Нуржігіт Алтынбеков
Вербальдық емес (сөз арқылы емес) коммуникация жүйесі іскерлік қарым-
қатынастың маңызды компоненті болып табылады.
Мамандардың берген
бағасы бойынша қарым-қатынас процесіндегі хабардың негізгі бөлігін
жеткізудің және қарым-қатынас серігінің бейнесін нақты құрудың негізгі көзі
болып табылады.
Вербальдық емес қарым-қатынас тәсілдерін зертеушілердің бірі А.
Мейерабианның зерттеуі бойынша өзара әрекет процесіндегі хабардың 93
пайызы вербальдық емес жолдар жүйесімен беріледі (жеткізіледі), 55 пайызы
– мимика (ым-ишара), қимыл-қозғалыс, дене тұрысы арқылы, 38 папйызы –
дауыстың интонациясы, тембрі және жоғарылығы бойынша беріледі. Қарым-
қатынас процесіндегі хабардың таралуының 7
пайызы ғана вербальдық
тәсілдерге байланысты. Өйткені вербальдық емес қарым-қатынас жүйесінде
700000-нан астам ым-ишара, қимыл-қозғалыс
және дене тұрысы бар, біздің
тілдегі сөздерге қарағанда әлдеқайда көп.
Вербальдық емес қарым-қатынас құралдары
дегеніміз танымдық немесе
эмоционалды-бағалаушы хабарды жеткізуде ым-ишара,
дене қозғалысы,
дауыстың ырғақтық ерекшеліктері, тактильдік (тері)
әсерлері болып
табылады.
Кинесикалық қарым-қатынас құралдары бұл қарым-қатынаста мәнерлі-
реттеуші қызмет атқаратын басқа адамның қимыл-қозғалысын
көру арқылы
қабылдау (ым-ишара, пантомимика, дене тұрысы).
Просодикалық
(паралингвистикалық) қарым-қатынас құралдары тілдің
ырғақты-интонациялық жағын қарастырады (дауыс тембрі, екпіннің күші,
дауыс үнінің жоғарылығы, қаттылығы)
Достарыңызбен бөлісу: