Математиканы


Оқушыларға берілетін өзіндік жұмыс



Pdf көрінісі
бет44/89
Дата20.05.2024
өлшемі62,31 Mb.
#202595
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   89
Байланысты:
матем 2 кітап

Оқушыларға берілетін өзіндік жұмыс:
I. Ондыңтан ат т амай ауызша қосу жэне. азайт у
1
)
0
±
1
,
1 ) 23 + 2 , 2 5 - 2 ,
2) 26 + 30, 5 6 - 3 0 ,
3) 3 + 5 6 ,3 0 + 24,
М -2, 23 бет. 
М -2, 44 бет. 
М -2, 45 бет. 
М -2, 47 бет.
II. Ондықтан ат т ап ауызша қосу жэне азайт у
1 ) 2 3 + 7
3 0 - 7
2) 26 + 24 
50 - 24
3) 26 + 7 3 3 - 7
23 + 7 = 
3 0 - 7 = 
26 + 24 
5 0 - 2 4
26 + 7 = 
3 3 - 7 =
(20 + 3) + 7 = 20 + (3 + 7) = 30 
(20 + 10) - 7 = 20 + (10 - 7) = 23 
= 26 + (20 + 4) = (26 + 20) + 4 = 50 
= 50 - (20 + 4) = (50 - 20) + 4 = 34 
26 + (4 + 3) = (26 + 4) + 3 = 33 
33 - (3 + 4) = (33 - 3) - 4 = 26
5.4. Арифметикалық амалдарды орындаудың ерекше және
дербес жағдайлары
Есептеулер жүргізуде арифметикалық амалдарды орындау- 
дың "ерекш е ж әне дербес" ж ағдай лары ж иі кездеседі. Олар
135


ариф метикалы қ амалдарды орындағанда 0 мен 1 сандары қаты- 
сатын ж ағдайлар. Бұлар тірек білімінің қатары на ж атады , себе- 
бі, сандармен ауы зш а және ж азбаш а есептеулер ж үргізудің ба- 
рысында оқуш ылардың қатесіз және шұғыл түрде осындай жағ- 
дайларды қарасты руы на тура келеді.
Демек, ариф м етикалы қ амалдардың "ерекше және дербес" 
ж ағдайлары н алдымен оқуш ылар саналы түсінуі тиіс те, күн- 
делікті сабақта әр алуан ж атты ғуларды шұғыл дәрежеде орын- 
дау деңгейіне ж еткізу үш ін ж үйелі жұмыс ж үргізу әрдайы м 
мүғалімнің назары нда болуы керек.
Мүндағы ең баоты мәселе - осындай ж ағдайларда амалдар 
орындаудьгң сәйкес түрін қарасты ру бары сы нда оқы ты лы п
отырған мәселені оқуш ы ларды ң саналы игеруіне жету және әрі 
қарай жүмыс барысында ондай ж ағдайларды салыстыра қарас- 
тыру арқы лы әрқайсы сы ны ң өзіне тән ерекш елігін, сондай-ақ 
олардың әр түрлі топтарының ұқсастығын тағайындау. Соны- 
мен бірге ондай білімдерді саналы қабылдауын қамтамасыз ету. 
Бүл ж ағдайлар ж еке дара қарастырылады. Сондықтан амалдар- 
дың кестелік ж ағдайлары ны ң қүрамы на бүлар енгізілмейді. Ол 
қосу мен көбейту, азайту мен бөлудің сәйкес ж ағдай лары н а 
қатысты кестелерді бірш ама ы қш ам түрде қүруға м үм кіндік 
туғызады. Сондай-ақ балалардың есте сақтауына тиісті кестелік 
ж ағдайларды ң мөлшерін (санын) әлдеқайда кемітуге себепші 
болады.
Алдымен оқуш ы ларды ң танысатын мәселесі санға 1-ді қосу 
және саннан 1-ді алу. Бүл есептеу тәсілінің теориялы қ негізі 
натурал сандар қатары ны ң негізгі қасиеті. Егер п кез келген 
натурал сан болса, онда алдыңғы п-1 саны шығады.
Әрине осы қасиеттің жалпы түріндегі түжырымдамасын бала- 
лардың келтіруі және оны ж атқа айтуы міндетті емес. Оны ба- 
лалардан талап етуге болмайды. Осы жерде оны мүғалімдердің 
есіне салу үш ін ғана келтіріліп отырғанын ескертеміз.
Дегенмен, ол түж ы ры м дам аны ң мән-мазмүнын оқуш ылар 
сезінуі тиіс және нақты мысалдарды қарастыру барысында бір- 
тіндеп қолдануға маш ықтануы керек. Сондықтан нақты мысал- 
дар арқылы осы қасиеттің мән-мазмұнын аш а түсуге 10 көле- 
міндегі сандарды нөмірлеуді оқып-үйрену кезінен-ақ ерекш е 
көңіл бөлу қаж ет.
136


Осы тұрғы да заттарды санау, яғни зат пен санды сәйкес- 
гендіру; санды 1-ді қосу ж ән еі-ді азайту арңылы шығарып алу; 
сандар қатарын тура және кері ретпен атау; кез келген саннан 
Пастап 1-ден қоса және 1-ден шегере санау; сандар қатары н бір 
санды атап отырып екі бағытта атау; қалдырып кеткен сандар 
қатарындағы санды, т.с.с. жаттығуларды, сондай-ақ әр алуан 
ісорнекіліктің түрлері мен дидактикалы қ материалды қаж етін- 
ше және тиімді пайдалану керек болады.
Сонда ғана осы қасиетке негізделген есептеу тәсілінің мәнін 
оқуш ылар саналы қабылдайды және игереді.
Келесі қарастырылатын мәселе 0-ді қосу, 0-ді азайту, О-ге сан- 
ды қосу. Азайтуда О-дің шығатын ж ағдайлары , ж алпы 0 саны 
үгымын енгізу аса күрделі мәселе. Бүл жайындағы ж ұмыстың 
үлгі ретіндегі нұсқасын келтірейік.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   89




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет