Оқу жылына «Жалпы медицина» факультетінің 5 курс студенттеріне «Жалпы дәрігерлік тәжірибе негіздері» пәні бойынша аралық бақылаудың емтихан сұрақтары
Жоспарлы госпитализацияға жолдама кезінде жүргізілетін зерттеулердің минимальды тізімі
жүктеу/скачать 2,54 Mb.
|
Емтихан билеттері Аралық бақылау 2021-2022 оқу жылы
ЖМ.Экзанен сұрақтары қаз 2022-2023 ж, Расписание лекций, менеджмент рк 1
- Бұл бет үшін навигация:
- Профилактикалық іс-шаралар
- Әрі қарай жүргізу
- Еңбекпен қамту.
| Жоспарлы госпитализацияға жолдама кезінде жүргізілетін зерттеулердің минимальды тізімі:
ЖҚА; ЖЗА; биохимиялық қан анализі (жалпы билирубин, тіке және тіке емес билирубин, АЛТ, АСТ, жалпы белок, мочевина, креатинин, электролиттер, глюкоза); коагулограмма (АЧТВ, МНО, Фибриноген, ПВ, ПТИ); Аортаның іштік бөлігінің ,аяқ артерияларының УЗДГ ; қан тобы және резус фактор; ЭКГ; ИФА әдісімен қанды ВИЧ-ке зерттеу; ИФА гепатит В, С; Вассерман реакциясы. Жүргізілетін қосымша диагностикалық зерттеулер: КТА/МРА; Ангиография; Кеуде клеткасының Рентгенографиясы; Ішқуысын УДЗ; ФГДС. Профилактикалық іс-шаралар: 40 жастан асқан адамдардың артериялық зақымдануларының скринингі; шылым шегуден бас тарту; салауатты өмір салтын ұстану; Дене салмақ индексінің нормализациясы. Әрі қарай жүргізу: жылына 2 рет ангиохирургқа қаралу; жылына 1 рет артерияларды ультрадыбыстық зерттеу; қанның липидті спектрін бақылау; қан ұю көрсеткішін бақылау; көрсеткіштері бойынша жыл сайынғы тамырлық консервативті терапия. Еңбекпен қамту. Командировкаларға,түнгі кезекшілікке,тұрып жұмыс жасауға,суық және ылғалды жерлерде жұмыс істеуге тиым салынатын рациональды еңбекпен қамтылу. Венозды: 1 Көктамырдың варикозды кеңеюі. Көктамырдың бұлшық ет қабырғасы болмағандықтан жиырыла алмайды. Алайда, қанның табиғи тартылыс күші болғандықтан жоғары яғни жүрекке қарай ұмтылады. Бұл көптеген факторлардың арқасында болады. Олардың бірі коммуникативтік (жалғастырушы) веналардағы арнайы клапандар болып табылады. Беткей тамырлардағы қанды терең тамырларға кері өтуіне жол бермейді. Терең көктамырлардан қанның жоғары көтерілуінің себептері:1)артериалық қан қысымы, аяқ бұлшықеттерің жұмысы. Бұлшық ет жиырылған кезде терең тамырларды итереді.2) тромбофлебиттер. Тромбофлебит деп көктамыр қабырғасында тромбтың болуына байланысты қабынуы. Сондықтан бұл ауру бірқатар жағдайларда аяқтың варикозды ауруларының асқануы болып табылады. Қабыну кезінде томбофлебит асептикалық болып табылады, ол микробтардың қатысуынсыз өтеді. Көбіне тромбофлебиті бар науқастар аяқтардың қан айналысының бұзылыстарына әкеліп соғатын аурулары жеткілікті болады. Бұл созылмалы жүрек жеткіліксіздігі, ауыр эндокринологиялық, онкологиялық ауруы бар науқастар. Тромбтың көлеміне байланысты толық немесе жартылай жабылуы мүмкін.Саңылаудың жартылай жабылуы аяқтың созылмалы венозды қанайналымының бұзылысына әкеледі.Аяқтың қан айналамының бұзылуына әкелетін қауіп факторлар: 1. Қант диабеті 2. Темекі шегу 3. Холестерин деңгейінің көтерілуі 4. Липидті баланстың бұзылуы 5. АҚ көтерілуі 6. 1 одан жоғары дәрежедегі семіздік 7. Аз қозғалыс және т.