Металл кристалындағы атомдар, иондар "электрон газымен" берік ұсталып, металдық байланыс түзеді дедік. Кристалдағы бос электрондарға тәуелді металдар белгілі бір ортақ қасиеттерге ие болады. Бұл қасиеттерге жылу және электрӛткізгіштік, металдық жылтыры, иілімділігі, т.б қасиеттері жатады.
Электр және жылуӛткізгіштігі
Электр ӛрісінің әсерінен электрондар бағытты қозғалысқа ие болады, сӛйтіп, электр тогя пайда болады. Электрӛткізгіштігі ең жоғары металдар күміс пен мыс, одан кейін алтын, алюминий, темір болып келеді. Ең аз электрӛткізгіштік сынапқа тән
Металдық жылтыры
Бұл металдардың ӛзіне тән қасиеттерінің бірі-оны адамдар ӛте жоғары бағалап, кейбір кӛркемӛнер туындыларын жасауға пайдаланады. Металдың бәрі де мӛлдір емес, ӛзіндік жылтыры бар. Олар кӛбінесе сұр түсті болып келеді.
Иілімділігі (пластикалығы)
Металдарды соққанда, ұсақ түйіршіктерге бӛлініп шашырап қалмайды, небәрі пішінін ӛзгертіп тапталады не жанашылады, яғни соғуға тӛзімді пластикалық қасиетін, иілімділігін кӛрсетеді.
Балқу температурасы
1000° жоғары температурада балқитын металдарды қиын балқитын, ал одан тӛмен болса, оңай балқитын деп бӛлінеді. Ең оңай балқитын металл-сынап оның балқу температурасы 38,9 градус. Ең қиын балқитын металл-вольфрам, оның балқу температурасы 3390 градус, сондықтан оны элеткр шамынынң сымын дайындау үшін қолданады.
Металдардың қасиеттері:
Химиялық (ерігіштік,коррозиялық беріктік,қышқылдану және т.б) Механикалық (беріктілік,аққыштық, иілгіштік,қаттылық,тұтқырлық және т.б) Технологиялық (созылымдылық,балқытылу және т.б) Физикалық(түс,тығыздық,балқығыштық,магниттік және т.б қасиеттері)
Металдардың механикалық қасиеттері, металдарға түскен жүктемеге қарсыласуын сипаттайды. Ал, металдардың механикалық сипаттамасы олардың қасиеттерін сандық түрде сипаттайды.
Металдардың негізгі механикалық қасиеттеріне: беріктілік,аққыштық, иілгіштік,қаттылық,тұтқырлық және т.б жатады.
Металдардың механикалық сипаттамасына:
уақытша кедергі-беріктіліктің шегі, созылу кезіндегі беріктіліктің шегі- ең үлкен жүктемеге сәйкес келетіндей шартты кернеу,ол үлгінің бұзылуына әкеліп соғады;
нақты кернеу;
аққыштықтың физикалық шегі :στ = Pτ/ F0
аққыштықтың шартты шегі; пропорционалдылықтың шартты шегі:σпц = Pпц / F0 беріктік шегі:σb= Pb/ F0
Достарыңызбен бөлісу: |