Оқулық o p s 3 философия негіздері
дарыған пенде- иманды, имандылык бойына дарыған пенде дарымаған
жүктеу/скачать 13,05 Mb. Pdf көрінісі
|
| дарыған пенде- иманды, имандылык бойына дарыған пенде дарымаған
имансыз. Данышпан ата-бабаларымыз әлімсактан бертінге дейін жұмыр жерді анасындай пір тұтып, мәпелеп, оған табынған. Мұны ғалымдар қауымы ертеде адам жердің кұпиясы күшін (найзағай ойнпуы, күн күркіреуі, күн тұтылуы, жердің сілкінуі, су апаты, өрт, дауыл, т.с.с) түсінбегендіктен, оған дәлелдік мүмкіндіктерінің жетіспеуінен деп түсіндіріп келді. Бүл, дұрыс жөнді айғақ. Бірак бұл біржакты ғана пікір, ал екінші жағын, яғни ой-танымдық, философиялық мәселелерге жете талдау жасалмады. Ал, халык әдебиетіндегі жанрларда осы түйіндер толығынан шешіліп отырады. Ата-бабаларымыз ертеден табиғатпен тіл табыса біліп, оны кажетінше өз пайдасына, акыл мен зерделі мақсаттарына жарата білген. Табиғатпен саналы түрде карым-қатынас жасап, одан өз керегін ғана алып, өзі мекендеген өлке, жерін күтіп, сактап түрлендіріп, тыныс беріп отыру арқылы келер үрпак үшін мол тіршілік көзін қалдырып отырған. Табиғатпен жанды тілдесе білген, жердің жүрек соғысын, күретамырын сезе білген. Тіршілік иесі- күнге табынған, өмір негізі- су мен отқа сыйынған. Табиғат ананы өз санасына ұялатып, сенімге айналдырған. Әулие, киелі, кұт ұғымдарына тоқталу. Әулие атану - адамға берілген тылсым күш қүдіреті, жан тазалығы, рухани биіктік. Қазак тілінің түсіндірме сөздігінде рух, рухтану адамның ой-санасы, ішкі дүниесі, кайраттану, жігерлену, шабыттану, рухани күш-қуат, батъшдык, жігерлілік, аруактану - делінеді. Рух - адам санасының сол зат болмағанда да санада шындык ретінде сакталуы. Рухты көбіне санаға катысты ғана талдаймыз. Сана адамға ғана тэн болса, рух-сананың шындыкка айналған көріну жүктеу/скачать 13,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|