б Аяқтың қан айналымы бұзылысын емдеу. Аяқтың қан айналымы бұзылысын емдеу бұзылыс көлеміне байланысты ем таңдалады. Мамандар қажет зерттеулер жасап, патология себебін анықтап содан кейін кешенді терапия әдісін таңдайды. Аяқтың қан айналымы бұзылысы кезінде қан тамырларының тонусын төмендететін қан айналымын жақсартуға ықпал ететін гомеопатиялық және флеботропты, лимфотоникалық, БАД препарттары тағайындалады. Қосымша емдік терапия ретінде қабынуға қарсы стероидты емес дәрілер, антикоагулянттар, метаболикалық алмасуды түзететін препараттар, гирудотерапия тағайындайды. Тромбофлебит. Жалпы тәжірибелік дәрігердің амбулаториялық жағдайда жүргізу тактикасы. Тромбофлебит деп көктамыр қабырғасында тромбтың болуына байланысты қабынуы. Сондықтан бұл ауру бірқатар жағдайларда аяқтың варикозды ауруларының асқануы болып табылады. Қабыну кезінде томбофлебит асептикалық болып табылады, ол микробтардың қатысуынсыз өтеді. Көбіне тромбофлебиті бар науқастар аяқтардың қан айналысының бұзылыстарына әкеліп соғатын аурулары жеткілікті болады. Бұл созылмалы жүрек жеткіліксіздігі, ауыр эндокринологиялық, онкологиялық ауруы бар науқастар. Тромбтың көлеміне байланысты толық немесе жартылай жабылуы мүмкін.Саңылаудың жартылай жабылуы аяқтың созылмалы венозды қанайналымының бұзылысына әкеледі.Аяқтың қан айналамының бұзылуына әкелетін қауіп факторлар: 1. Қант диабеті 2. Темекі шегу 3. Холестерин деңгейінің көтерілуі 4. Липидті баланстың бұзылуы 5. АҚ көтерілуі 6. 1 одан жоғары дәрежедегі семіздік 7. Аз қозғалыс және т.б Аяқтың қан айналымы бұзылысын емдеу. Аяқтың қан айналымы бұзылысын емдеу бұзылыс көлеміне байланысты ем таңдалады. Мамандар қажет зерттеулер жасап, патология себебін анықтап содан кейін кешенді терапия әдісін таңдайды. Аяқтың қан айналымы бұзылысы кезінде қан тамырларының тонусын төмендететін қан айналымын жақсартуға ықпал ететін гомеопатиялық және флеботропты, лимфотоникалық, БАД препарттары тағайындалады. Қосымша емдік терапия ретінде қабынуға қарсы стероидты емес дәрілер, антикоагулянттар, метаболикалық алмасуды түзететін препараттар, гирудотерапия тағайындайды. Аяқтың терең венасының тромбозы. Этиологиясы және патогенезі. Клиникасы, диагностикасы, емі. Антикоагулянттық терапияның принциптері. Операцияға көрсеткіштер. Емхана жағдайында тік ішек аурулары бар науқастарды жүргізу тактикасы. Клиникасы, диагностикасы. Геморрой тік ішек айналасында түйін түзетін геморроидалды көктамырлардың тромбозы, қабынуы, патологиялық кеңеюі және иректелуімен байланысты ауру. Геморрой дамуына итермелеуші факторлар:семіздік, тұқымқуалаушы бейімділік, аз қозғалу (гиподинамия), стресс, темекі шегу, тік ішектегі қан ағысы бұзылысы , жиі іш қату, ішектің және бауырдың қабынулық және ісіктік процестері, инфекция. Клиникалық көрінісі. Біртіндеп дамиды. Бастапқы кезде артқы өтіс аймағында ыңғайсыздық ауырлық және қышу сезімі дамиды, сонымен қатар ауырсыну мен іш қату болады. Бұл сезімдер өткір тағам, алкоголь қабылдағаннан кейін, кейде физикалық жүктемеден кейін күшейеді. Геморрой ауырсыну синдромымен, қан кетумен, геморроидалды түйіндердің төмен түсуімен көрінеді. Типтік жағдайларда дефекация кезінде немесеодан кейін бірден қан кету болады (ішек зақымдалуы). Қан түсі әдетте алқызыл, бірақ кейде қою ұйындымен қан кетуі де мүмкін. Тұрақты түрде қан кету анемияға әкеледі. Ішкі геморроидалды түйіндердің төмен түсуі біртіндеп пайда болады. Бастапқыда дефекация кезінде, кейін күшену, ауыр зат көтеру, жөтелу, түшкіру кезінде болады. Алғашқы сатыларында түйіндері аздап еніп тұрады, кейін аналды каналдан тыс орналасады. Аурудың кез келген сатысында клиникалық көрінісі ауыр геморроидалды түйін тромбозы мен некрозы болуы мүмкін. Асқынулары: қан кету, жедел іріңді парапроктит және некроз. Классификация Жедел геморрой – немесе аноректальды тромбоз ішкі және сыртқы геморроидалды түйіннің тромбтануы. Процесс өте күшті ауырсынумен жүреді, себебі түйіндер көп мөлшерде рецепторлармен қамтылған. Созылмалы геморрой – әлсіз ауырсыну және түйін қабынуы. Бұл жағдайға жалған “маңызды емес” сзімін тудырады. Созылмалы геморрой ағымында 4 саты ажыратады: 1. Науқас айқын емес дискомфорт сезеді, ішкі түйіндердердің қабынуы тексеріс кезінде ғана анықталады. 2. Науқас өзі қалпына келтіре алатын кезеңді түрдегі қабынған түйіндердің төмен түсуі байқалады. 3. Төмен түскен түйінді қалпына келтіру қол көмегін қажет етеді 4. Түйінді қалпына келтіру мүмкін емес ДиагностикаШағымдар, анамнез, жалпы қарау, лабораториялық әдістер. Геморрой диагностикасы геморроидалды түйіндерді анықтауға мүмкіндік беретін саусақпен қарау әдісі жүргізіледі. Сонымен қатар науқастарды ректалды УДЗ - ға немесе ректомоноскопияға жолдайды. Емі Ауру түріне байланысты бірнеше емдеу тәсілдері бар. -Патологиялық іш қатумен күрес -Антигеморроидалды препараттар (жақпа май, гель, балауыз түрінде) -Склеротерапия, инфрақызыл коагуляция -Геморроидалды түйіндерді хирургиялық алып тастау – геморроидэктомия ( классикалық Миллиган – Морган немесе Уайдхед операциялары) -Аз инвазивті операциялар ( ТНД – Трансаналды геморроидалды деартерилизация, Лонго бойыша операция ) -Фитотерапия -Массаж Парапроктит ( тік ішек маңы абсцессі) – жедел немесе созылмалы тік ішек маңы шелмайының қабынуы. 30-50 жас аралығындағы ер адамдар әйел адамға қарағанда 2 есе жиі ауырады. Этиология және патогенезі. Парапроктит тік ішек маңы шелмайына микрофлоралардың (стафилакокк,грамоң,грамтеріс таяқшалар) түсуінен пайда болады. Жәй парапроктит көбіне полимкробты флорамен шақырылады. Жедел парапроктиттің классификациясы. 1.Этиологиясы бойынша: анаэробты, спецификалық, спецификалық емес,травматикалық. 2.Іріңдіктердің орналасуы бойынша: тері астылық, ишиоректальды, шырыш асты, пельвиоректальды, ретроректальды; Клиникалық көрінісі және диагностикасы. Тік ішек аймағында немесе тік ішек аралығында қарқынды ауырсынумен, дене температурасының көтерілуімен,қалтырау, әлсіздік, басының ауырсынуы, ұйқысыздық, тәбетінің төмендеуімен көрінеді. Тік ішек мағы флегмонасында айқын интоксикация, өмірлік мағызы бар мүшелердің дисфункция синдромының дамуына, сепсиске әкеледі. Науқастарда әлсіздік, басының ауырсынуы, ұйқысыздық, тәбетінің төмендеуі болады. Тері астылық парапроктит – 50 % парапроктитпен ауыратын науқастарды кездеседі. Жедел дамып, қозғалыс кезінде қатты ауырсыну, дефекация, дизурия байқалады. Дене температурасы 39С жетеді,жиі қалтырау туындайды. Тексеру кезінде анустың айналасында гиперемия, ісік болады, анальды каналдың деформациясы анықталады. Ишиоректальды парапроктит ( шонданай сүйек пен тік ішектің аралығындағы терең жатқан майлы шелмайдың іріңді қабынуы)- 35-40% науқастарда кездеседі. Алғашқыда іріңді процестің көріністері көрінеді, күрт дене температурасының көтерілуі, қалтыраумен, тахикардиямен және тахипноэпен, қанда лейкоциттің жоғарылауы болады. Сонымен қатар, әлсіздік, ұйқы бұзылу, интокскация белгілері байқалады. Тік ішек айналасы солқылдап, шыдатпай ауырады. Шырыш асты парапроктит. 2-6 % науқастарда байқалады. Науқасты ауырсыну сезімі онша қатты мазаламайды. Дене температурасы субфибрильді. Пальпация арқылы ішек арнасының ісініуі, іріңдеген жердің ауырсынуы анықталады . Кейін іріңдеген жердің өздігінен жарылуынан ішектің жазылуы басталады. Пельвиоректальды парапроктит – ағымы өте ауыр, 2-7% науқастарда кездеседі. Алғашқы кезде жалпы әлсіздік, дене температурасының көтерілуі, қалтырау, бастың ауруы, іштің төменгі бөлігінің ауруы болады. Іріндеу кезінде (7-20 күн ауырсынудың басталғанынан) –шаршағыштық, қарқынды ауырсыну, тенезм, іш қату,дизурия болады. Емі: Жедел парапрктит кезінде хирургиялық ем жүргізіледі. Іріңдікті кеңінен тіліп ашып, жараны инфекциядан толық тазартып,мұқият дренаждайды. Параректальды жыланкөз – терең патологялық канал (фистула), тік ішек аралық аймағындағы қабыну ошағын біріктіреді (абсцесс немесе ісік). Клиникалық көрінісі: әдетте науқастар артқы өтістің тері аймағында жыланкөз жараларының болуына шағымданады. Іріннің бөлінуіне байланысты науқастар төсеме салуға мәжбүр болады. Бөліністер теріде қышыну және тітіркенуді шақырады. Тік ішек жыланкөздерінің симптомдары:аналь тесігінің аймағында жараның шығуы, қанды бөлініс, жағымсыз иіс, ауырсыну, қызару және терідегі тітіркену, қозғыштық, ұйқының бұзылуы, дәреттің ,нәжістің бұзылуы; Жүргізілетін тексерулер:биохимиялық анализ, қан анализі, зәр анализі, инфекцияның шақырылуын анықтауға іріңді бөліністің микробиологиялық анализі, зондтау, патологиялық каналдың созылыңқылығымен иілуі анықталады, ирригоскопия (тоқ ішекті рентген әдісмен зерттеу), ультросонография, колоноскопия (тоқ ішекті эндоскопиялық зерттеу), фистулография, ректороманоскопия (тік ішекпен сигма тәрізді тоқ ішекті аспаптық зерттеу), компьютернаятомография Тік ішектегі жараны алып тастау операциясы. Тік ішектің негізгі рөлі – асқорыту жолдарындағы қалдық тағам мен токсинді заттарды: щығарады. Клиникасы: артқы жол мен аралықта ауырсыну, қышыну, дискомфорт, анальды тесікте бөгде зат болу сезімі, анус пен перианальды зонада шырышты, ірің тәрізді бөліністер, нәжісте қан болуы, тұрақты іш қату, жиі іш өту, тенезмдер, еріксіз газ бен үлкен дәрет шығуы Диагностикасы:анамнез жинау, ректальды қарау, ректороманоскопия, иррогоскопия, фиброколоноскопия Жүргізу тактикасы: • консервативті • оперативті Тік ішек түсуі –үдемелі ауру, артқы тесік арқылы тік ішек қабаттарының сыртқа шығуы. Клиникасы:а уырсыну, басқа ағзалардың түсуі, нәжісті ұстай алмау, іш қату, жиі қансырау Диагностика: 1. Ректороманоскопия / колоноскопия 2. Ирригоскопия 3. Видеодефектоскопия 4. Жамбас сүйектері мен сегізкөздің рентгенографиясы 5. Сфинктерометрия 6. МРТ Жүргізу тактикасы: 1. консервативті 2. оперативті Артқы өтіс сызаты – артқы өтіс өзегі қабырғасының әртүрлі көлемді және пішінді (саңылау тәрізді немесе сопақша) ақауы. 80% жағдайда анальды сызат шартты циферблаттың 6 сағатында (артқы анальды сызат), 7-9% - артқыөтіс өзегінің алдыңғы қабырғасында (12сағ) орналасады, сирек (0,5-1%) оның бүйір қабырғаларында кездеседі. Клиника. Анальды сызат кез келген жаста кездеседі. Ерлерге қарағанда әйел адамдар жиі сырқаттанады. Науқас дефекация кезінде және одан кейін де бірнеше сағатқа созылатын азапты күйдіретін ауырсынуға шағымданады. Ауырсыну әдетте өте қатты, кейде аралыққа, жыныс ағзаларына, зәршығару өзегіне, сегізкөзге таралады. Сыртқы қысқыштың тонусы жоғарылаған болады, соның салдарынан іш қату дамиды. Артқы өтіс сызаты кезінде қанталау аз ғана болады. Қан нәжіспен араласпайды, ол бетінде жолақтар түрінде немесе дефекациядан кейін тамшы түрінде ғана болады. Диагностика. Тік ішекті саусақпен тексеру қатты ауырсынумен өтеді. Сфинктердің спазмы салдарынан артқыөтіс тесігіне саусақ қиындықпен енгізіледі, ол созылмай тұрған қатты сақина түрінде сезіледі. Сондықтан саусақпен тексеру ауырсынуды басатын препараттарды қолдану арқылы жасалады, ал ректоскопия алдында сызат орнын 5мл 1% новокаин ерітіндісін айналасындағы тіндерге енгізу арқылы жансыздандыру қажет. Емі консервативті және оперативті. Консервативті шаралар сфинктер спазмын және ауырсынуды басуға (калий перманганатының әлсіз ерітіндісімен ванночкалар, анестетикпен балауыз және жақпамайлар), үлкен дәретті қалпына келтіруге (диета сақтау), жара жазылуына бағытталған. Консервативті ем нәтижесіз болған жағдайда хирургиялық араласулар көрсетілген (Габриэль отасы, сфинктеротомия). Анальды қышу – бұл артқы өтіс аймағындағы тері жамылғысы қышуы және күйдіру сезімімен сипатталатын ауру. Бұл жағдай жеке ауру немесе басқа аурулардың симптомы ретінде болуы мүмкін, алайда бұл науқаста бірдей физикалық және психологиялық дискомфорт тудырады. Диагностика. Артқы өтісте қышудың пайда болу себебін колопроктолог-дәрігер ғана қараудан және науқаспен әңгімелесуден кейін анықтай алады. ҚД, глист инвазияларын, саңырауқұлақты инфекцияны жоққа шығару үшін лабораторлы зерттеулер жүргізу қажет; ал әйел адамдарға гинеколог кеңесіне жолдама берілуі мүмкін. Тері ауруларына күмән болса, дерматолог кеңесі қажет. Тоқ ішек ауруларын диагностикалау үшін колоноскопия жүргізіледі. Колоноскопия геморройдың бастапқы сатыларын, анальды сызаттарды, тік ішектің түсуін тез және нақты диагностикалауға, ішектің кілегей қабығының полипын, сондай-ақ қатерлі ісіктерді анықтауға мүмкіндік береді. Емі. Анальды қышу себебін анықтау және қышуды тудырған ауруды емдеу. Ем өмір сүру салтын және гигиенаны сақтаумен қатар жүргізілуі тиіс. Факультативті және облигатты ісік алды аурулары. Қауіп факторлары Жалпы тәжірибелік дәрігердің диагностикасы мен тактикасы. Ісік алды немесе рак алды аурулар деп қатерлі түзілістірге алып келетін тіндердің туа немесе жүре пайда болған өзгерістерін айтады. Рак алды ауруларға көптеген ағздағы жағдайлар жатады: қабынулық, дисгормоналды, дистрофиялық себепті тіндердің арнамалы емес өзгерістері, қатерсіз, ісіктер, даму ақаулары, жастық өзгерістер. Жасушаның барлық өзгерістері және солардан пайда болатын құрылымдар ізашар клеткалардың дифференцировкасының бұзылуымен байланысты. Облигатты рак алды ауру, негізінен генетикалық немесе туа біткен факторлар әсерінен пайда болып, ерте немесе кеш рак ауруына айналады. Факультативті рак алды ауру, қатерлі түзіліске салыстырмалы түрде сирек айналады. Факультативті рак алды ауру жиі тұқымқуалаушылық және туа пайда болған тіндердің өзгерістерімен байланысты емес. Факультативті рак алды жағдай ұзақ болғанына байланысты, қатерлі ісік даму ықтималдығы жоғары болады. Терінінің облигатты рак алды аурулары Пигментті ксеродерма – ДНҚ репарациясының ақауы нәтижесінде дамитын тұқымқуалаушылық фотодерматоз. Пигментті ксеродерма ерте балалық жаста пайда болып және күн сәулесінің алғашқы әсерінде көрініс береді. Бет терісі қызыл және ісіңкі болады. Біраз уақыттан соң эритема толығымен бетке және дененің ашық жерлеріне таралған дөңгелек пигментацияланған дақтарға ауысады. Осы уақытта тері құрғап, эластикалығын жоғалтады. Әрі қарай теріде ақшыл түсті атрофия ошақтары пайда болады. Біртіндеп нәзік, атрофияланған теріде жаралар, гиперкератоздар және сүйелдер туындайды. Пигментті ксеродерманың малигнизациясының профилактикасы: терінің ашық жерлеріне қамтитын, күннен сақтаушы жақпа майлар Боуэн ауруы, сұрғылт-қанды қабықпен қапталған, көбінесе жекелеген, сирек топталған тегіс, дұрысы емес немесе дөңгелек пішінді зақымдалу ошақтарының баяу дамуымен сипатталады. Өзіне тән ерекешелігі –зақымдалу ошағының шеткеріден біркелкі емес өсуі, оның алуан түрлілігі эрозия аймақтарының алмасып келуімен, беткей атрофиямен, гиперкератоз ошақтары және аймақ шеттерінің сәл көтеріңкілуіне байланысты. Аурудың 2 формасы: біріншісі инсоляцияға ұшыраған ашық аймақтарда пайда болады, екіншісі – терінің жабық жерлерінде дамиды. Бір белігінің айқын басым болуына байланысты ауруды экзематәрізді, гиперкератозды және сүйелдік формаларын ажыратады. Ошақтар жиі денеде, қолдарда, шатаралық және сыртқы жыныс мүшелер аймағында орналасады. Емі: теріде кішкене ошақтарда –криодеструкция, проспидия хлорилпен (30%) жағынды апликациясы. Тері қатпарларындағы кшікене ошақтарды жиі хирургиялық жолмен немесе көмірқышқылды лазерь көмегімен жояды. Педжет ауруы апокринді тер бездері бар кез-келген тері аймағында дамуы мүмкін (қолтықта, шап қатпарында, шатаралықта, вудьвада, ердің жыныс мүшелерінде және т.б.). Жиі сүт безінің емізік аймағында дамиды. Неғұрлым жиі егде және қарттық жаста. Педжет ауруының барлық формасында жалпақ клеткалы ракка айналуы мен инвазивті өсу қаупі жоғары. Зақымдалу ошағы негізінде қыртысты қабықпен мацерирленген бетімен, тегіс емес кескінге ие болып келеді. Жалпақ клеткалы ракқа айналуы. Емі жалпақ клеткалы ракқа сәйкес. Бәрінен жиі – комбинирленген терапия – цитостатикалық препараттар (блеомицин, проспидия хроиді) және сәулелік терапиямен кең хирургиялық тілу. Бастапқы сатыларда проспидия хориді және демеколцинмен жағынды апликация, сонымен қатар лазерлік терапия немесе криодеструкция. Кейра эритроплазиясы жиі ер адамның жыныс мүшелерінің басында, сирек үрпіде орналасады. Негізінен піштірілмеген ер адамдар ауырады. Кейра ауруында зақымдалу ошақтарының шеттері айқын, ашық-қызыл немесе айқын қызғылт-күрең түсті, жылтыр немесе бархатты беткейлі болып келеді. Жалпақ клеткалы ракқа трансформациясы. Емі патологиялық процесстің орналасуына, оның көлеміне, инфильтрация айқындылығына және өрнектер болуына байланысты. Үрпінің зақымдалуында – піштіру. Жыныс мүшесінің басындағы кішкене көлемді ошақтарда – жергілікті анестезиямен криодеструкция. Күнделікті 3 апта бойы проспид хлориді жағындысымен апликация әсері береді. Дюбрей меланозы(лентиго, ескі лентиго, Хатчинсон меланотикалық сепкілі) – орта және егде жастағы адамдар терісіндегі өзіндік пигментация аймақтары. Лентиго невус сияқты іштің төменгі бөлігінде, бөксе аймағында, табанда секілді дененің әр түріл аймағында емес, ол дененің ашық жерлерінде – бет, мойын, қол басында орналасады.Бас пен мойында пайда болатын лентиго үлкен ауданға ие (2-3 см диаметрде) және түсі айқын емес. Дене мен қол аяқта дамитын лентиго, кішілеу көлеммен (0,5-1,5см) және айқындау қаралау түспен ерекшеленеді. Лентигоның ерекеше белгілеріне түсінің біркелкі еместігі (пигментациясы) және шетінің тегіс болмауы (географиялық карта типі бойынша) жатады. Меланомаға айналуы. Профилактика. Тері меланомасы және рақ даму қаупі жоғары тұлғаларды анықтау қажет. Қауіп тобына ұсынады: Күнде болуды шектеу, күннен қорғайтын жақпалар, пигментті дақтардың жарақатын болдырмау, зақымға бейім(киім қажауы, аяқ киім) невустар жою, тобық, табан және тырнақтағы невустарды мұқият бақылау, кәсіби қауіпті жою, рак алды ауруларды уақытында емдеу. Терінің факультативті рак алды аурулары Факультативті рак алды ауру ағзаның ішкі және сыртқы жағымсыз факторлардың сәйкес келуінде ракқа өтіп кетуі мүмкін. Факультативті рак алды ауруына жатады: Қарттық (күндік, актиниялық) кератоз Терініңмүйізгегі Кератоакантома Қарттық (себорейлі) кератома Кеш сәулелік жаралар Трофикалық жаралар Мышьяк тәрізді кератоз Тыртықтар Туберкулез, жүйелі қызыл жегі, сифилис кезінлегі терінің зақымдалуы Қарттық (күндік, актиниялық) кератозжиі 50 жастан асқан ер адамдарда терінің ашық жерлерінде кездеседі. Өзгерістер қабыршақтанған сары-қоңыр түсті қабыршақтардың жинағы, дөңгелек пішінді, диаметрі 1 см артық емес болып көрінеді. Қабыршақтар терімен жабысқасын, оларды жою қиынлау, ауырсынумен. Қатерлі жалпақ клеткалы ракқа ауысуы туралы зақымдалу ошағында қышыну, ауырсыну, ифильтрация, өрнек және қан кетудің пайда болуы ақпарат береді. Терінің мүйізгегі терілік кератоздың бір варианты ретінде қарастырылады. Жарақатқа жиі ұшырайтын тері орнында жиі дамиды. Тығыз цилндр немесе конус тәрізді, терінің бетіне шығып тұратын, сары-қоңыр немесе сұрғылт түсті, астындағы терімен тығыз байланысқан түзіліс. 4-5 см дейін ұзындықта болуы мүмкін, баяу өсуімен сипатталады. Малигнизация кезінде терігің мүйізгегі негізі аймағында қызару, тығыздалу және ауырсу пайда болады. Қарттық (себорейлі) кератома – бұл егде және қарттық жастағы адамдарда жиі кездесетін эпителиальды ісік. Терінің жабық жерлерінде орналасады. Зақымдану ошақтары көптеген, баяу өседі, 1-2см диаметрге жетеді. Қарттық кератома тегіс немесе бұдырлы, овальды немесе дөңгелек пішінді, айқын шеттері бар, қоңыр немесе сұрғылт-қара түсті табақша. Табақшаның беті деңіл алынатын май қыртысымен, қапталған, ұсақ бұдырлы, себебі мүйзгек кисталары бар(бітелген түк фолликулалары). Қарттық кератоманың малигнизациясы сирек болады. Малигнизация үшін бетінде эрозияның пайда болуы және негізінің тығыздалуы тән. Беткей орналасқан ісіктер кезінде (липома, папиллома, фиброма, гемангиома) жалпы тәжірибелік дәрігердің диагностикасы мен тактикасы. жүктеу/скачать 2,54 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|