Вирустарды бейтараптау индексін дұрыс есептеу үшін зерттеуге
алынған вирустың ең соңғы сұйылтымы оның биологиялық титрінен
артық болуы қажет. Мысалы, вирус титрі 10
-7
ӘБ
50
болса, онда зерттеуге
вирусты 10
-8
сұйылтымына дейін алу керек. Бірінші қатардағы шыны
түтікшелерге 1:10 сұйылтымындағы телімді қан сарысуын 0,5 мл, екінші
қатардағыларға – сау мал қан сарысуларын (антиденелері жоқ) 0,5 мл, ал
үшінші қатардағыларға – физиологиялық ерітіндіні 0,5 мл-ден қосады.
Бірдей көлемде (1:1) үлестірілген қан сарысулары мен вирус
қоспаларын жақсылап шайқағаннан кейін, бір-бірімен әрекеттесу үшін
қажетті уақыт пен температурада ұстайды (вирустың түріне
байланысты). Инкубация уақыты өткеннен кейін қан сарысуы мен түрлі
сұйылтымдағы қоспаны жасуша өсінділері немесе басқа да вирусқа
сезімтал жүйелері бар 4 шыны түтіктерге 10
-8
сұйылтымнан бастап (10
-8
,
10
-7
, 10
-6
, 10
-5
) 0,2 мл-ден қосады. Жасуша өсінділері бар шыны
түтіктерді +37ºС термостатта 60-90 минут ұстағаннан кейін, оларға 1 мл-
ге дейін қоректік орта қосып, күнделікті микроскопиялау арқылы
термостатта ұстайды. Белгілі бір уақыт өткеннен кейін (5-12 тәулік)
реакция нәтижесін оқиды.
Бастапқыда вирустың титрін Рид және Менч әдісімен есептейді. Сау
мал қан сарысуы бар түтіктермен салыстыра отыра, телімді қан
сарысулары вирустардың титрін қандай деңгейге дейін
төмендететіндігін бейтараптау индексі (Ig) деп атайды. Бейтараптау
индексі келесі формуламен есептеледі:
БИ =
Т
1
=
10
7
= 105 = 100000,
Т
2
10
2
мұнда Т
1
– сау мал қан сарысуы бар вирустың титрі;
Т
2
– телімді қан сарысуы бар вирустың титрі.
Бейтараптау индексі 2 Ig және одан жоғары немесе сандық
есептеуде 100 және одан жоғары болғанда реакция оң деп есептеледі.
Бейтараптау индексі 1 ден 2 дейін болған жағдайда реакция күдікті
деп есептеліп, реакцияны қайта қояды. Бейтараптау индексі 1 ден төмен
болғандарын теріс нәтиже деп есептейді.
Бейтараптау реакциясында бір сұйылтымдағы вирустар мен әр түрлі
сұйылтымдағы қан сарысуларын жиі жағдайда зерттеуге алынған
антиденелерді идентификациялау және олардың құрамында белгілі бір
вирусқа қарсы антиденелердің бар екендігін, вирустарды бейтараптай
алатын титрін анықтау үшін қолданады.
Достарыңызбен бөлісу: