Тақырыбы: 3 цифрымен таныстыру. Цифрды заттың санымен салыстыру. «Кеше», «бүгін», «ертең». Жыл мезгілдері (күз).
Бөлімі: ҚМТҚ.
Мақсаты:3 цифрын 3 санының таңбасы ретінде таныстыру; 3 санын өзге цифрлардың арасынан табу; «кеше», «бүгін», «ертең» ұғымдарын айыруға үйрету; балалардың жыл мезгілдері (күз) туралы білімін дамыту.
Әдіс-тәсілдер:сұрақ-жауап, көрнекілік, түсіндіру.
Үлестірмелі материалдар:2 бос жолағы бар карточка мен үшбұрыштары бар 2 түсті тәрелкелер, балалардың әрқайсысына әр түстен 4 үшбұрыштан.
Оқу іс-әрекетінің кезеңдері
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық – қозғаушылық
Үлестірмелі материалдармен жұмыс.
Педагог балаларға бос жолақтарға үшбұрыш салу қажеттігін түсіндіреді. Педагог қанша десе, сонша үшбұрыш салынуы тиіс және олар қай жерде неше үшбұрыш барын айтып беруі керек. Балаларға берілетін тапсырма: жоғарғы жолаққа 1 қызыл үшбұрыш, ал төменгісіне 2 көк үшбұрыш салады.
Балалардан сұрайды:
- Сендер жоғарғы (төменгі) жолаққа неше үшбұрыш салдыңдар?
Содан соң 2-3 баланың қасына келіп, олар салған үшбұрыштарды санайды. Қайсы үшбұрыш артық (кем) екенін анықтайды: 1 немесе 2. Педагог балалардан әр жолақтағы үшбұрыш санын теңестіруді (яғни, 2-ден болуын) өтінед
Үшбұрыштары бар жолақтармен жұмыс істейді.
Жауап береді.
Үшбұрыштар тең болуы үшін не істеу керектігін табады:
теңдей (2-ден болуы үшін) болуы үшін 1 үшбұрыш қосылады.
Ұйымдастырушылық – ізденістік
1-тапсырма.
Педагог балаларға жұмбақ жасырады:
Айгүл келді бірінші боп бақшаға, Қосылды оған Бибігүл мен Марат та,
Балғындарды ойнап жүрген топтағы
Санап берші сен бізге бір ойлан да. Педагог суретте қанша бала болса, жолақтың ішіне сонша дөнгелек салуға тапсырма береді. Педагог өлең оқып береді:
Үш дегенің екі ілмек,
Тұратын қармағын сермеп.
Үшінші боп тұратын,
Мұны әркім білмек.
3 цифрының баспаша жазылуымен
таныстырады.
2-тапсырма.
Педагог балалардан 3 цифрының сандар қатарындағы орнын табуды және оны бояуды өтінеді. Көп моншақтың ішінен тек 3 моншақты ғана санап бояйды.
«Үйеңкі». Сергіту минуты.
Желменен ағаштар,
Тербеледі әрдайым.
Бір иілді, екі иілді,
Сыңғырлады жапырақтар.
3-тапсырма.
Педагог балаларға сұрақ қояды:
- Қазір жылдың қай мезгілі? (Күз)
Балалар күз туралы білетін
тақпақтарын айтады.
Педагог жылдың 4 мезгілі (күз,
қыс, көктем, жаз) суреттелген
суреттерді іледі. Балалармен бірге
талқылайды.
Педагог күзді күнгі ағаш
бұтақтарын тауп, бояуды тапсырады.
Жұмбақты шешеді.
3 дөңгелек салады.
Өлеңді бірге қайталайды, жаттап алады.
Сандар қатарындағы 3 цифры мен 3 моншақты бояйды.
Тапсырманы дәптерге орындайды.
Қолдарын жоғары көтеріп, өлеңнің мәтініне сай қозғалады.
Педагог балаларға бүгін немен айналысатынын түсіндіреді. Олардан кеше не істегенін сұрайды.
Содан соң ертең не істейтіндерін сұрайды.
- Дәптердегі суретке қараңдар. Суретші ағаштың суретін бірнеше күнде салып шықты. Қайсысын қай күні салғанын суретшінің мына әңгімесіне қарап өздерің табасыңдар:
«Күзде ағаштардың жапырақтары тез түсіп қалады.
Сондықтан суретті әр күні салатын болған соң оны бірдей етіп салу мүмкін емес. Мен мына ағаштың суретін кеше және бүгін салдым. Енді суреттің қайсысын кеше, қайсысын бүгін салғанымды табыңдар».
Педагог балаларға тапсырма береді:
- Ағашта ертең қанша жапырақ қалатын болса, сонша жапырақ салыңдар. Қанша жапырақ саласыңдар?
Сабақ оқу, серуендеу, түскі ас ішу, ұйықтау және т.б. Театрға бардық, сурет салдық, ойнадық, серуендедік, теледидар қарадық.
Суретшінің кеше және бүгін салған суреттерін санайды. Күнде екі жапыраққа кеміп отырғанын аңғарады. Олай болса, ертең салатын суретте ағаштың жапырағы тағы екіге кемиді. Кеше салған ағашта 6 жапырақ болды. Бүгін салған ағашта 4 жапырақ қалды, олай болса, ертең салатын ағашта 2 жапырақ болады. Үшінші ағашқа 2 жапырақтың суретін салады.
Рефлексиялық - түзетушілік
Өзін-өзі бақылау және өзі атқарған жұмысқа баға беру. - Балалар енді 3 саны туралы тақпақ айтып беріңдер. Педагог оларды атқарған жұмыстары үшін мадақтайды.
Балалар өз жұмысын педагогтің қолындағы үлгімен салыстырады.
Күтілетін нәтиже:
біледі:3 цифрын; «кеше, бүгін, ертең» деген ұғымдарды дұрыс қолдана білуді, жыл мезгілдерін (күз) білу;
Тақырыбы:1, 2, 3 цифрлары туралы өткенді пысықтау. Биік - аласа. Баланың зейінін дамыту.
Бөлімі:ҚМТҚ.
Мақсаты:3 саны мен цифры туралы өткенді пысықтау; цифрды заттың санымен сәйкестендіруді жалғастыру; 1, 2, 3 цифрларын дұрыс жазу дағдыларын қалыптастыру; өзіне таныс заттарды биіктігіне (биік - аласа) қарай салыстырып, оларды сол белгілері арқылы салыстыру қабілетін дамыту; бір-біріне ұқсас екі затты салыстыру арқылы баланың зейінін дамыту.
Әдіс-тәсілдер: әңгімелесу, сұрақ-жауап, ойын.
Қажетті көрнекі құралдар: заттық суреттер, ойынға қажетті материалдар.
Оқу іс-әрекетінің кезеңдері
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық – қозғаушылық
Үстелде 1-ден 10-ға дейінгі сандар жатыр.
Педагог таныс цифрды тауып, ол туралы өлең оқып беруді өтінеді.
Балалар цифр туралы өлеңдер айтады...
Ұйымдастырушылық – ізденістік
1-тапсырма.
Педагог балаларға 3 цифрына сәйкес келетін заттарды бояуға тапсырма береді. Балалардан сұрайды:
- Қымыз құятын неше ыдыс боядыңдар?
- Қанша кесе боядыңдар?
2-тапсырма.
Педагог балаларға суреттегі геометриялық фигура санына сәйкес келетін цифрды нүкте бойынша бастырып сызуға тапсырма береді.
Балаларға сұрақ қояды:
- Сопақшаның астында қандай цифрды сыздыңдар?
- Дөңгелектердің ше?
- Ал шаршының астындағы қандай цифрды бастырып сыздыңдар?
Үлестірмелі материалмен жұмыс. Педагог балаларға сұрақ қояды:
- Бағандардың түсі қандай? Қайсысы биік (аласа)? Оны қалай білеміз?
Содан кейін сол қолға аласа бағанды, ал оң қолға биік бағанды алуды сұрайды. Педагог 3-4 баланы шақырып, олардан қай қолындағы бағанның биік, ал қай қолындағының аласа екендігін сұрайды.
Содан соң биік бағанға шырша, ал аласасына саңырауқұлақ салыңдар деген тапсырма береді.
«Бәріміз біргеміз». Сергіту минуты.
Оңға бір қадам,
Солға бір қадам
Шапалақ ұрамыз.
Алға бір қадам,
Артқа бір қадам
Шапалақ ұрамыз.
Педагог суретте қандай үйлер салынғанын сұрайды. Балалар «биік - аласа» деген сөздерді қолданып үйренеді.
Үш торсық.
Үш кесе.
1 цифрын, өйткені карточкада бір ғана сопақша бейнеленген.
Үшеу, өйткені карточкада үш дөңгелек бар.
2 цифрын, өйткені карточкада екі шаршы бар.
Бағандарды биіктігіне қарай салыстырады.
Жаттығу жасайды.
Жауап береді: сол жақта - биік, оң жақта - аласа. Биік үй мен аласа үйді салыстырады.
Балалардан биік үйдің қасына аласа ағаш, ал аласасының қасына биік ағаштың суретін салуды сұрайды.
4-тапсырма.
Педагог балаларға өлең оқып береді:
Үй жанында байланған,
Бар ғой әсем күшігім.
Бұлғаңдатып құйрығын,
Күзетеді үйшігін.
Балаларға тапсырма береді:
- Иттерді жақсылап қарап шығыңдар және олардың бір-бірінен қандай және қанша айырмашылығы барын табыңдар. Сурет бойынша 4 айырмашылықты тауып көрсетуі тиіс. Содан соң 4 дөңгелекті бояйды.
Бірінің мойнында қарғыбауы бар, ал екіншісінде жоқ; бірінің құйрығы салбырап
екіншісінің құйрығы көтеріліп тұр; бірінің табаны жоғары қарап тұр, екіншісінікі олай емес; бірінің құлағы көтеріліп тұр, екіншісінің екі құлағы да салбырап тұр.
Рефлексиялық - түзетушілік
Өзін-өзі бақылау және өзі атқарған
жұмысқа баға беру.
- Бойы биік киіз үйдің қасына қандай ағаштың суретін салдыңдар?
Педагог балаларды мадақтайды.
Балалар өз жұмысын педагогтің қолындағы үлгімен салыстырады.
игереді:екі суретті салыстырып, айырмашылығын таба білуді; өзіне таныс заттарды биіктігіне қарай (биік, аласа) салыстыруды; заттарды сол белгілеріне қарай біріктіруді;
меңгереді:1, 2, 3 цифрларын заттың санымен сәйкестендіруді.
Ортаңғы топқа арналған
Ұйымдастырылған оқу-іс әрекетінің
Технологиялық картасы
Білім беру саласы: «Таным».
Тақырыбы:Заттың санын цифрмен сәйкестендіру. 3-4 сандарын салыстыру. Кең - тар. Тіктөртбұрыш (өзге фигуралардың арасынан табу).
Бөлімі: ҚМТҚ.
Мақсаты: математикалық жұмбақтарды шешу дағдыларын арттыру; заттың санын цифрмен сәйкестендіруді жалғастыру; екі топтағы заттарды салыстыруға жаттығу; заттар тобының тең немесе тең еместігін анықтау; өзіне таныс заттарды еніне қарай салыстыру (кең, тар); тіктөртбұрыш туралы білімін пысықтау, оны өзге геометриялық фигуралардың ішінен табу.
Үлестірмелі материал: әр балаға түрлі түсті 4 жолақ беріледі: 2-еуінің ұзындығы да, ені де бірдей; ендігі бір жолақ енсіздеу, ал төртіншісі алдыңғы екеуінен енділеу болуы керек.
Оқу іс-әрекетінің кезеңдері
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық – қозаушылық
«Жұмбақтар және оның шешуі» ойыны.
Педагог балаларға жұмбақ жасырады. Бұл жұмбақтарда айтылатын сандар балалардың жұмбақты шешуіне көмектеседі.
Екі дөнгелегі, екі басқышы бар,
Бір орындық, екі мүйізі бар. Ол не?
Үшеуінің тұратын орманда бар үйшігі,
Ертегіге арқау болған кейіпкерлер ғой ізгі.
Ойланбай-ақ, балақай, сен де тауып көрші енді.
жұмбақтардың шешуін табады.
Велосипед.
Үш аю.
Бағдаршам.
1-тапсырма.
Педагог балаларға қазақтың ұлттық ыдыстарының суретін көрсетеді. Балалар оны мұқият қарап шыққаннан кейін, цифрларды тиісті суретпен қосуды сұрайды.
«Машина жеткілікті ме?» ойыны
2-тапсырма.
Педагог балаларға келесі суретті көрсетеді. Сұрақ қояды:
- Балалар нешеу?
- Машина нешеу?
- Ойыншық балаларға жете ме? -Heгe?
- Балалардың саны мен ойыншық машиналардың саны туралы не айтуға болады?
- Қанша бала болса, сонша машинаны бояңдар. Қане, балалар, нешеуін боядыңдар?
Үлестірмелі материалмен жұмыс. Педагог балаларға ені бірдей 2 жолақты табуды тапсырады. Дұрыстығын тексеру үшін оларды бір-біріне қойып тексереді. Балалар тапсырманы орындаған соң, олар
қояды неліктен бұл екеуін таңдағанын түсіндіреді және дәлелдеп көрсетеді.:
цифрларды тиісті суретпен сызық арқылы қосады.
Суретті мұқият
қарап шығып, сұрақтарға
жауап береді:
Үшеу.
Төртеу.
Жетпейді.
Өйткені төрт үштен үлкен.
Машинаға қарағанда баланың саны кем, ал балаға қарағанда машина артық.
Үш машинаны бояйды.
Балалар қолдарына «ойша» руль ұстап, бөлменің бір шетінен екінші шетіне дейін жүреді.
Бұрылады, қарсы бетке қарай қозғалады.
Жолақтарды бір-біріне қойып салыстырады.
Кең жолмен.
-3-тапсырма.
Педагог балаларға сұрақ
Балалар, солға бара жатқан көліктер қандай жолмен кетіп барады?
- Оңға бара жатқан көліктер қай жолда кетіп барады?
- Оңға неше машина, солға неше машина бара жатыр?
Педагог балаларға тапсырма береді: кең жолды сары түспен, ал тар жолды қоңырмен бояу керек.
3-тстсырма.
Педагог балаларға барлық тіктөртбұрыштарды бояуды тапсырады.
Балаларға сұрақ қояды:
- Неше тіктөртбұрыш боядыңдар?
- Тіктөртбұрыштардың көлемі қандай?
Tap жолда.
Оңға қарай 3 машина,
ал солға қарай 4 машина. Жолдарды бояйды.
Үш
Үлкен, кіші, кішкентай.
Рефлексиялық - түзетушілік
Өзін-өзі бақылау және өзі атқарған жұмысқа баға беру.
- Сендер шәйнекті, торсық пен кесені қандай цифрмен қостыңдар? Heгe?
Педагог балаларды сабақта белсенділік танытқаны үшін мақтайды.
Өз жұмыстарын педагогтің үлгісімен салыстырады.
Шәйнекті 2 цифрымен қостық, себебі суреттегі шәйнек саны екеу ...
игереді:заттың санын цифрмен сәйкестендіруді; таныс заттарды еніне қарай (кең - тар) сәйкестендіруді;
меңгереді:заттар тобының тең немесе тең еместігі туралы түсінікті.
Ортаңғы топқа арналған
Ұйымдастырылған оқу-іс әрекетінің
Технологиялық картасы Білім беру саласы: «Таным».
Тақырыбы: заттардың кеңістікте орналасуына санның тәуелсіздігі, үлгі бойынша санау, аралас сандарды салыстыру, заттардың теңдігін анықтау. Заттың орналасқан орнын анықтау және сөзбен баяндау. Шеңбер, сопақша.
Бөлімі:ҚМТҚ.
Мақсаты:өзгеше орналасқан (шеңбер, шаршы ішінде) заттар тобын теңестіруді үйрету; заттарды үлгі бойынша санауға үйрету; әртүрлі арақашықтықта орналасқан заттардың тең немесе тең еместігін анықтау; заттың орналасқан орнын анықтау.
Үлестірмелі материал: әр балаға тәрелкеге салып қызыл, жасыл және көк түсті 3 жолақ береміз.
Оқу іс-әрекетінің кезеңдері
Педагогтің іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық – қозғаушылық
Педагог мынадай тапсырма береді:
- Балалар, үстелде геометриялық фигуралар жатыр. Кез келген фигураны алып, сол туралы білгендеріңді айтып көріңдер.
Балалар фигуралар туралы айтады: Тіктөртбұрыш дегеніміз-...
Шаршы дегеніміз -...
Ұйымдастырушылық – ізденістік
Үлестірмелі материалмен жұмыс.Педагог балаларға таяқшалар салынған тәрелкені жақындатып, «Таяқшалардың түсі қандай? Әр түстен неше таяқша бар?» деп сұрайды. Ол балаларға әр түсті өз алдына бөліп алып, оларды әртүрлі фигуралар шығатындай етіп қойып шығуды тапсырады. Тапсырма орындалғаннан кейін балалар таяқшаларды тағы бір рет санап шығады. Әр фигураға неше таяқшадан келгенін анықтайды. Педагог таяқшалар әртүрлі орналасқанымен олардың тең, үш-үштен екенін түсіндіреді.
Балалар әртүрлі фигуралар құрастырады. Балалар таяқшаларды бір қатарға қойып шығады.
Балалар сұрақтарға жауап береді:
Төрт.
«Олардың саны тең екенін қалай дәлелдейміз?»
1 -тапсырма.
Педагог балаларға сұрақ қояды:
- Шеңбердің ішінде неше кесе бар?
- Шаршынын ішінде неше кесе бар?
- Олар туралы не айтуға болады?
2-тапсырма.
Педагог балаларға төмендегі жолаққа жоғарыда қанша болса, сонша дөңгелек салуды ұсынады. Ол дөңгелектердің арақашықтығы алшақ болуы тиіс.
- Балалар дөңгелектердің саны туралы не айтасыңдар?
- Жоғарғы жолақта төмендегіге қарағанда бір дөңгелек артық болуы үшін не істеу керек?
Педагог жоғарғы жолаққа тағы бір дөңгелек салуға тапсырма береді.
- Енді жолақтар ішіндегі дөңгелектер туралы не деуге болады?
3-тапсырма.
Педагог балаларға сол жақтағы аюды сары қарындашпен, оң жақтағысын қоңырмен бояуды тапсырады.
Балаларға сұрақ қояды және тапсырма береді:
- Сол жақтағы аюдың шарлары қандай геометриялық фигураларға ұқсайды?
- Оң жақтағы аюдың сол қолына сопақша және оң қолына дөңгелек суретін салыңдар.
Сергіту минуты.
Бәріміз біргеміз.
Оңға бір қадам,
солға бір қадам
Шапалақ ұрамыз.
Алға бір қадам,
артқа бір қадам
Шапалақ ұрамыз.
Төрт
Шеңбер мен шаршыдағы кеселердің саны бірдей, төрт-төрттен.
4 дөнгелектің суретін салады.
Жоғарғы және төменгі жолақтағы дөңгелек саны теңдей, төрт-төрттен.
Жоғарғы жолаққа тағы бір дөнгелек керек.
Жоғарғы жолақта төменгіге қарағанда бір дөңгелек артық.
аюлардың суретін бояйды.
Тақпақтың мәтіні бойынша жаттығу жасайды.
4-тапсырма.
Педагог балаларға аюлардың суретін көрсетеді.
- Балалар, суретші бес аюдың суретін салды. Бірақ басқа нәрсеге алаңдаймын деп төртеуінің суретін дұрыстап сала алмады. Кейбір бөлшектерін ұмыт қалдырды. Кәне, жоғарыда отырған аюды мұқият қарап шығайық. Содан соң жетпей тұрған тұстарын толықтырып, төмендегі аюлардың суретін аяқтайық. Барлық аю бір-біріне ұқсайтын болуы керек.
- Бірінші аюдың суретіне не қостыңдар?
- Ал төртіншісіне ше?
Суреттің жетіспей тұрған жерлерін толықтырып салады.
Түйме.
Бантик, белбеу, табанын салдық.
Рефлексиялық - түзетушілік
Өзін-өзі бақылау және өзі атқарған жұмысқа баға беру. Педагог балаларды сабақта белсенділік танытқаны үшін мадақтайды.
Балалар өз жұмыстарын педагогтің үлгісімен салыстырады.
Күтілетін нәтиже:
біледі: заттардың кеңістікте орналасуына санның тәуелсіздігін;
