Оқу–әдістемелік құралы Түркістан, 2023 ддд 999. 99 ддд 99. 99 Д 99 Рецензенттер



бет25/82
Дата02.10.2023
өлшемі0,95 Mb.
#183329
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   82
Байланысты:
Жалпы Психопатолгия 1888

ҚАБЫЛДАУ ПАТОЛОГИЯСЫНЫҢ ТҮРЛЕРІ





Психосенсорлық бұзылыстар


иллюзиялар



қабылданған белгінің бұрмалануы

қабылданған объектінің бұрмалануы





псевдопарейдолиялық

парейдолиялық

вербальды

аффективті





Уақыт ағымын қабылдаудың бұрмалануы

«дене схемасы» қабылдауы бұзылуы

метоморфопсиялар

дисмегалопсиялар

макро-, микропсия


Кесте 4 - Қабылдау патологиясы


Психосенсорлық бұзылулар. Психосенсорлық функцияларға сыртқы әлем объектілерінің және өз денесінің кеңістіктік-уақыттық қасиеттерінің, олардың көлемінің, пішінінің, салмағының, ауданынының, орналасуының, контрастының, жарықтандырылуының және т. б. көрінісі жатады. Психосенсорлық бұзылуларды жіктеудің бірнеше принциптері бар. Бұрмаланған объектінің түріне сәйкес белгілердің екі тобы бөлінеді: метаморфопсия - сыртқы әлемнің бір немесе бірнеше объектілерін бұрмаланған қабылдау және "дене схемасын" қабылдаудың бұзылуы - өз денесін, физикалық (дене) өзін-өзі «Мен» бұрмаланған қабылдау. Симптомдардың жүйелігінің тағы бір принципінің негізі объектілердің жеке сипаттамаларын қабылдаудың бұзылуы болып табылады:
- шамалар мен өлшемдер (микропсия - заттар үлкейтілген, микропсия - кішірейтілген);
-пішіндер (дисмегалопсия - заттар бұралған, сынған, қиғаш және т.б. болып көрінеді).
- кеңістіктік параметрлер, өзара орналасу, сандар (порропсия-заттар алыс немесе жақын, созылған немесе қысылған болып көрінеді, оптикалық аллестезия-пациентке заттар дұрыс емес жерде болып көрінеді; 180 градусқа бұрылу симптомы - науқастың қабылдауындағы көру өрісі 180 градусқа бұрылған, бәрі төңкерілген сияқты; полиопия-көру мүшесінің формальды сақталуымен бір заттың орнына бірнеше көрінеді);
- уақыт ағымы, оқиғалардың даму реттілігі (тахихрония - уақыттың өтуі жеделдетілгендей, брадихрония - баяулайды);
- нақты сезімдері (дереализация – нақты әлем өлі, "жат", "боялған", "табиғи емес", "шынайы емес" болып көрінеді, галеропия - жарықтандыру немесе контраст ерекше қабылданады, ксантопсия - айналадағы барлық нәрсе ол сары, эритропсия қызыл болып көрінеді).
Психосенсорлық бұзылулар көрсетілген белгілермен шектелмейді. "Дене схемасын" қабылдауда оның бөліктерінің орналасуын, олардың өзара байланысын, салмағын, көлемін және т. б. бұрмаланған қабылдау сияқты бұзылулар бар.
Объектіні бұрмаланған қабылдаумен қамтудың толықтығына сәйкес симптомдардың екі сипаттамасы ерекшеленеді: жалпы бұрмалау - бүкіл объектіні патологиялық қабылдау, ішінара - оның тек бөліктері.
Психосенсорлық бұзылуларды сипаттай отырып, пациенттер әрқашан оларға деген сыни көзқарасты сақтайтынын, олар жеке тұлғаға жат және субъективті түрде өте жағымсыз екенін атап өткен жөн. Егер "дене схемасын" қабылдау бұзылса, қосымша анализаторды қолдану симптомды тоқтата алады. Мысалы, бастың айқын ұлғаюымен (ішінара макропсия) оған қол тигізу (тактильді анализаторды қолдану) немесе айнаға қарау (визуалды) патологиялық өзгерген қабылдауды қалпына келтіруі мүмкін.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   82




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет