Орман аңдары мен құстарының биологиясы”
Өзін-өзі бақылау сұрақтары
жүктеу/скачать 1,13 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдебиеттер.
- Дәрістің қысқаша жазбасы.
| Өзін-өзі бақылау сұрақтары:
Сүтқоректілердің экологиялық топтары туралы не білесіз? Жербеті, жерасты, су, орманда мекендейтін, ұшатын аңдарды атап, сипаттаңыз. Сүтқоректілердің жылдық тіршілік циклі дегеніміз не? Сүтқоректілер көбеюге қалай дайындалады? Төлдеу және ұрықтың өсуі қалай өтеді? Әдебиеттер. № 1 дәріс соңында көрсетілген. № 10 дәріс тақырыбы – Орман тіршілігіндегі сүтқоректілердің практикалық маңызы. Жалпы сұрақтары: Аңдардың орман шаруашылығындағы маңызы. Олардың орман тіршілігіне тигізер әсері. Санитар-аңдар және ауру таратушылар. Орманның табиғи сауығуына, зиянды омыртқасыз, омыртқалы жануарларды жоятын, ағаштар мен бұталар тұқымдарын тарататын аңдар әсер етеді. Дәрістің қысқаша жазбасы. Сүтқоректілер адам өміріне тигізер рөлі аса зор және әртүрлі. Оны тіпті қайта бағалау мүмкін емес. Олардың көбі, әсіресе үй жануарларының, шаруашылықта аса зор маңызы бар. Өйткені, олар адамға азық-түлік және өндіріске қажет шикізат көзі болып келеді. Көптеген түрлерінің айтарлықтай кәсіпшілік маңызы бар. Мысалы, олардың 20 түріне жуығы үлпек жүнді аңдар терісінің негізін құрайды. Жануарлар мен адамға 150-ден артық аурулар ортақ болғандықтан, сүтқоректілер паразит тіршілік ететін иесі немесе бірталай инфекция бунақденелілер арқылы берілетін аурулар қозғыштарының табиғи қоймасы болып келетіндіктен, олардың медицинадағы маңызы да аса зор. Сонымен, олар мына табиғи-ошақтық аурулар (кене-клещевой энцефалит-мидың қабынуы, дене қызбасы-лихорадки, құтырық-бешенство, туляремия, қылау-сальмонеллез, бруцеллез, топалаң-қой, шек-шек-ешкі, жамандат-жылқы, қараталақ-ірі қара, ақшелек, қарабез-түйе, түйнеме, күйдіргі-адам-сибирская язва, басқалар), табиғи-ошақтық құрт аурулары, тоғышар тудыратын аурулар-гельминтоздар (сорғыш жалпақ құрттар қоздыратын-клонорхоз, ішек, көлденең жолақты бұлшық етті зақымдайтын-трихенеллез, таспа құрттар қоздыратын-эхинококкоз, басқалар). Олардан басқа, улы буынаяқтылар, қан соратын жәндіктер, кенелер жатады. Оларға, улы балықтар (белсенді-улы: акула, тұтасқанат-скат, балықтар-жылан-змейка, теңіз алабұға-окунь, скорпена немесе теңіз таутан-ерш; енжарлы-пассивно-улы: қарабалық, шармай-маринка, көкбас балық-осман, қаяз, сүген-усач), улы қос мекенділер-амфибии (кесіртке тәрізді-саламандры, құрбақа-жабы, шұбар бақа-жерлянки, тарбақа-чесночницы), улы жыландар (сахалин сұр жыланы-гадюка, бозша жылан-щитомордники, тигр су жыланы-уж). Улану мен шағуда көрсетілетін алғашқы көмек. жүктеу/скачать 1,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|