ның бірін иеленуге ұмтылғаны жөн. дайындау мүмкін бе? Бұл жерде ескеретін бір мәселе Қазақстан Конституциясы бой- ынша әрбір азамат орта біліммен қарулануға міндетті. Сол себепті - техникалық, ауылшаруашылық кәсіптік - оқу орындарында, мек-тептерде оқушыларға орта білім алуға мүмкіндік беретін кешкі мектептердің, жұмысшы - жастар мектептерінің тіпті сырттан оқитын 10, 11 сыныптардың жүйесі жасалынуы керек деген ойдамыз. III. Мектептің жоғарғы сатысында барлық балаға бірдей білім берілуге тиісті болғандықтан, білім беру деңгейі сөз жоқ орташа балаға лайықталады. Мұның жақсы оқитын балаларға зияны ұшан- теңіз. Атап айтқанда, олардың білімге деген талпынысы, құштар- лығы ЖОО түсем деген ниеті не тежеледі, не олар бұл жағдайлар- ды қанағаттандыру үшін мектептен тыс мекемелердің, жекелеген мамандардың құзыретгілігіне жүгінуге мәжбүр болады. Осы данкеліп барып әрбір ЖОО жанындағы ақылы дайындық курстары, оқушы- ларды ЖОО дайындайтын жекелеген курстар, репетитор арқылы оқыту сияқты мәселелер қазір қалаларда дүрілдеп тұр. Жарайды, интелектуалдық деңгейі жоғары қалаларда мұндай болғанымен ауыл жайлы бұлай дей алмасымыз хақ. Ол дегеніміз барлық мектеп оқушы- ларына бірдей жағдай жасап отырғанымыз жоқ дегенді білдіреді. Яғни, қазіргі оқыту жүйесіндегі кемшілікті оқушылардың жартысы қандай -да деңгейде жөндей алғанымен, қалғанына мұндай мүмкіндік мүлдем жоқ. IV. Бізге ұнасын-ұнамасын, жақсы көрейік-көрмейік бір кездері өз бабаларымыз бастап берген ғылым-білім деген ұлы мәселеде бұл күнде бізден алда тұрған әлемдегі дамыған елдердің іс- тәжірибесін ескермеуге қақымыз жоқ. Ал оларда (Франция, Голандия, Англия, Шотландия, Швеция, Финляндия, Норвегия, Дания және т.б.) бейімді - бағдарлы оқыту негізінен жүйелі түрде 7-сыныптан соң-ақ басталады. Өнер-білім-ғылымға ерекше мән берудің арқасында жұмыртқадан жүн қырқып, жоқтан бар жасап отырған бұл елдер егер бейімді-бағдарлы оқыту дұрыс болмаған болса оған барар ма еді, барғанның өзінде оған жабысып қалар ма еді. Бір шоқып екі қарайтын жерде ол мүмкін бе? V. Ресей Федерациясы білім беру министірлігінің "Әлеуметтік зерттеулер" Орталығының жүргізген сауалнамасының нәтижесіне қарасақ (өкінішке орай өзімізде мұндай бағытта А. Қ. Құсайынов, М.Е. Демеуованың ары қарай жалғасын таппай қалған "Біз өз балаларымызды білеміз бе?" деген тақырыппен жүргізген кең көлемдегі зерттеулерінен басқа жұмыстарды айта
Себебі, егер бейімді - бағдарлы оқытуға көшпесек онда дәстүрлі пайда болуы күрделі техноло- Жалпы білім беретін 10-сыныпта оқытатын оқу жоспары да, оқулық- гияға негізделген өндірістің Тары да жоқ. арқасы яғни XIX ғасырдың 10-шы сыныптың 2006-2007 оқу жылына арналған оқу жоспарла- екінші жартысында қарыштап рыда, баспадан шыққан немесе шығып жатқан оқулықтары да тек дамыған ғылым мен білім, қана бейімді-бағдарлы оқытуға лайықталған. Демек, біз енді ан- өндіріс ер сала бойынша дай мұндай әңгімені, демагогияны қойып 10-сыныпты бейімді - терең білімге ие мамандарды
бейімді-бағдарлы оқыту Ресей империясында да XIX ғасырдың келіп жеткіншек ұрпақты жас- екіншіжартысында ісжүзіне аса бастады. Атап айтқанда, 1864 жы тай бейімді-бағдарлы оқыту
Демек, XX ғасырдың екінші жартысында бұрынғы КСРО мен бүгінгі тәуелсіз Қазақстан мектептерінде факультативтік курстар, жекелеген пәнді немесе пәндерді тереңдетіп оқытатын мектептер, спорттық немесе өнер бағытындағы мектептер және қазіргі кезеңдегі лицейлер, колледждер, гимназиялар бейімді-бағдарлы мектептердің не басқа сөзбен айтылған өзі, не оның өте жақын
мәселесі тақыр жерде басталғалы отырған жоқ деп қорытынды- лауға болады. жүктеу/скачать 0,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|