°1956ж Қ.Сәтбаевтың басшылағымен ғылым-геологтар Орталық Қазақстанның болжамды-металлогендік кешенді картасын құрды
° 1969ж аса ірі су құрылысы Ертіс-Қарағанды каналы салынды
° 1945ж ҚазКСР Министрлер Кеңесінің жарлығымен Тарих, археология және этногорофия институты құрылды
° 1957-59ж «ҚазКСР тарихының» екі томдығы шықты
° 1958ж ҚазКСР Ғылым академиясының философия және институты, 1961 жылы Тіл білімі, әдебиет және өнер институттары ашылды
°1985 ж Республикада 40мыңнан астам ғылыми қызметкер болды
° Қ.Сәтбаев қызметінің босатылды.
° Е.бекмаханов Кенесары Қасым ұлы көьерілісін дәріптегені, 25жыл мерзімге бас бостандығынан айырылды
§49-50. Қазақстанның Республикасы білім мен ғылымы дамуының мәселелері мен болашағы
1.Мектепке дейінгі білім беруді дамытудың негізгі жетістіктері, мәселелері және келешегі.
Қазақстанда білім беру саласына, оның ішінде мектепке дейінгі білім беруді қолдау міндеті алға қойылған. Балабақшадағы тәрбие – елдің жарқын болашағының кепілі, ол білім берудің алғашқы деңгейі болып табылады және бала тұлғасының қалыптасуы мен дамуына зор үлес қосады.
Тәуелсіздіктің алғашқы жылдары балабақша саны азайды, елде бала туу көрсеткіші төмендеді. Кейінгі жылдары мекепке дейінгі білім беру жүйесі қалыпқа келтіріле бастады. 2010 ж. бүлдіршіндерді балабақшамен қамтамасыз етуді мақсат ететін «Балапан» мемлекеттік бағдарламасы қабылданды.
Осы бағдарлама аясында алғашқы жылдары 4 мыңға жуық балабақшалар мен шағын орталықтар өз жұмысын бастады. 2025 жылға қарай 3-6 жас аралығындағы балаларды мектепкедейінгі біліммен 100% қамтамасыз ету мақсаты алға қойылды.
2.Жалпы орта білім беретін мектептердің жағдайы.
Жалпы білім беретін мектептерде компьютерлендіру және оқулықпен қамтамасыз ету мәселелері шешілді. 1998ж. «Дарын» республикалық ғылыми-тәжірибелік орталығы құрылды, ол дарынды балаларды анықтау, қолдау көрсетуді мақсат етеді. Елде жеке меншік мектептер ашыла бастады.
Елімізде 12 жылдық білім беру жүйесіне көшу қолға алынды. Көптілді білім беру қолға алынуда, мектептер жаңартылған білім беру стандартына көшірілді. Елімізде білім берудің халықаралық бағдарламасына негізделген «Назарбаев Зияткерлік мектептері» (НЗМ) ашылды. Қазақ-түрік лицейлері (ҚТЛ) де ашылды, олар қазір «Білім инновация лицейі» (2016ж.бастап) деп аталады.
2003-2004 оқу жылынан бастап мектеп бітірушілері үшін Ұлттық біріңғай тест тапсыру енгізілді. 2018 жылға дейін ҰБТ мектеп аттестанын алуға және жоғары оқу орнына түсуге жарайтын. Қазіргі кезде ҰБТ тапсыру ережесінде біршама өзгерістер енгізілген.
1980 жылдары қазақ тілді мектептер саны азайған болатын, тәуелсіздік жылдары бұл көрсеткіш едәуір өсті. 2025 жылға қарай 3 ауысымдық мектептер жойылу көзделген.
3.«Назарбаев Зияткерлік мектептері»
(НЗМ). ХХІ ғасырдың басында республикада балалар қабілетін анықтау және дамытуға мүмкіндік беретін мамандандырылған білім беру ұйымдарын дамыту қолға алынды. Осы тұрғыда 2008ж.дарынды балаларға арналған Зияткерлік мектептер жобасы құрылды. 2011ж. «Назарбаев Зияткерлік мектептері» туралы ҚР заңы қабылданды. НЗМ-де көптілді білім беру жүйесі қалыптасқан, оның ішінде ағылшын тіліне баса назар аударылады. Мектеп негізгі 2 бағытта оқытады, физика-математикалық және химия-биологиялық. Мектепке қабылдау үшін арнайы тест тапсырады, «Өркен» білім беру грантына ие болады. 10 және 12 сынып оқушылары Кембридж стандартына негізделген халықаралық емтихан тапсырады. ҰБТ, IELTS, TOEFL, SAT I, SAT II сертификаттарын және оқушылардың таңдауы бойынша басқа да сертификаттар алады. Оқушылар икемділік, сыни және шығармашылық ойлау дағдыларын дамытады. Мектеп түлектерінің Назарбав университетіне, үздік қазақстандық және шетелдік оқу орындарына оқуға түсуге мүмкіндіктері бар.
4.Орта кәсіптік білімді жетілдіру. Ел экономикасының дамуына техникалық және кәсіптік мамандарды даярлау орасан үлес қосады. Қазіргі кезде кәсіптік білім беру мен жұмыс берушілердің серіктес ретінде бірлесе оқыту жүйесі –дуалды оқыту жүйесі енгізілуде. Бұл оқытудың ерекшелігі – кәсіптік оқыту процесінің 80% базалық кәсіпорында өтеді.
|
