Мәшһүр-Жүсіп Шығармаларындағы заттық МӘдениет лексикасы



бет117/227
Дата06.02.2022
өлшемі6 Mb.
#35973
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   227
Ыдыс-аяқтар лексикасы


Саба. Осы сабаның көрінісі; төрт Сары айғырдың терісінен жонын сыртына қаратып, жал-құйрығын өзіне қойып, бұлқынына бір өгіздің терісін тіктіріп, өзін түйеге теңдегенде, сегіз қанат үйдің бір үзігі бір жағына тең болады екен (М-Ж., 84). Деді де, тоќсан саба толтырѓызды (ЌКБС, 20);
Сабаны айғырдың терісінен де тіккен. Көтеру үшін жал, құйрығын кесіп алмаған, олар тұтқаның орнына қолданылған. *Бұлқынына өгіздің терісінен тіккен. *Бұлқыны – түйеге сабаны теңеп, алып жүретін зат болуы мүмкін. Саба туралы бірнеше түсініктерді жинап беретін болсақ: Саба – посуда съ закваской; Саба – кожаный мех для кумыса (Потанин, 300). Саба – большой кожаный мешок для приготовления кумыса (Тверитин: ҚКБС, 1935. ). Саба – большая, сшиваемая из четырех кож посудина, в которой делается и хранится кумыс, она внизу квадратная, но потом тотчас же сьуживается в виде четырехсторонней пирамиды, с длинным как рукав отверстием (Ильминский). Кир. صابا саба (алт.ارقت аркытъ) бурдюкъ (большая изъ 4-хъ кожъ сшитая посудина, въ которой длается и хранится кумысъ; она внизу квадратная, но потомъ съуживается въ вид четырехсторонней пирамиды, съ длиннымъ какъ рукавъ отверзтіемъ, называемымъ мойын مويون шея), саба аяқ صاباياق деревянная подставка, въ которую устанавливаютъ сабу; въ тоб. саба, чаша. алт. сабы, саба часть, көп сабасы большая часть его алт. Сабар – палецъ (Радл. – 144; въ монг. Кокгти птицъ) (Будагов, 682). Саб - посудин для кумыса и мшалка (Будагов, 702). В. Радлов: саба - кожаный мъшокъ для приготовленія кумыса; сабааяқ-деревянная колода, въ которой стоить саба (4 т. 1 ч. 411-414). Сабадан соңғы үлкен көн ыдыс – сүйретпе. Ол – жұмырлау, әрі тікелеу келеді (С. М., – Б. 105). Сабадан соңғы үлкен көн ыдыс – сүйретпе – деп аталады (С.М., - Б. 105).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   227




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет