Тілдің коммуникативтік, номинативтік, синтаксистік функциялары туралы түсінік. Тілдің әлеуметтік, қоғамдық жеке функциялары. Тілдің өмір сүру формалары. Тілдің қоғамдық қызметі.
Мазмұны
Қазақ тілі функцияларын қалыптастыруда стильдердің рольдері. Көркем туындылардың, публицистикалық шығармаларыдың стильдерінің рөлі.
«Қазіргі қазақ тілінің функционалды түрлері» пәннің мақсаты мен міндеті студенттердің «Тіл біліміне кіріспе», «Жалпы тіл білімі», «Стилистика» пәндерінен алған білімін кеңейтіп ары қарай жетілдіреді. Тілдің қоғамдық функциясы мен таныстыру, әлеуметтік лингвистиканың тарихынан мәлімет беру. Тілдің жасау формалары болған әдеби тіл, сөйлеу тілі, койне, пиджин, Креол түрлері мен сондай-ақ аймақтық, әлеуметтік диалектерімен таныстыру. Тілдік ситуациадан, билингвизм, полилингвизм мәселелеріне түсінік беру.Пәнді оқытудағы ең басты мақсат тілдің қоғамның барлық саласындағы атқаратын функциаларын атап көрсету. Бұл пәнді оқыту мақсаты – тілдік құралдардың көмегімен қарым-қатынас жасау барысында адамға ықпал ете отырып, тілдің коммуникативтік эстетикалық қызметін сөйлеу, жазу барысында мәдениетті түрде жеткізу болып табылады. Халықтың тіл қазынасын меңгеру, тілді өткір құрал ретінде пайдалану – үлкен өнер.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
Емтихан
4курс
7 семестр
Пәннің аталуы
Қазақ тілінің стилистикасы
Қысқартылған атауы
ҚТС
Оқу іс-шаралары
Дәрістер, практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр
7
Оқытушының Т.А.Ә.
Ж. Әділбекова
Доцент/ оқытушы:
ф.ғ.к., доцент
Жұмыс тілі
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Кәсіби пәндер міндетті комполонент
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәрістер 15, практикалық 15, ОСӨЖ30, СӨЖ30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 90
Кредиттер/ сынақ бірліктері
2
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: «Қазақ тілінің тарихи грамматикасы»
Білім беру мақсаттары
Курстың мақсаты мен міндеті.
Курсты оқытудағы мақсат – студенттерді стилистика ғылымының теориялық негіздерімен таныстыру, қазақ әдеби тілінің стилистикалық құралдары, стильдік тармақтары туралы мағлұмат беріп, олардың ажыратудың жолдарын көрсету, студенттерге стилистикалық норманы меңгерту, сөздердің, басқа да тілдік тұлғалардың қолданылуына қарай туындайтын мағыналық реңктерін, стильдік қырларын ажырата білуге үйрету.
Курстың міндеттері:
- студенттердің сөйлеудің әртүрлі стильдерін, қазақ тілінің синонимдік барлық байлығын, әр алуан қырларын іс жүзінде қолдана алу дағдыларын дамытып жетілдіру;
- студенттердің тілдік талғамын, сөйлеу мәдениетін арттыру.
Мазмұны
Дәріс: 1. Лингвисткалық стилистиканың анықтамасы, зерттейтін мәселелері, қалыптасуы, зерттеу әдістері. Лингвистиалық стилистика және тіл білімінің басқа салаларымен байланысы.2. Негізгі стилистикалық ұғымдар мен категориялар. 3. Стиль, әдеби тіл стильдері. 4. Ауызекі сөйлеу стилінің тілдік ерекшеліктері. 5. Ресми стильдің лингвистикалық белгілері. 6. Ғылыми стильдің мағыналық құрылымдық сипаты. 7. Публицистикалық стильдің құрылымдық ерекшеліктері. 8. Тіл мәдениетінің салалары. 9. Тәжірибелік стилистика.
Практикалық сабақ: Лингвистикалық стилистикалық тіл білімінің басқа салалары арақатнасы, лингвисткалық стилистика мен әдебиеттану стилистикасы. Лингвистикалық стилистика және тіл мәдениеті. Тіл мәдениеті туралы түсінік, тіл мәдениеті туралы ғылыми көзқарастар. Тіл мәдениеті, стилистика, әдеби тіл теориясы, ұқсастықтары мен айырмашылықтары.
Жалпы халықтық тіл және оның нормалары, функционалды стилистиканың өз ішіндегі жіктелуі. Тіл ресурстары стилистикасы – сөздердің мәтіннен тысқары күйіндегі стилистикалық қызметін анықтау.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
емтихан
4 курс
7 семестр
Пәннің аталуы
Әдебиет теориясы.
Қысқартылған атауы
АТ
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, семинар,ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
7
Оқытушының Т.А.Ә.
Дуанаева С.А.
Доцент/оқытушы:
ф.ғ.к., доцент
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Кәсіби пәндер міндетті компонент
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Дәрістер -15 семинар-15, ОСӨЖ-30, СӨЖ-30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 90 сағат.
Кредиттер/сынақ бірліктері
2 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Әдебиет теориясы және эстетика. Әдеби даму дың тарихи заңдылықтары.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Әдебиет теориясына кіріспе. Жанрлар теориясы мен поэтикасын меңгеру. Көркемдік әдіс, әдеби бағыттар мен ағымдарды ажырата алуға үйрену. Көркем шығарманы талдап үйрену.
Нәтижесінде: Әдеби жанрларды танып білу. Шығарманы композициялық, сюжеттік, көркемдік жағынан талдауға үйрену.
Мазмұны
Дәрістер: Әдебиет теориясы және эстетика. Әдебиет-танудағы ғылыми мектептер және олардың тұжырымдамалары. Әдебиеттанудың әдістанымы. Көркем мәтін және көркем шығарма. Архетип және символ. Әдебиеттің предметтік-бейнелеу жүйесі. Көркемдік мекеншақ.
Семинар сабақтар: Мәтін және оны қабылдау мәселелері. Әдеби даму дың тарихи заңдылықтары. Әдеби үдеріс мәселелері мен оны зерттеу әдістері. Әдебиеттің ұлттық ерекшелігі. Жанрлар теориясы мен поэтикасы. Көркемдік әдіс, әдеби бағыттар мен ағымдар. Көркем шығармашылық табиғаты. Көркемдік өлшемдері мен модустары. Әдебиеттің тарихилығы және псиологизм. Көркем шығармадағы дәстүр мен жаңашылдық. Әдеби байланыстардың теориялық мәселелері.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
Әдебиет теориясын терең білу. Көркем шығармаларды талдау.
4 курс
7 семестр
Пәннің аталуы
Қазақ әдеби сынының тарихы
Қысқартылған атауы
ҚӘСТ
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, семинар,ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
Семестр 7
Оқытушының Т.А.Ә.
Нұрпейісов Н.Ж.
Доцент/оқытушы:
ф.ғ.к., доцент
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Кәсіби пәндер таңдау компонент
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Дәрістер -30 семинар-15,ОСӨЖ-45,СӨЖ-45
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы -135 сағат.
Кредиттер/сынақ бірліктері
3 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Cын өнері туралы жалпы түсінік. Қазақ әдеби сын өнерінің қайнар көзі, ауыз әдебиеті мұраларындағы эстетикалық көзқарастардың пайда болуы. Сынның пәні. Қазақ әдебиеті сынының пайда болуы. Сыни пайымдаудың шығу тегі.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Қазақ әдебиеттану нақты мәселелерді зерттеуде әдебиеттің ішкі даму заңдылықтарын, жанрлардың ерекшеліктері мен туу жолдарын анықтауға батыл қадам жасап отырған бүгінгі таңда әдебиетімізге зерттеліп жүрген проза, поэзия, драматургия жанрлары сияқты әдебиет сынының да тарихы мен қалыптасу процестері, өзіне тән шығармашылық жекелеген мәселелері зерттеуді қажет етеді. Осымен байланысты қазақ әдебиетінің сыны мен ғылымының тарихы кезеңдерін білу және қазіргі кезеңдегі сынның эстетикалық деңгейлерін студенттерге таныту пәннің негізгі мақсаты болып табылады. Сондай-ақ, әдеби сынның табиғаты мен әдістері, қызметі (функциясы) принциптері, түрлері, жанрлары туралы оқып үйрету.
Мазмұны
Дәрістер: Cын өнері туралы жалпы түсінік. Қазақ әдеби сын өнерінің қайнар көзі, ауыз әдебиеті мұраларындағы эстетикалық көзқарастардың пайда болуы. Сынның пәні. Қазақ әдебиеті сынының пайда болуы. Сыни пайымдаудың шығу тегі. Халықтық эстетика. Көне түркі әдебиетіндегі сыни ұғымдар. Ұлы демократ-ағартушыларының эстетикалық ойлары. Қазақ әдебиеті сынының қалыптасуындағы «Айқап» журналының, «Қазақ» газеттерінің тарихи ролі. Жазба әдебиет пен сын. Сын өнерінің жанр ретінде қалыптасуы, дарынды тұлғалардың сын жанрын дамытуға қосқан үлесі. 30-40 жылдардағы сынның дамуы мен сабақтастығы. Көркемдік дәстүр мен сын өнері жайындағы ұғым. Сынның жанрлық ұғымдары мен түсініктері. Қазіргі қазақ әдеби сынының жай-күйі туралы жаңаша көзқарас.
Семинар сабақтар: Көркемдік дамудың жаңа принциптері. Сынның идеялық-эстетикалық негізі. Әдеби ағымдар платформасынның күресі. Реализмді әдісін меңгеру жолындағы сыни қарсыластардың пайда болуы. Ауыз әдебиеті мұраларындағы сыни пікірлерді талдап көрсету. Түркі халықтарына ортақ әдебиеттегі сыни ұғымдар ерекшелігін көрсеті. Абай т.б. демократ ақын-жазушылардың қазақ әдеби сынын қалыптастырудағы ролі. Абай мұраларының сыни пікірді дамытудағы өзіндік орны. Қазақ баспасөзінің әдеби сынға тигізген ықпалы, дамыту ерекшелігі. Сынның жанр ретінде қалыптасуы мен дамуы жайында түсінік. Қазақ әдеби сынының зерттеу обьектісне айналу ерекшеліктері. Қазақ әдеби сынының қазіргі жағдайы. Көркемдік дәстүр жайында жаңаша пайымдаулар жасау.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
Қазақ әдеби сынының тарихын оқып меңгеру.
4 курс
7 семестр
Пәннің аталуы
Шығыс әдебиетінің тарихы
Қысқартылған атауы
ШАТ
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, семинар,ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
Семестр 7
Оқытушының Т.А.Ә.
Нұрпейісов Н.Ж.
Доцент/оқытушы:
ф.ғ.к., доцент
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Кәсіби пәндер таңдау компонент
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Дәрістер -30 семинар-15,ОСӨЖ-45,СӨЖ-45
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы -135 сағат.
Кредиттер/сынақ бірліктері
3 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Қазіргі таңдағы шығыс әдебиетінің дамуы
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Қазіргі таңдағы шығыс әдебиетін білу. Өкілдері шығармаларын оқу.
Мазмұны
Дәрістер: Кеңес дәуірі тұсындағы шығыс халықтары әдебиеттану ғылымы. Кеңес дәуірі тұсындағы шығыс халықтар көркем әдебиетіндегі біріңғайлық. Қазіргі кездегі шығыс халықтары әдебиеттану ғылымының дамуы. Қырғыз жазушысы Ш.Айтматовтың шығармашылығындағы түркілік сарын. Ұйғыр жазушысы. П.Сәбитованың шығармашылығы. Қарақалпақ жызушысы. Т.Қайыпбергеновтың өмірі мен шығармашылығы. Өзбек жазушысы. Ә.Якубов түркі халықтары жазушысы. Түрік жазушы Әзиз Несиннің әңгімелері. Татар жазушы В.Нуриллиннің еңбектеріндегі жаңа-заман бейнесі.
Практикалық сабақтар: Кеңес дәуірі тұсындағы шығыс халықтары әдебиеттану ғылымы. Кеңес дәуірі тұсындағы шығыс халықтар көркем әдебиетіндегі біріңғайлық. Қазіргі кездегі шығыс халықтары әдебиеттану ғылымының дамуы. Қырғыз жазушысы Ш.Айтматовтың шығармашылығындағы түркілік сарын. Ұйғыр жазушысы. П.Сәбитованың шығармашылығы. Қарақалпақ жызушысы. Т.Қайыпбергеновтың өмірі мен шығармашылығы. Өзбек жазушысы. Ә.Якубов түркі халықтары жазушысы. Түрік жазушы Әзиз Несиннің әңгімелері. Татар жазушы В.Нуриллиннің еңбектеріндегі жаңа-заман бейнесі.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
Қазіргі таңдағы шығыс халықтары әдебиетіні өкілдері шығармаларын білу. Әдеби байланысты білу.
4 курс
7 семестр
Пәннің аталуы
Орыс әдебиетінің тарихы
Қысқартылған атауы
ОАТ 4314
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, семинар,ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
Семестр 7
Оқытушының Т.А.Ә.
Нұрпейісов Н.Ж.
Доцент/оқытушы:
ф.ғ.к., доцент
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
КП таңдау
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Дәрістер -15 семинар-15,ОСӨЖ-30,СӨЖ-30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы -90 сағат.
Кредиттер/сынақ бірліктері
2 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиты: введение в славянскую филологию, старославянский язык, историческая грамматика, фонетика, лексика, морфология и синтаксис современного русского языка.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Цель дисциплины «История русского литературного языка» – изучение внешних источников изменений, пережитых русским языком с периода его становления как языка интеллектуальной деятельности до современного его состояния.
Практические занятия:
Тема 1. Введение Тема 2. Книжно-славянский тип древнерусского языка. Тема 3. Народно-литературный тип языка Древней Руси.
Тема 4. Деловой язык Древней Руси.Тема 5. Литературный язык великорусской народности ХIV-ХVII вв. Тема 6. Второе южнославянское влияние.Тема 7. Формирование и развитие русского национального языка.Тема 8. Русский литературный язык в петровскую эпоху. Тема 9. Ломоносовский период в истории русского литературного языка.Тема 10. Образование общенационального русского литературного языка.Тема 11. «Новый слог» И.М. Карамзина и его школы.Тема 12. И.А. Крылов и А С. Грибоедов в истории литературного языка.Тема 13. А.С. Пушкин как явление русской и мировой культуры. Тема 14. Русский язык советского периода.
Тема 15. Русский язык как средство межнационального общения и один из мировых языков.
Мазмұны
Лекции:
Введение. Литературный язык Древней Руси. Книжно-славянский тип древнерусского языка. Тема 3. Народно-литературный тип древнерусского литературного языка.
Деловой язык Древней Руси. Литературный язык великорусской народности ХIV-ХVII вв. Второе южнославянское влияние.
Формирование и развитие русского национального языка в процессе формирования литературного языка на национальной основе.Русский литературный язык в петровскую эпоху.
Ломоносовский период в истории русского литературного языка.
Образование общенационального русского литературного языка. «Новый слог» Н.М. Карамзина и его школы.
А.С. Пушкин как явление русской и мировой культуры.
Демократическая и либеральная публицистика XIX века.
Русский язык советского периода.
Русский язык как средство межнационального общения и один из мировых языков.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
