Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ
жүктеу/скачать 7,9 Mb. Pdf көрінісі
|
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1
- Бұл бет үшін навигация:
- 13.5. Сүйек тіні метаболизмінің реттелуі.
- Паратгормон
- Кальцитонин
- Кальцитриол
| трабекулярлы
(торша) беткі қабаттарында жүреді және Гаверсов (каналшалар) жүйесін түзеді. Жасқа байланысты сүйек тінінің ремодельдену қарқынының бәсеңсуі сүйек тінінің физиологиялық отрофиялануы негізінде болады. Адам сүйек массасының азаю жылдамдығы оның жасына және жынысына тәуелді. 35 жастағы әйелдерде 0,75-2,5 %; менапаузадан соң жылына 3-4%, ал 80 жастан кейін әйелдер кортикальды сүйектің 30%-ын және трабекулярлы сүйектің 50%-ын жоғалтады. Ерлерде сүйек тіні массасының азаюы 50 жаста басталады; жылына 0,4-1,2 % құрайды. 80 жастан кейін шағын сүйек тіні 20%-ға дейін, ал жұмсақ сүйек тіні 30%-ға дейін азаяды. 13.5. Сүйек тіні метаболизмінің реттелуі. Сүйек тінінің ремодельденуі және метаболизмі бірнеше факторларға байланысты болады. Мұндай факторлар негізгі төрт топқа біріктірілген, олар: қалқанша маңы безінде секрецияланатын паратгормон, кальцитонин және Д 3 дәруменінің активті метаболиті- кальцитриол. Гормондар глюкокортикоидтар, тириоидты гормондар соматотропин, инсулин. Өсу факторлары; 473 жергілікті фактор-сүйек клеткаларында түзілетін простогландин, остеокласт активтендіруші фактор. Паратгормон ионизирленген кальций деңгейінің төмендеуі гормондардың секрециясын стимульдейді. Паратгормон остеокластарды резорбция өтетін жерге жинайды, онда остеокластар мен остеоциттерді анықтау арқылы сүйектің резорбциясын бастап береді және коллагеназа, тіндік ингибитор-металлопротеиназа және плазминогенді активатордың активтілігін стимульдейді. I-типтегі коллаген мен сүйек матриксінің басқа да компоненттері биосинтезін арттыратын ИФР-1 (инсулин тәрізді өсіруші фактор I) соматомедин С гормоны остеобласттармен синтезделуін активтейді. Осылайша паратгормон остеобласттарды, остеокласттарды активтейді. [34]. Кальцитонин паратгормонның функционалды антогонисті. Кальцитониннің негізгі биологиялық әсері сүйектің резорбцияcын тежеуге бағытталған., ол үшін біріншілік активтілігін төмендету арқылы остеокласттардың санын азайтады. Гормонның гипокальциемиялық әсері сүйектің резорбциясы баяулап, сүйектен кальцийдің қанға бөлінуі азайғанда байқалады. Гормон стимульденген (Д дәрумені, паратгормонмен) остеолизиспен сүйектің спонтанды резорбциясын баяулатады. Кальцитриол остеобласттар арқылы остеокласттардың активтілігін стимульдейді. Ол I типті коллаген, остеопонтин, остеокальцин, сілтілік фосфатазалардың биосинтезін жүргізіп, бірқатар гендердің экспрессиясын өзгерту арқылы остеобласттардың диффенсирленуіне ең үлкен ықпал етеді. жүктеу/скачать 7,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|