Нұрмұратов с нұрекеева С. С., Сағымбаев Е. Оқырмандарға ұсынылып отырылған бұл антологияның ерекшелігі «Өзін-өзі тану»

Жүсіп Баласағұн

Талапты ер жалықпас,

Талапсыз өмір жарытпас,

Еңбекпен барлық қажетің табылар,

Еңбексіз ер қызықтан да жалығар.

Біліммен адам толығар,

Білімі оны зор қылар...

Ақылымен ғана адам хайуаннан ажырар,

Ақылымен ғана ер әділет үшін

Құрбандыққа шалынар.

Құр тоздырып нұрлы жүздің жылуын,

Іздей көрме қыздың асқан сұлуын.

Ей, жас жігіт, жар таңдаған біледі,

Құр сұлуды іздесең, жұрт күледі.

Әйел алсаң, терт рудан алысты ал,

Ол болмаса, ей, азамат, қалыс қал.

Байлық қуған әйел тілі ұзарар,

Мүлік жинап, екі көзі «қызарар».

Ақылды әйел мал да жияр, өндірер,

Байып алып, өзіне де өң кірер.

Пейілді әйел, көрікті де текті ғой,

«Әйел көркі – қылығында» депті ғой.
Қолөнершілерлен қалай қатысу жөні

Қолөнерші қолдарында түрлі өнер,

Қолөнерін пайдаланып, күн көрер.
Бүлар да бір ең қажетті кісілер,

Жақын жүргін, көп-көп пайда түсірер.

Сыршы, зергер, садақшы, жебешілер.

Өнердің кереметтерін істейтұғын осылар.

Аңғар өзің. Мен сөзімді доғардым.

Сүйіндірсең, сүйінішті өмір сүрерсің.

Ішкіз-жегіз, мол ауқат бер, сырын сез.

Өзіңді ойла, атыңа шаң тимесін.

Мейірлі елге адал болған өзі де:

Ізгі атың – тірлігің ол, білесің!

Атың ізгі болса – тірлік татымды!

Болғанынан болмағаны жақсырақ!

Жақсылықпен атың шығар жалындап!»

«Данышпан Сүлейменнің нақыл сөздері», Стамбул, «Жаңа өмір» баспасы, 2001ж. кітабынан

Сүлеймен патшаның нақыл сөздері ( 8-24-б)

Тәлім алып,

Тәңірге мойынсұнудың зор пайдасы

Балам берген нұсқауларымды ұмытпа,

Өсиеттерімді менің жүректе сақта!

Өйткені олар ғұмырыңды үзартар,

Амандық пен тыныштық молынан дарытар

Мейірім мен шындықтан ешқашан безбе,

Мойныңа байлап, жазып қойғандай жүрекке.

Сонда ұнамды болып Құдай мен адамға,

Ие боласың зор құрмет-абыройға.

Өз ақыл-санаңа сүйеніп жүрме,

Сенім арт шын жүректен Жаратқан Иеңе.

Бар жағдайда да мойында Тәңір Иеңді,

Сонда Ол тура жолмен жетелер сені.

Паңданып өзіңді «данышпанмын» деп ойлама,

Құдайды шын қастерле, зұлымдыққа жолама,

Тұла бойың сергіп, сауығатын болар сонда.

Тэңірді қүрметтеп сыйға бер мал-мүлкіңнен,

Алған бар өніміңнің алғашқы түсімінен.

Сонда астыққа кенелер қамбаларың,

Ернеулеп толар шырынға ыдыстарың...

Даналық әлдеқайда құнды асыл тастан

Қандай бақытты даналықты тапқан адам,

Ақыл-парасатты иемденген әрбір жан!

Өйткені оған қол жеткізу күмістен құнды,

Алтыннан жоғары оның берер пайдасы.

Даналық әлдеқайда құнды асыл тастан,

Құмартқан ешбір нәрсең тең келмес оған.

Ол саған берер ұзақ ғұмыр – оң қолында,

Һәм байлық пен қадір-құрмет-сол қолында.

Даналық ұнамды жолдармен жүргізер,

Соқпақтары адамды тыныштыққа жеткізер.

Ие болғанға даналық – өмірдің ағашы,

Оны мықтап ұстанған әркім қандай бақытты!
Жердің негізін жаратқан салды даналықпен,

Аспанды мықтап орнатты ақыл-парасатпен.

Оның даналығымен терең көздер ашылды,

Һәм аспандағы бұлттардан жауын жауа бастады.
Ей, балам, мыналарды назарыңнан тайдырма:

Дұрыс ой мен естелікті сақтап жүр әр уақытта,

Олар шынайы өмірге жаныңды кенелтер,

Мойынға таққан моншақтай сені көркейтер.

Сонда өмір жолыңда алаңсыз жүрерсің

Аяғың тайып, сүрініп те кетпессің.

Төсекте жатқанда ешқандай қамықпассың,

Кенеттен келер апаттан қорықпассың,

Зұлымдардың күйреуінен қаймықпассың,

Өйткені Жаратқан сүйенішің болар,

Жүрген өмір жолыңда тұзақтан сақтар.

Қатыгездіктен сақтандыру

Қолыңнан келіп тұрғанда мұқтаждарға

Жақсылық көрсет, соған лайық жандарға.

Көршіңе қажет нәрсе сенде бар болғанда:

Ертең кел, сонда беремін деп оны қайтарма.
Жаныңда бейқам тұрып жатқан көршіңе

Ешқандай қастандық сен ойлап жүрме.

Өзге жан саған жамандық жасамаса,

Еш себепсіз онымен жанжалдаспа
Озбырлық жасайтынмен бақ таласпа;

Теріс жолдарының ешбірін таңдап алма.

Азғын жанды Жаратқан Ие жек көреді,

Әділ жанға өз еркін ашып білдіреді
Жаратқан Ие зұлымның мекенін қарғайды,

Ал әділ адамның.шаңырағын жарылқайды.

Ол мазақтаушылардың өздерін мазақтайды,

Ал езілген кішіпейлдерге рақымын сыйлайды.

Даналар қадір-құрметті иемденеді,

Надандар болса, масқараны иеленеді.

жүктеу/скачать 6,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: