диаграмма – диаграмма – diagram

81
Төмендегі сурет – 
3-суреттегі
диаграмманың өңделген түрі 
(5-сурет).
5-сурет. 
Өңделген диаграмма
Диаграмма құруда тағы мынадай әдіс қолданылады: бос тұр-
ған орынға тінтуір меңзерін қойып, 
Вставка 
– 
Диаграмманы
орындап, шаблондар ішінен диаграмманың 
Гистограмма 
–
Пирамидальная 
түрін таңдаймыз. Экранда пайда болған бос 
алаңды тінтуірмен екі рет шерту арқылы 
Выбрать данные... 
(Деректерді таңдау...) терезесінің 
(6-сурет)
көмегімен:
1-жағдайда
жұмыс алаңындағы мәндер аймағын тінтуірмен көр-
сету арқылы диаграмма құруға болады. 
2-жағдайда Добавить 
(Қосу) батырмасын басып, мәндерді қол-
мен енгізу арқылы диаграмма құруға болады.
6-сурет. 
Деректерді таңдау
диалогтік терезесі
Үлкен және кіші мәндер
Қатар саны бойынша
20
Мәндер бойынша
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
1
2
3
4
5
6
7
11
7
4
13
15
20
14
? Х
? Х
Выбор источника данных
Диапазон данных для диаграммы:
Элементы легенды (ряды)
Подписи горизонтальной оси (категории)
Отмена
Скрытые и пустые ячейки
ОК
=Лист1ʹSGS6
Строка/столбец
Изменить
Изменить
Добавить
Удалить
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.COM
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

82
Тапсырмаға берілген әрекеттерді орындаймыз.
7-сурет. 
Сабаққа қатысу диаграммасы
1.
«
Диаграмма
»
дегеніміз не және оның қызметі қандай?
2. Диаграмманың қандай түрлері бар? 
3. Электрондық кесте арқылы диаграммаларды қалай құрамыз?
4. Жасалған диаграмманы қалай түзетуге және толықтыруға болады?
5. Диаграммаларды қай салада жиі қолданады? Себебін түсіндір.
6. Диаграммалар мен шартты форматтаудың өзара байланысы қандай? 
7. Диаграммалар мен шартты форматтаудың екі ерекшелігін ата.
1-кесте. 
Сыныптар жайлы дерек
1. 
1-кестеде 
көрсетіл-
гендей, сыныптарды, 
сыныптардағы оқу-
шылардың жалпы 
санын және сабаққа 
қатысып отырған 
оқушылардың санын 
енгіземіз.
2. Қатысу 
процентін 
есептеу үшін, 
Қатысу 
проценті 
бағанына орналасқан 
Е3:Е9 
ұяшықтар аралығын 
проценттік форматқа өткіземіз.
3.
 Е3
ұяшығына мына формуланы енгіземіз: 
«= (D3/C3)*100»
4. Автотолтыру әдісін қолдану арқылы формуланы 
Е3:Е9
ұя-
шықтар аралығына орналастырамыз.
5. Диаграмма құрамыз 
(7-сурет).
Рис. 3. Окно
A
B
C
D
Е
1
Оқушылардың қатысуы жайлы деректер
2
№
Сынып Оқушы саны Қатысқан оқушы Қатысу пайызы
3
1
5 А
22
20
90,9 %
4
2
6 А
24
23
95,8 %
5
3
7 А
26
25
96,2 %
6
4
8 А
24
20
83,3 %
7
5
9 А
20
20
100,0 %
8
6
10 А
24
22
91,7 %
9
7
11 А
20
18
90,0 %
Қатысу пайызы
5 А
100,0 %
90,0 %
80,0 %
70,0 %
60,0 %
50,0 %
40,0 %
30,0 %
20,0 %
10,0 %
0,0 %
6 А
7 А
8 А
9 А 10 А 11 А
90,9 %
95,8 % 96,2 %
83,3 %
100 %
91,7 % 90,0 %
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.COM
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

83
«Тоқсандық бағалар» жобасы
Excel программасында 7-сынып оқушыларының «Информатика», 
«Aлгебра» және «Физика» пәндерінен ІІ тоқсан бойынша тоқсандық баға-
ларының қорытынды кестесін жаса. Бақылау жұмысының қорытындысы 
бойынша үздік, екпінді, қанағаттанарлық және қанағаттанарлықсыз баға 
алғандардың проценттік үлесін диаграмма арқылы көрсет. Төмендегі іс-
әрекеттерді орында:
1. Сынып оқушыларының 
тізімін кестеге енгіз. 
Жоғарыдағы үш пән 
бойынша ІІ тоқсандағы 
тоқсандық бағаларын 
енгіз (
2-кесте
).
2. Кестенің төменгі бөлігі-
не «5», «4», «3», «2» 
бағаларының жиынтық 
санын жаз.
3. Кестенің төменгі 
бөлігіне «5», «4», «3», 
«2» бағаларының 
жиынтықтарын есепте. 
4. Жиынтық сандар бойын-
ша 
Круговая 
(Дөңгелек)
шаблонын пайдаланып, 
«Информатика» пәні бо-
йынша үлгерім» атымен жаңа диаграмма құр (
8-сурет
). 
5. «Алгебра» мен «Физика» пәндерінің тоқсандық қорытындысын жасауда 
осындай диаграмма түрін қолдан.
№
Тегі, 
аты-жөні
Инфор-
матика Алгебра Физика
1
Ахметов А.
5
5
5
2
Әсет К.
2
3
4
3
Бердібай Б.
3
4
2
4
Бейсенбай Т.
4
4
4
5
Қали С.
4
4
5
6
Қанат Р.
5
3
3
7
Сейілбек А.
4
2
5
8
Сейсенбай О. 3
2
3
9
Тохтар Т.
4
5
3
10 Темір С.
3
4
2
«5»
2
1
3
«4»
4
4
2
«3»
3
2
3
«2»
1
2
2
2-кесте. 
Сынып 
оқушыларының тізімі
8-сурет. 
Үлгерім диаграммасы
«
Информатика
»
 пәні бойынша үлгерім
"5"
"4"
"3"
"2"
30 %
10 %
20 %
40 %
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.COM
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

84
А. Қастеев
300 000
сұраныс
Е. Сидоркин 
295 800
сұраныс
Г. Исмаилова 
290 000
сұраныс
О. Таңсықбаев 
258 800
сұраныс
С. Калмыков 
260 000
сұраныс
М. Кенбаев 
248 000
сұраныс
1-тапсырма. «Қазақстандық суретшілер» жобасы
Аналитикалық компания интернеттегі сұраныстар бойынша 
көш бастап тұрған қазақстандық суретшілердің тізімін жасады. 
Суретшілердің аты-жөні мен сұраулар саны 
9-суретте
көрсетіл-
ген. Осы суреттегі деректерді пайдаланып, MS Excel-де кесте жаса. 
Диаграмма түрін өзің таңдай отырып, интернеттегі сұраныстар
саны негізінде диаграмма құр. 
2-тапсырма. Гистограмманы оқимыз
Социологиялық сауалнамаға сәйкес, жастар арасындағы ең таны-
мал әлеуметтік желілер мен мессенджерлер – WhatsApp, Instagram, 
ВКонтакте т.б. 
(3-кесте).
9-сурет. 
Қазақстанның атақты суретшілері
Әдетте жастар бірнеше әлеу-
меттік желіде аккаунт ашады. 
Шартты форматтауды пайдала- 
нып, әлеуметтік желілер рей-
тингісінің гистограммасын құр. 
Сауалнамаларда шамамен 2000 
адам болғанын ескере отырып, 
Instagram, Одноклассники, Twit-
ter қолданушыларының санын 
анықта.
3-кесте
Танымал әлеуметтік 
желілердің рейтингісі
Процент 
%
WhatsApp
85,1 %
Instagram
70,0 %
ВКонтакте
69,2 %
Facebook
29,5 %
Одноклассники
13,0 %
Мой мир
12,8 %
Twitter
6,0 %
Әлеуметтік желіде аккаунты жоқ
2,3 %
Басқалары
1,0 %
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.COM
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

85
3-тапсырма. Жастар бос уақытын қалай өткізеді?
«Қазақстан жастары – 2018» Ұлттық баяндамасында Қазақстан-
ның жастары бос уақытының көбін интернетте өткізетіні жай-
лы жазылған. «Жастар» Ұлттық зерттеу орталығы жүргізген 
сауалнамаға сәйкес, жастардың 91%-ы интернетті күнделікті 
пайдаланады. Оның 67,5%-ы интернетті күніне бірнеше рет, 
23,5%-ы күніне бір рет пайдаланады. Осы деректер бойынша 
жастардың интернетке тәуелділігінің дөңгелек диаграммасын 
құр.
4-тапсырма. Графика құру
Жолдың S (t) уақытқа тәуелділігінің графигі келтірілген. Excel-де 
төменде берілген кестені пайдаланып, диаграмма құр.
5-тапсырма. Сұранысқа ие мамандықтар
Алдағы 10 жылда елімізде өндірісті автоматтандыру саласында-
ғы келесі мамандықтарға сұраныс көбейеді. Кестедегі деректерді 
пайдаланып, мамандарға сұраныстың өсу диаграммасын құр.
S(м) t (с) V(м/с)
10
2
5
20
4
5
30
6
5
40
8
5
50
10
5
60
12
5
70
14
5
№
Мамандық атаулары
Проценті
1 IT саласының мамандары 
20%
2 3D модельдеу инженерлері
12%
3 Жаңартылатын энергия көздері бойынша мамандар
16%
4 «Смартқаланың» сәулетшілері мен дизайнерлері
18%
5 Ұшқышсыз ұшу аппараты мамандары 
13%
6 Графикалық және мультимедиалық дизайнерлер
10%
7 Машиналық оқыту жүйесінің мамандары
11%
Жолдың уақытқа тәуелділік графигі S (t).
S (м)
t (c)
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2
4
6
8
10
12
14
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.COM
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года
№
217

86
Электрондық кесте арқылы есеп шығару
III бөлім
3.7
Процестерді электрондық кестеде модельдеу
Компьютерде модельдеуде электрондық кесте қолданудың қандай 
әдістері бар?
1-суретке
қара. Жан-жануарлардың тіршілігін зерттеу нәтижесінде 
пайда болған осы сияқты өнертабыстарға мысалдар келтір. 
Компьютерде модельдеу теориясы
Табиғаттағы болып жатқан құбылыстарды зерттеу үшін оның 
моделін жасау маңызды. Өркениеттің дамуы нәтижесінде адамзат 
үшін маңызды кеме, тікұшақ, сүңгуір қайық сияқты техникалық 
объектілер пайда болды. Компьютердің көмегімен модельдеу нәти-
жесінде адамдар қолданылуы қиын құбылыстарды жылдам, анық 
әрі дәл пайдалана бастады. Бүгінде модельдеудің теориясын жүзеге 
асыру үшін компьютерде әртүрлі программалар қолданылады. 
Соның ішінде математикалық есептеулер жүргізе отырып, мо-
дельдер құруға ыңғайлы, үйренуге оңай, қарапайым және қол-
дану аясы ауқымды MS Excel программасында модельдеу жолдары-
мен танысамыз.
Дүниежүзінің географиялық картасын, ұшақ, тікұшақ, кеме-
лерді, жердің тартылыс күшінің формуласын, зымыранның макетін 
т.с.с. модельге жатқызуға болады. 

жүктеу/скачать 8,16 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: