Математиканы



Pdf көрінісі
бет42/89
Дата20.05.2024
өлшемі62,31 Mb.
#202595
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   89
Байланысты:
матем 2 кітап

Саннан қосындыны азайту
Т а п сы р м а 1. 
Суретті қараңыз. Мұнда азайғыш 
12 
және азайтқыш 
5 қалай белгіленген? Берілген сандардың айырмасын табуда 
қандай тәсілдер қолданылады?
Сондықтан тәжірибеде, әсіресе амал алгоритмдеріне тірек 
Оілім болатын кестеден тыс ауы зш а есептеу тәсілдеріне баса 
пазар аударған жөн. Мысалы, екі таңбалы кез келген саннан бір 
таңбалы санды азайту; екі таңбалы сандарды ондықтан аттамай 
қосу мен азайту, үш және төрт таңбалы сандарды қосу мен азай- 
ту; екі таңбалы санды бір таңбалы санға көбейту; санды бір таң- 
балы санға қалды қпен бөлу; бір таңбалы бөліндіні сынап көру 
лрқылы табу, мүмкін болатын ж ағдайларда екі таңбалы санды 
скі таңбалы санға бөлу; санды 10, 100, 1000 сандарына көбейту
жөне бөлу сияқты ауызш а есептеулер жүргізуге маш ықтанды-
#
ру - оқуш ының ариф метикалы қ амалдар алгоритмдерін де та- 
бысты игеруіне негіз қалайды.
Ж алпы алғанда, кестеден тыс есептеу тәсілдерінің кезеңдері 
мен ерекш еліктері қарасты ры лған соң, ары қарайғы есептеу 
жүмыстарын орындау, амалдардың кестелік мәндерін табу жаңа 
озгерген жағдайда іске асады да, сәйкес дағды жетіле түседі. Де- 
генмен, олардан қате жіберетін оқушының осы кезде қосымша
131


жүктемеге килігуі мүмкін және жаңадан енгізілген есептеу тәсілін 
игеруінде қиындьщ туып, іскерлік пен дағдыны қалыптастыру 
процесінің үздіксіздігі бұзылады. Сондықтан амалдардың кес- 
телік мәндерін табуды еркін игерген оқушы есептеу тәсілдерінің 
жаңа түрлерінде дұрыс меңгеріп кетеді деуге толық негіз бар.
Осы м ақсатта әрбір сабақты ң құрамды бөлігі болып есеп- 
телетін ауы зш а ж атты ғулар жүйесіне сәйкес тапсырмаларды 
әрдайым енгізу керек болады. Мұндай ж атты ғуларды ң мазмү- 
ны тө м ен д егід ей т а қ ы р ы п т а р д ы қ ам ту ы м ү м к ін : сан н ы ң
құрам ы , сандар қатары н түрліш е ж олдармен ш ы ғары п алу, 
амалдардың "дербес және ерекше" жағдайлары 

+ 0, 
а - а, а
- 1 , 
а
: 1, 0 • 
а, а
: а, а • а), қосу мен көбейту кестелері және азайтумен 
бөлудің сәйкес ж ағдайлары (түтасынан бөлшектеп).
Мысалы:
1. 10 санын екі санның қосындысы түріне келтіріңдер.
2. 10 саны н бірдей ек і санны ң қосы нды сы на түріне кел- 
тіріңдер.
3. Қосу кестесі нәтижесінде кездесетін ең кіш і және ең үлкен 
бір таңбалы сандарды атаңдар.
4. Қосу кестесінде қандай сандар бірдей екі санның қосын- 
дысы болып табылады? 4 санына 3-ті қосып, 19-ға дейінгі сәйкес 
нәтижелерді атаңдар.
5. 18 санынан 3-ті біртіндеп алып, сәйкес нәтижелерді атаңдар.
6 .1 0 санын бір таңбалы екі санның қосындысы түрінде атаң-
дар.
7. 15 санын екі қосылғыш тың қосындысына ж іктеңдер.
8. Қосу кестесінде 1-ді, 0-ді қосу ж ағдайлары неге келтіріл- 
меген?
9. Қосу кестесі нәтижесінде кездесетін ең үлкен және ең кіш і 
санды атаңдар.
10. Н әтиж ені атаңдар:
8 + 9,
1 1 - 3 ,
7 + 7 ,
1 6 - 9 ,
1 4 - 8 ,
9 - 6 ,
6 3 :7 ,
3 0 :5 ,
5 • 7,
8 -9,
3 6 :6 ,
9 • 9,
Сч
00
1
00
9 - 9 ,
8 : 8, т.с.с.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   89




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет