Лекция Термодинамика және жалпы түсінік. Күй параматрлері. Квазистатистикалық процесстер
жүктеу/скачать 1,53 Mb.
|
325227 (1) (1) (1)
323267
- Бұл бет үшін навигация:
- Лекция № 20 Идеал ерітінділердің осмос қысымы Дәріс жоспары
- Осмос қысымы деп концентрациясы әр түрлі екі ерітіндіні немесе ерітінді мен еріткішті бөліп тұрған шала өткізгіш арқылы еріткіштің өтуіне қарсы жұмсалатын гидростатикалық қысымды айтады.
| (cµC0 + dµD0 - aµA0 - bµB0) + RT(clnfC + dlnfD – alnfA - blnfB) = 0,
cµC0 + dµD0 - aµA0 - bµB0 / RT + ln(ƒCc · ƒDd / ƒAa ·ƒBb) = 0. (X.5) Бұл (X.5) – теңдеудің сол жағы тұрақты температурада тұрақты шама, өткені тқрақты температурада стандартты химиялық потенциалдар тұрақты. Бұл тұрақты шаманы ln Kƒ деп белгілейік: cµC0 + dµD0 - aµA0 - bµB0 / RT = ln Kƒ = const (X.6) Олай болса, ln Kƒ = ln (ƒCc · ƒDd / ƒAa ·ƒBb), немесе Kƒ = ƒCc · ƒDd / ƒAa ·ƒBb (X.7) Газ фазада өтетің реакция үшін оның тепе ө теңдік фугитивтіктері (ұшқыштықтары) арқылы өрнектелген Kƒ шамасы химиялық тепе ө теңдіктің константасы немесе, хмиялық тепе - теңдіктің наңты термодинамиқалық константасы деп аталады. Kƒ химиялық реакцяның табиғатына (реагенттердің табиғатына) тәуелді, және температураның тұрақты шама. Кез келген і газдың фугитвтігі fi оның парциал қысымымен байланысы, яғни fi = γiρi, мұнда γi – i газдың фугитивтік коэффициенті. Сонда ƒA = γAρA, fB = γBρB, ƒC=γCρC, fD=γDρD, Kƒ = (ρCCρDd) · (ρAρaρBb) / (γCcγDd) · (γAaγBb), мұндағы парциал қысымдар – тепе – тендік Лекция № 20 Идеал ерітінділердің осмос қысымы Дәріс жоспары: 1. Осмос. Термодинамиканың осмостық қысымы Еріген заттың молекулалық күйін сипаттау Қатты заттың сұйықтарда ерігіштігі Ерітінділердің осмос қысымын алғаш рет ашқан Нолле дейтін ғалым (1748). Бір жағы жабық, екінші жағында шала өткізгіш бар шыны түтікті қант ерітіндісімен толтырып, түтікті суға батырсақ, ондағы ерітіндінің көлемі өседі. Оның себебі шала өткізгіш арқылы су түтік ішінде өтеді. Мұндай құбылысты осмос деп атайды. Ал осмосты тудыратын күштерді осмостық қысым дейді. Осмос қысымы деп концентрациясы әр түрлі екі ерітіндіні немесе ерітінді мен еріткішті бөліп тұрған шала өткізгіш арқылы еріткіштің өтуіне қарсы жұмсалатын гидростатикалық қысымды айтады. Преффер 1877 жылы осмос қысымын қысымын өлшейтін осмометр жасап қанттың судағы әр түрлі концентрациялы ерітіндісінің әр түрлі температурадағы осмос қысымын өлшеді. Осы алынған деректерге сүйене отырып Вант – Гофф (1887) осмос қысымының заңын ашты. Бұл заң бойынша сұйытылған ерітінділердің осмос қысымы π төмендегі теңдеуге бағынады: π=CRT (1) Вант – Гоффтың бұл теңдеуі бойынша ерітінділер идеал газдарға ұқсайтынын көреміз. Егер берілген идеал газбен ерітіндінің көлемдері бірдей болса, газдың қысымы сол ерітіндідегі парциялды қысымға тең. Температура 00С-де 22,4л еріткіште 1 моль зат ерісе алынған ерітіндінің осмос қысымы 1,013*105Па тең болады. Вант – Гофф теңдеуінен анықталынатын әмбебап газ тұрақтысының мәні идеал газ теңдеуінен табылатын. Өсімдіктер және басқа да тірі оргнизмдер үшін осмос қысымының маңызы зор, су және басқа еріген заттардың тканьдарға таралуы осмос қысымына байланысты. Адам қанының осмос қысымы жуықтап алғанда 8,1*105Па тең. Организмде су азайған кезде адам шөлдейді, шөл қанғанда организмде су мен тұз арасында тепе – теңдік орнап осмос өзінің қажетті мәнәне келеді. Өсімдіктер клеткаларының осмос қысымы 4,05*105Па дейін болады.егілген өсімдік топырақтағы суды өз бойына осмос арқылы сіңіреді. Ерітіндінің осмос қысымы оның қату температурасының төмендеуі, қайнау температурасының жоғарлауы, бу қысымы сияқты қасиеттерге жатады. Осмос қысымын зерттеу ерітінділердің физикалық теориясының дамуына үлкен әсер етті. жүктеу/скачать 1,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|