Өзiн-өзi тану сабағының жоспары

• 
  Оқушыларға жақсы көрудің мәнін аша отырып, сүйіспеншілік құндылығына түсінік беру;
  
• 
  Оқушыларды айналасындағыларға риясыз қарым-қатынас жасауға баулу;
  
• 
  Оқушыларды ізгілікке мейірімділікке, риясыздыққа тәрбиелеу.
  

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

1. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  Адам өз сүйіспеншілігін қалай білдіре алады?
  
• 
  Бәріне сүйіспеншілікпен қарайтын адам, қандай адам? Әңгімелеп беріңдер.
  
• 
  Жақындарыңа, достарыңа, айналадағы адамдарға сүйіспеншілігңді іспен қалай көрсете аласыңдар?
  

Үнтаспа

2. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқызу.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

3. 
   Әңгiмелеу Мұғалім сыйы
   

Ілгері заманда Отырар шаһарында бір саудагер болыпты. Оның үш қызы бар екен.

Күндердің күнінде саудагер алыс жерлерге сауда жасауға аттанбақ болады да, үш қызын шақырып алып:

• 
  Ал шырақтарым, мен алысқа спар шеккелі отырмын. Сендерге не сыйлйқ әкеліп берейін, қалауларыңды айтыңдар –депті.
  
• 
  Үлкені «Әке маған бір тізбек асыл маржан керек» депті.
  
• 
  Екіншісі: « Маған көйлектік ең асыл жібек» -депген екен.
  

• 
  Жан әке егер сіз аман-есен оралсаңыз содан артық сыйлық болмас депті.
  

• 
  Сендерге қай қыздың жауабы ұнады? Неліктен?
  
• 
  Өздерің ата-аналарыңа қандай тілектер білдірер едіңдер?
  

4. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

Жасы кіші балаларды қалай қуантар едіңдер? Қарт адамдарға қандай сый-құрмет көрсетуге болады? Өз ойларыңды жазып көсетіңдер.

Риясыз сүйіспеншіліктеріңді сахналап көрсетіңдер.

• 
  Туған-туыстарыңа;
  
• 
  Сыныптастарыңа;
  
• 
  Көршілеріңе;
  
• 
  Қонақтарға.
  

5. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Мұқағали Мақатаев

Сөзін жазған: Нұрғиса Тілендиев

Нұрын төккен маған,

Шуағымсың- сен!

Айналайын мама,

Қуанышыңмен!

Шаттандырған мені,

Жұбанышым сен,

Құттықтаймын сені,

Туған күніңмен!
Аялаған мені,

Ән қанатымен.

Құттықтаймын сені,

Салтанатыңмен!

Бақытты ғой заман,

Қандай көңілді.

Мен тілеймін саған,

Ұзақ өмірді!

6. 
   Үй тапсырмасы.
   

7. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Оқушыларға жақсы көрудің мәнін аша отырып, сүйіспеншілік құндылығына түсінік беру;
  
• 
  Оқушыларды айналасындағыларға риясыз қарым-қатынас жасауға баулу;
  
• 
  Оқушыларды ізгілікке мейірімділікке, риясыздыққа тәрбиелеу.
  

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

-Көңіл-күйлерін сұрау

Тыныштық сәті: Нұрға бөлену

Жәймен көзіңді жұмып мені тыңдаңыздар. Тамаша таңертеңгі ашық күнді елестетіңіз. Сіз тынық та ерекше көлдің жағасындасыз. Тек қана сіздің тыныс алғаныңызбен судың сылдыры ғана естіледі.  Күн жарқырап нұрын төккен сайын сіз өзіңізді жақсы сезінесіз. Құстардың сайрағанымен  шегірткенің шырылын естисіз. Сіз салмақтысыз. Ауа таза және мөлдір, сіз барлық денеңізбен күн жылуын сезінесіз, сіз осы тыныш таңертеңгі мезгіл сияқты бірқалыпты және қозғалыссыз тұрсыз. Сіз өзіңізді бақытты сезінесіз. Барлық  дене мүшелеріңіз тыныштыққа және күн нұрына бөленуде. Сіз жақсы дем алудасыз. Енді жайлап көзімізді ашамыз. Біз тынығып, көңіл-күйіміз жақсарады, сергекпіз жағымды сезімдер күні бойы бізбен бірге болады.

1. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  Шегіргүлден қандай қасиеттерді байқадыңдар?
  
• 
  Қалай ойлайсыңдар, адам сүйіспеншіліксіз өмір сүре ала ма? Неліктен?
  
• 
  Сүйіспеншілік қандай ғажаптарды жасай алады? Мысалдар келтіріңдер.
  
• 
  Өзіңнің бойыңда қандай жағымды қасиеттер бар?
  

Үнтаспа

2. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

3. 
   Әңгiмелеу
   

Бірде екі әйел автобуспен асығыс жол жүріп бара жатты. Олар автобус аялдамасынан түскен сәтте бір келеңсіз жағдайға тап болды. Аялдама отырғышында бір жасөспірім бүк түсіп жатыр еді. Әйелдің бірі дереу әлгі балаға қарай жүгірді. Ал екіншісі болса, «онда нең бар, кеттік, өзіміз асығып тұрғанда», - деп кейіді. Сонда мейірбан әйел:

• 
  «Жұмыс, жұмыс» деп, қиналып, көмекке зәру болып жатқан мына баладан бас тарта алмаймын, - деді.
  
• 
  Оны танымаймыз да, бөтен біреудің баласы емес пе!? –деді, екіншісі ренішті күйде.
  
• 
  Мұның қалай, егер өз балаң осындай жағдайға душар болса, адамдардың риясыз көмек қолын созғанын қалар едің ғой! – деп, мейірбан әйел көмекке ұмтылды.
  

• 
  Әйелдің мейірбандық іске қандай қасиеттері жетеледі?
  
• 
  Осындай жағдайларда қандай адамдар көмек қолын созады деп ойласыңдар?
  
• 
  Сендердің өмірлеріңде риясыз сүйіспеншілік көрсеткен адамдар болды ма?
  

4. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

Өздерің жақсы көретін адамдарға арнап сурет салыңдар.

Төменде ұсынылған сөйлемдерді жалғастырып жазыңдар.

Өнер туындыларына қараңдар. Суретшілер шығармаларында өз сүйіспеншіліктерін қалай білдірген? Әңгімелеп беріңдер.

5. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Мұқағали Мақатаев

Сөзін жазған: Нұрғиса Тілендиев

Нұрын төккен маған,

Шуағымсың- сен!

Айналайын мама,

Қуанышыңмен!

Шаттандырған мені,

Жұбанышым сен,

Құттықтаймын сені,

Туған күніңмен!
Аялаған мені,

Ән қанатымен.

Құттықтаймын сені,

Салтанатыңмен!

Бақытты ғой заман,

Қандай көңілді.

Мен тілеймін саған,

Ұзақ өмірді!

6. 
   Үй тапсырмасы.
   

7. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Еліміздің тарихына құрмет танытып, бүгінгі күніне жауапкершілікпен қарауды сүйіспеншілік құндылығымен байланыстыра отырып ұғындыру;
  
• 
  Бауырмалдық, татулық, бірлік қасиеттерін дамыту;
  
• 
  Отанды құрметтей отырып, өсіп өркендеуіне өз үлесін қосуға, қызмет етуге тәрбиелеу.
  

1. 
   Ұйымдастырукезеңi.
   

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  Төле бидің елінен, жерінен көшпей отыруына не себеп болды?
  
• 
  Төле би ел-жұртын жаудан қалай қорғап қалды?
  
• 
  Мәтіннен қазақ халқының бейбітшіліктің, тыныштықтың мекені болғанын көрсететін жерлерін тауып, баяндап беріңдер.
  
• 
  Жауды Төле бидің қандай қасиеті кері шегіндірді?
  
• 
  Елді, жерді қалай қорғап, көркейтуге болады деп ойлайсыңдар?
  

Үнтаспа

3. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

4. 
   Әңгiмелеу
   

- Сіз қайсы елден келдіңіз? – деп сұрады бірде менен француз жазушысы Мәскеуде жолыққанда.

- Қазақстан Республикасынан.

- О, мен Қазақстанды білем. Қандай үлкен ел, ғажап ел! Оның жеріне бес Франция сыйып-ақ кетер еді!

- Иә, дедім мен мақтанышты сезіммен.Қазақ даласы кенді алтайдан Атырауға дейін созылады... Қазақ жері алтын мен күміске, темір мен көмірге, мұнай мен газға бай.

Біздің егістікте бидай мен күріш, сұлы мен тары, аппақ қардай ақмақта өседі.

Кең-байтақ жомарт даламызда батырлар мен ақындар, зергерлер, шеберлер өмір сүрген.

Біздің Республика халықтары ынтымақпен жемісті еңбек етіп келеді.

Біз қандас болмасақ та, жандаспыз! Қазақстан Республикасы - біздің сүйікті отанымыз!

• 
  Отанымызды не үшін мақтан тұтамыз?
  
• 
  Өзің тұратын жер несімен көрікті?
  

5. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

Төмендегі қасиеттерді қатыстыра отырып, «Қазақстан – бейбітшілік бесігі!» тақырыбына шағын қойылым дайындап, сахналаңдар.

• 
  Ақ ниет;
  
• 
  Адалдық;
  
• 
  Азаматтық;
  
• 
  Бауырмалдық.
  

Көп нүктенің орнына тиісті сөдерді қойып мақал-мәтелдерді аяқтаңдар.

А) Отан елдің ... .

Ә) Отан үшін ... – ерге тиген ... .

Б) Ынтымақ түбі - ... .

Тиісті сөздер: анасы, күрес, үлес, береке.

6. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Дүнгенбай Ботбаев

Сөзін жазған: Қадыр Мырза-Әли

7. 
   Үй тапсырмасы.
   

8. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Еліміздің тарихына құрмет танытып, бүгінгі күніне жауапкершілікпен қарауды сүйіспеншілік құндылығымен байланыстыра отырып ұғындыру;
  
• 
  Бауырмалдық, татулық, бірлік қасиеттерін дамыту;
  
• 
  Отанды құрметтей отырып, өсіп өркендеуіне өз үлесін қосуға, қызмет етуге тәрбиелеу.
  

1. 
   Ұйымдастырукезеңi.
   

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  Отанды сүю неліктен үй ішінен, отбасынан басталады деп ойлайсыңдар?
  
• 
  Отанға сүйіспеншілікті қалай білдіруге болады?
  
• 
  Мәтіндегі «Өзіңді-өзің жеңбесең жауды да жеңе алмайсың» деген ойды қалай түсінесіңдер?
  
• 
  Қандай адам елін, жерін сүйіп, қорғап көркейте алады?
  
• 
  Өздерің Отанды қалай қорғап, көркейтесіңдер? Әңгімелеп беріңдер.
  

Үнтаспа

3. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

4. 
   Әңгiмелеу
   

Отанды біз атамекен

Деп аялап атаймыз.

Өйткені оны мекен еткен

Бабамыз бен атамыз.

Отанды жас, кәріміз де

Туған жер деп сүйеміз,

Өйткені онда бәріміз де

Туып, өмір сүреміз.

Отанды әркім анасындай

Қастерлейді, қолдайды.

Өйткені Отан баласындай

Бізді асырап, қорғайды.

• 
  Отанды не үшін сүйеміз?
  
• 
  Отанды неліктен қастерлейміз?
  

5. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

«Таңдауымыз – тыныштық пен татулық» тақырыбында шығармашылық (эссе, коллаж, сурет) жұмыс жасаңдар.

Бүгін қандай жақсы істердің куәсі болдың? Жаз.

6. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Дүнгенбай Ботбаев

Сөзін жазған: Қадыр Мырза-Әли

7. 
   Үй тапсырмасы.
   

8. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Табиғатты сақтап, қамқорлық жасауға үйрету;
  
• 
  Қамқорлық, парыз бен жауапкершілік қасиеттерін дамыту;
  
• 
  Табиғатты аяулауға, қамқор болуға баулу.
  

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

• 
  Неліктен анасы қызына «Табиғатта не нәрсенің болса да өз орны, заңдылығы бар» - дедеі?
  
• 
  Табиғаттың сұлулығын қалай сипаттап берер едіңдер?
  
• 
  Табиғаттың сұлулығын сақтап қалу үшін қандай іс-шаралар өткізуге болады?
  
• 
  Өзің табиғатқа қандай жақсылық жасап жүрсің?
  
• 
  Өзіңді табиғаттың қандай бөлігіне ұқсатасың? Неліктен?
  

Үнтаспа

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

Кәдуілгі балшықтан өрілген қарлығаштың ұясы.

– Ұяны бұзсақ қайтеді? – деді көрші қыз. Гүлжамал ойланып та үлгермеді. Ұзын бойлы қыз қолындағы таяқты шірене сілтегенде, тебетей сияқты балшық қақ бөлініп, жерге құлады. Сырт көзге ғана үлкен адамның уысындай.

Ал ішінде қауым тіршілік, дүйім дүние. Жүн-жұрқа, мамық баяу қалқып, ауада көлбей тұрып алды. Сол ортада көрші қыз ғайып болды. Гүлжамал бесіктен аударылғандай бей-берекет күй кешкен балапандарға ұмтылды. Жарық дүниеден үміттенгендеріне көмегін көрсетуге әрекеттенгенінде, екі қарлығаш та сарайға енді. Біреуі бөлмеде аялдап, екіншісі ізінше кері ұшып кетті де, көрші үйлерден топ қарлығашты ілестіре жетті. Құстар мұншалықты ұйымшыл болар ма? Қолға түскен қарақшы қызды олар ортаға алып, қанаттарымен сабалап жүр. «Бейбіт тыныштығымызды бұзған қандай әдепсіз бала едің? Сен де ұлы адамзаттың ұрпағымын дейсің-ау!»деп кінәлап, сөгетіндей. Қызының ойбайлаған дауысын естіп, арашаға ұмтылған анасынан шошынып қарлығаштар бөлмені босатты.

– Ау, мұның не, қызым?

– Астан-кестен дүниені байқап, апасының түрі бұзылды.

– Апа, менің жазығым жоқ. Екі көзі боталап, шырқырағанына қарамай жазасын берді.

– Енді көр де тұр, қарлығаш сенің үйіңе ұя салмайды, – дейді апасы үш балапанды балшық тебетейдің жарты сынығына салып жатып.

Апасы ұяны құрастырып, балапандар мысыққа жем болмасын деп, иттің ұясының қасындағы жиюлы отынның үстіне қойды. Балапандар сол арадан жетіліп ұшты.

Апасы сол бір ақылсыз іске араласқаны үшін бір апта бойы Гүлжамалды қасына жатқызбады.

Ең өкініштісі қарлығаштар, бұдан кейін қанша күн өтсе де, бұның үйіне ұя салмады.
· Қарлығаш не үшін үйдің шатырына ұя салды, деп ойлайсыңдар?

· Гүлжамалдың құрбысының әрекеті туралы не айтуға болады?

· Сендер Гүлжамал мен оның құрбысының орнында болсаңдар, не істер едіңдер?

Суреттерге назар аударыңдар. Суреттегі жағдайларды қалай жақсартуға болады? Әңгімелеп беріңдер.

Төменде берілген шығармашылық иелерінен өзіңе біреуін таңдап алып, батиғатты суреттеңдер.

Өлеңін жазған: Ақылбек Шаяхметов

Сөзін жазған: Ғұсман Наурызбаев

• 
  Табиғатты сақтап, қамқорлық жасауға үйрету;
  
• 
  Қамқорлық, парыз бен жауапкершілік қасиеттерін дамыту;
  
• 
  Табиғатты аяулауға, қамқор болуға баулу.
  

1. 
   Ұйымдастырукезеңi.
   

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  Неліктен ақбөкендер ауылға басып кірді?
  
• 
  Табиғаттағы заңдылық неге бұзылды?
  
• 
  Мәтіндегі «Жыртқыш аң жыртқыштығын істейді. Бұл табиғаттың қатал заңы. Ал адамдар аяушылық сезімі болуы керек» деген ойды қалай түсінесіңдер?
  
• 
  Өздерің табиғатқа қандай қамқорлық жасап жүрсіңдер?
  

Үнтаспа

3. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

4. 
   Әңгiмелеу
   

Құрманбек Толыбаев

Асқар таудың төбесінен бері асқан күн нуға бөккен қалың қатпарлы қапталға алқызыл шұғыласын себеледі. Шөптің бетіне, жапырақтың алақанына тұнған тұнық шықтың тамшылары інжудей жылтылдайды. Күннің күміс сәулесі мүлгіп тұрған әр гүлге бір төнеді. Жылы шуақпен желпіп, тербей оятады.

– Оу, шоқтай Шұғынық, түрегел! Әлемге жарық жайылды. Құстар да оянды. Шырылдап сайрап жүр.

Ұйқысын аша алмай басы қалтылдаған Шұғынық ұйқысырай дыбыс береді:

– Қазір, Күн көке,...қазір, ақ Сәуле. Бұдан кейін Сәуле шілтиген көк гүлге барады.

– Көкжелкен! Аш, көк аспандай көгілдір көзіңді! Қойнауға тұнған тұман да сейілді. Жәндіктер қыбырлап, құмырсқалар шапқылап жүр.

– Қазір, ашайын көзімді, қазір...

Сәуле әрі сырғиды. Тағы бір әсем гүл тербелді.

– Гүлбадан, көтер басыңды, аш, алтын қауашағыңды! Көрсін қалың жұрт.

– Жарайды, – деп керіледі сары басын сілкіп Гүлбадан: «қазір қауашағымның алтын бүрін жарқыратып ашамын!»

Ақ Сәуле сорайған көк бас қурайға барады.

– Атқұлақ, шапақтың жылуы молайды, бүріспе! Гүлдердің бәрі ұйқыдан оянды. Сен де көрсет көркіңді!

– Қазір, алтын Күн!

Атқұлақ керіліп-созылып, бойын жазды да, мүлгіп тұрған басын қалт жоғары көтерді. Қаз-қатар тізілген түймедей көгілдір гүлдері салтанатпен шайқалады.

Осылайша Күн сәске түске дейін тау салалары мен шатқалдарға үңіліп, ұйқыға шомып, манаураған гүлдерді оятады. Дүние жүзіндегі шуаққа бөленген Гүлдердің бәрі шоқтай жайнап, Жер бетін сәндендіріп жіберген.

· Таңда ұйқыдан оянатын сәттеріңді естеріңе түсіріп, айтып беріңдер.

5. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

Төменде берілген суреттердегі табиғат денелерінен қандай жақсы қасиеттерді үйренуге болатынын тауып, дәптерге жазыңдар.

Берілген суреттерді пайдалана отырып, сөзжұмбақ дұрыс шешсеңдер, ерекше торкөзден жақсы қасиетті оқуға болады.

6. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Ақылбек Шаяхметов

Сөзін жазған: Ғұсман Наурызбаев

7. 
   Үй тапсырмасы.
   

8. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Оқушылардың Отанға сүйіспеншілігін арттыру арқылы бірлік, ынтымақ туралы түсінік беру;
  
• 
  Оқушыларды айналасындағы адамдармен дұрыс қарым-қатынас жасауға үйрете отырып, ынтымақтастыққа баулу;
  
• 
  Оқушыларды Отансүйгіштікке, татулыққа, бірлікке тәрбиелеу.
  

1. 
   Ұйымдастырукезеңi.
   

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  Ахмет ақсақал неліктен неміс баласын таңдады?
  
• 
  Ахмет ақсақалдың бойындағы басты қаситеті қандай?
  
• 
  Қалай ойлайсыңдар, Зигфридті қандай өмір күтіп тұр?
  
• 
  Адамдарды не біріктіреді?
  

Үнтаспа

3. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

4. 
   Әңгiмелеу
   

Қаз дауысты Қазыбектің тапқырлығы мен шешендігін өз құлағымен естіп, көз жеткізгісі келген бір білгер адам оған:

-Кім жақын? Не қымбат? Не қиын? – деген үш сұрақты қатарынан қойса керек. Сонда Қазыбек би оған былай деп жауап қайырған екен дееді:

- Тату болса, ағайын жақын,

Ақылшы болса, апайың жақын,

Бауырмал болса, інің жақын,

Адал болса, досың жақын.

Алтын ұяң - Отаның қымбат,

Мейірімді анаң қымбат,

Асқар тауың – әкең қымбат,

Ұят пен ар қымбат.

Арадан шыққан жау қиын,

Таусылмайтын дау қиын,

Шанышқылаған сөз қиын,

Іске аспаған серт қиын.

• 
  Өзара сыйластық дегенді қалайша ұғасыңдар?
  
• 
  Отбасы татулығының мәні неде деп ойлайсыңдар?
  
• 
  Отан неліктен қымбат?
  
• 
  Отанға деген сүйіспеншіліктеріңді қалай көрсетіп жүрсіңдер?
  

5. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

6. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Нұрсұлтан Әлімқұлов

Сөзін жазған: Ибрагим Нүсіпбаев

7. 
   Үй тапсырмасы.
   

8. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Оқушылардың Отанға сүйіспеншілігін арттыру арқылы бірлік, ынтымақ туралы түсінік беру;
  
• 
  Оқушыларды айналасындағы адамдармен дұрыс қарым-қатынас жасауға үйрете отырып, ынтымақтастыққа баулу;
  
• 
  Оқушыларды Отансүйгіштікке, татулыққа, бірлікке тәрбиелеу.
  

1. 
   Ұйымдастырукезеңi.
   

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  «Біз бәріміз бірдейміз» дегенді қалай түсінесіңдер?
  
• 
  Адамның бойындағы басты нәрсе не?
  
• 
  Сендердің өмірлеріңде басқа адамға достық қолын созған жағдай кездесті ме? Ондайда не сезіндіңдер?
  

Үнтаспа

3. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

4. 
   Әңгiмелеу
   

Бірде сыныптастарммен әңгімелесіп отырып, сөз таластырып қалдық.

• 
  Біз тұратын көне ауылдағы ең әдемі, асфальт төселген, - деді Мадина.
  
• 
  Ешбір көше көшеге жетпейді. Жол жиегі жап-жасыл ағаштар, тіптен өзіңді паркте жүргендей сезінесің, - деп мақтанышпен сөйледі Меруерт.
  
• 
  Ой, қыздар-ай, біздің көше ше?! – деп, сөзін бастай бергенде Розаны Салтанаттың киліккен сөзі бөліп жіберді.
  
• 
  Қойындаршы, қыздар. Бірде-бір көшенің ерекшелігі жоқ, бір үлкен қаладай-ақ бұл ауыл ... –деп қабағын шытты.
  

• 
  Неге олай дейсің, Салтанат? «Отан» деген құдіретті ұғымның өзі осы ауылыңнан, өз көшелеріңнен басталмай ма? Өз көшелеріңді сүймесең, оны мақтан тұтпасаң, Отанды қалай сүймексің? – деді.
  

• 
  Самалдың бойынан қандай құндылықтар көріп тұрсыңдар?
  
• 
  Сен үшін Отан деген не?
  
• 
  «Отан», «Қазақстан» дегенде ойыңа не түседі?
  

5. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

6. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Нұрсұлтан Әлімқұлов

Сөзін жазған: Ибрагим Нүсіпбаев

7. 
   Үй тапсырмасы.
   

8. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Өмірдегі үйлесімділік пен әсемдіктің мәнін жалпыадамзаттық құндылықтармен байланыстыра отырып ұғындыру;
  
• 
  Дұрыс ой, жақсы сөз, жақсы іс жасау дағдыларын дамыту;
  
• 
  Айнала қоршаған ортаны құрметтей отрып, сыйластыққа, ақкөңілділікке тәрбиелеу.
  

1. 
   Ұйымдастырукезеңi.
   

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  Адам тек қана жақсылықты көруге қалай үйренеді?
  
• 
  Көз тек қана жақсыны көргенде әлемде не болады деп ойласыңдар?
  
• 
  Көзді жақсыны көруге итермелейтін адамның қандай құндылықтары мен қасиеттерін білесіңдер?
  
• 
  Мәтіннен қандай ой тйдіңдер?
  
• 
  Сенің көзің әдетте қандай нәрселерді тезірек көреді? Неліктен?
  
• 
  Сен дәл қазір қандай жақсылықты, жақсы нәрсені көріп тұрсың?
  

Үнтаспа

3. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

4. 
   Әңгiмелеу
   

Саудагер айналаны бақылап, терезеге ұзақ қарап тұрды. Осы сәтте дүкенге сүйкімді бүлдіршін кіріп келіп, сөредегі заттарға көз жүгіртті. Қаздай тізілген моншақтарды көргенде көздері жайнай түсті. Арада біраз уақыт өткен соң қолын созып, көгілдір інжуден жасалған моншақты нұсқады.

Мұны әпкеме сыйлағым келеді. Оны маған гүл суреті бар қағазға орап бересіз бе? – деп сұрады бүлдіршін.

Саудагер көзі жәудіреген бүлдіршіннің ақшасы бар екеніне күмән танытып:

- Сенің қанша ақшаң бар? – деп сұрады.

Бүлдіршін қалтасынан ақша ораған орамалын алып, үстелдің үстіне бірнеше тиын қойды.

- Бұл жете ме? – деп сұрады. Дауысынан үміт оты ұшқындай түсті.

Бүлдіршін ұсынған ақша моншақтың қорабына да жетпейтін еді.

- Білесіз бе, мен сүйікті әпкеме сыйлық жасағым келеді. Әпкем анамыз қайтыс болғалы бізге қарайлап келеді. Ол өзіне мүлдем назар аудармайды. Бүгін оның туған күні. Мына моншақты сыйлағым келеді. Көгілдір түсі көзімен жақсы үйлесетін еді, - деп бүлдіршін мақтана түсті.

Саудагер бүлдіршіннің мына сөздерін естіп, жүрегі елжірей түсті. Моншақты қаптамаға салып, сыртын лентамен байлады.

- Ала ғой, құлыным! Жолда абайлап жүр. Жоғалтып алма, - деп моншақты ұсынды.

Қуаныштан жүрегі жарылардай болған бүлдіршін сыйлықты ала салысымен үйіне бет алды. Саудагердің жұмыс күні аяқталуға таяп қалған кезде дүкенге жас бойжеткен кіріп келді. Бірден саудагердің үстелінің үстіне моншақты, қаптаманы және лентаны бөлек-бөлек қойды.

- Бұл моншақ осы жерден сатып алынды ма? Оның бағасы қанша? – деп сұрады бойжеткен.

- А! – деді саудагер, - Мен кез келген бұйымымды келісімді бағамен сатамын.

- Менің сіңілімнің бірнеше тиыны ғана бар болатын. Ал мына моншақ таза інжуден жасалған емес пе? Оның бағасы да қымбат болу керек. Мұны қалтамыз көтермейді, - деп ағынан жарылды бойжеткен.

Саудагердің жүзіне күлкі үйіріліп, бойжеткенге моншақты қайта ұсынды.

- Ол ең қымбат бағаны төледі. Қолында бардың барлығын берді. Ал мұны мына заманда ересек адамдар да жасай алмас еді...

Дүкеннің ішінде үнсіздік орнап, екі көзден мөлтілдеп жас ағылды.

1. Саудагерден кішкентай қыз інжуді кім үшін, не үшін сатып алғысы келді ?

2.Қыз әпкесін қалай сипаттады?

3.Саудагер қыздың ақшасы жетпеседе неліктен қымбат моншақты әдемілеп орап берді?

4. Әпкесі моншақты неге қайтарғысы келді?

5. Саудагер кішкентай қыздың моншаққа қандай құнын төлегенін айтты?

6.Өсиет әңгіменің мәні неде?

7.Осы әңгімеден қандай қасиеттерді көруге болады екен?

5. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

Суреттерге қараңдар, ондағы ғажайыптың себебін түсіндіріп, «Жақсылық жалғасын табады» немесе «Кішкентайға немқұрайды қарама» тақырыбында әңгіме жазыңдар.

Жағдаятты шешіңдер.

6. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Александр Островский

Сөзін жазған: Лев Ошанин

Аударғандар: Ізтай Мәмбетов

Қабдікәрім Ыдырысов

7. 
   Үй тапсырмасы.
   

108-109 бет оқу.

8. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Өмірдегі үйлесімділік пен әсемдіктің мәнін жалпыадамзаттық құндылықтармен байланыстыра отырып ұғындыру;
  
• 
  Дұрыс ой, жақсы сөз, жақсы іс жасау дағдыларын дамыту;
  
• 
  Айнала қоршаған ортаны құрметтей отрып, сыйластыққа, ақкөңілділікке тәрбиелеу.
  

1. 
   Ұйымдастырукезеңi.
   

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

108-109 бет оқу.

• 
  Кіші қызыдң бақытының сыры неде?
  
• 
  Мәтіндегі «Өмір айна сияқты» деген ойды қалай түсінесіңдер?
  
• 
  Үлкен қызға қандай құндылықтар мен қаситтер тілер едіңдер?
  
• 
  «Өмірде не іздесең, соны табасың» дегенге сенесіңдер ме? Неліктен?
  
• 
  Өзің өмірден көбінесе қандай қаситеттерді, жағдайларды іздейсің? Сол кезде ішкі жан дүниең қандай болады?
  

Үнтаспа

3. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

4. 
   Әңгiмелеу
   

Назымбек екінші кезекте оқиды. Жер тайғақ. Асыға басып мектепке келе жатыр. Бірер рет аяғы тайып кетіп құлап тұрды. Жолда өзімен бірге оқитын Нақысбекті кездестірді. Бір кішкентай баланы қолтықтап алған. Бала еңіреп жылап келеді.

• 
  Мына бала сенің інің бе? деп сұрады Нақысбек.
  
• 
  Жоқ.
  
• 
  Енді кімің?
  
• 
  Құлап, аяғын ауыртып алған екен.
  
• 
  Оны қайда апарасын?
  
• 
  Дәрігерге көрсетіп, жарасын таңғызып берейін.
  
• 
  Екеулеп апарып салсақ қайтеді?- деп өтінгендей болды Нақысбек.
  
• 
  Сабақтан кешігеміз ғой...
  
• 
  Мен кешіксем, Күлаш Күлекенқызына айтарсың, мертіккен баланы дәрігерге әкетті деп.
  
• 
  Айтайын, көп жүріп қалма!- деп жүгіре жөнелді Назымбек.
  

• 
  Жылама қазір дәрігерге жетеміз, таяу қалды. Сенің атың кім?
  
• 
  Төлеген.
  
• 
  Ал, Төлеген батыр, мойнымнан мықтап ұста, тез жеткізе қояйын.
  

• 
  Кішіге көрсеткен қамқорлығың үшін саған рахмет!- деп, басынан сипап, арқасынан қақты. Енді Нақысбек мектепке қарай жүгірді
  

- Балалар, әңгіме не туралы?

- Нақысбек қандай іс істеді?
- Жасаған жақсылығымыз, қамқорлығымызды міндетсінуге бола ма?

- Нақысбектің орнында болсаң сен не істер едіңдер?

- Адамдар неліктен сүйіспеншілікті жүрекпен байланыстырады?

- Осы оқиғаға ұқсас оқиға сендерге кездесті ме?

5. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

Жағдаятты оқып, сұрақтарға жауап беріңдер.

• 
  Сендер немересіне жағдайды қалай түсіндірер едіңдер?
  
• 
  Өздерің жақсы нәрсені қайдан, қалай іздейсіңдер?
  

Суреттерге қараңдар, балалардың іс-әрекеттерін талқылаңдар. Олардың әрекеті дұрыс болуы үшін қандай кеңес берер едіңдер.

6. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Александр Островский

Сөзін жазған: Лев Ошанин

Аударғандар: Ізтай Мәмбетов

Қабдікәрім Ыдырысов

7. 
   Үй тапсырмасы.
   

8. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Өмірдегі үйлесімділік пен әсемдіктің мәнін жалпыадамзаттық құндылықтармен байланыстыра отырып ұғындыру;
  
• 
  Дұрыс ой, жақсы сөз, жақсы іс жасау дағдыларын дамыту;
  
• 
  Айнала қоршаған ортаны құрметтей отрып, сыйластыққа, ақкөңілділікке тәрбиелеу.
  

1. 
   Ұйымдастырукезеңi.
   

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  «Кішкентай істің де қайыры бар» дегенді қалай түсінесіңдер?
  
• 
  Ой, сөз бен іс ізгі болмай, арасында байланыс болмаса адамның өмірі қандай болады? Неліктен?
  
• 
  Үлкен істер неліктен кішкентай істен басталады? Кішкентай істерге неліктен немқұрайды қарауға болмайды?
  
• 
  Адам ізгі, қайырымды болу үшін бойында қандай құндылықтар ашылуы керек?
  
• 
  Сауранның атының мәңгілік болуының сыры неде?
  
• 
  Өдерің «жақсы аттарыңды» неден, қайдай қадамннан бастар едіңдер?
  
• 
  Өз есіміңнің мәңгі ел есінде сақталуы үшін не істер едің?
  

Үнтаспа

3. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

4. 
   Әңгiмелеу
   

     Ағатайым анам, әкем,аталарыммен кездескенде қандай әдепті сөздер айтар екен деп,оның әрбір қимылына,әсерлі сөзіне ықылас қойып,қасынан қалмай жүрмін.

- Құп болады,-деді Әділет ағатайым.

- Әділжан,мына жуылған киімдерді үтіктеші,-деді апам.

- Сізге қызмет етуге әзірмін,апа,-деді ол.

- Мына ініңе әдептілік,имандылық,ианабаттылық дегеннің не екенін үйрет,бала,-деді атам.

- Сөзіңізге құлдық,ата, «Кішіден ізет,үлкеннен парасат» деуші едіңіз ғой...

Мен ағатайымның әдепті сөздерін өзімнің өнегелі сөздері жазып жүрген дәптеріме жаза бастадым.Әдепті сөздерді мен осылай үйрендім.

• 
  Адамдар арасындағы сыйластықты қалай байқауға болады?
  
• 
  Әдептілік дегенді қалай түсінесіңдер?
  
• 
  Әдепті адам өзін қалай ұстайды?
  
• 
  Өзің қалайша әдептілік танытып жүрсің? Айтып бер.
  

5. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

«Адамның сөзіне емес ісіне, сыртына емес ішіне қара!» деген тақырыпта жағдаят ойластырып, сахналап беріңдер.

Осы оқу жылында «Жақсылыққа барар жолдарың қандай болды?» әңгімелеп беріңдер, презентацияларыңды жариялаңдар.

6. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Ж.Тұрбеков

Сөзін жазған: Әбілахат Еспаев

7. 
   Үй тапсырмасы.
   

8. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!
   

• 
  Өмірдегі үйлесімділік пен әсемдіктің мәнін жалпыадамзаттық құндылықтармен байланыстыра отырып ұғындыру;
  
• 
  Дұрыс ой, жақсы сөз, жақсы іс жасау дағдыларын дамыту;
  
• 
  Айнала қоршаған ортаны құрметтей отрып, сыйластыққа, ақкөңілділікке тәрбиелеу.
  

1. 
   Ұйымдастырукезеңi.
   

2. 
   Үй тапсырмасын тексеру
   

• 
  Атасына айнала қоршаған ортаға ризашылық білдіртіп тұрған не нәрсе?
  
• 
  Табиғаттың алғысты, ризашылықты түсінетінін немен дәлелдейсің?
  
• 
  Атасының «Біз – адамдармыз» деген сөзін қалай түсіндірер едіңдер?
  
• 
  Сен өзің адам ретінде айнала қоршаған ортаға не істей аласың?
  
• 
  Өзің жиі рақмет айтасың ба? Жоқ, саған рақмет айта ма?
  
• 
  Дәл қазір өз ризашылығыңды кімге және неге білдірер едің? Неліктен?
  

Үнтаспа

3. 
   Дәйексөз.
   

Қыздарға бір рет, ұлдарға бір рет, барлығына бірге хормен айтқыздырту.

Дәйексөздің мағынасын қалай түсінесіңдер?

4. 
   Әңгiмелеу
   

Ерте, ерте, ертеде «Балалар елі» деген бір ел болыпты. Алдарына қойған ешқандай мақсаты жоқ жұпыны өмір сүріп жатқан көңілсіз ел екен. Күндердің күнінде Балалар елін бір патшалық бағындырып алады. Ол патшалықтың аты – Ойын екен.

келісімен-ақ, Балалар елі бірден көңілденіп сала беріпті деседі. Айнала айқай-шу, дыр-думан. Ертеден қара кешке дейін бар баланың білетіні – тек қана ойын. Уақыт өте келе Балалар елі бірыңғай Ойынға салынып, өмірдің басқа жағынан мақрұм қалуға айналады. Есіл-дертін Ойын билеген баланы көріп пе едіңіз? Мұндай бала, тіпті, тамақ ішіп, бір ауық жүрек жалғау керектігін де ұмытады екен.

Ата-аналар әрлі-берлі ақылдасып, енді Еңбекті шақыртыпты. Сол-ақ екен, Балалар елінің тіршілігі жаңадан жанданып қоя беріпті дейді. Балалар бір уақ ойнаса, бір уақыт еңбек етіп, үй ішіне көмектесіпті. Нанның дәмін сезіпті, оның дастарқанға қалай келетінін түсініпті. Ата-ананың қадіріне жетіпті. Бұл – ел өміріндегі өзінше жақсы кезең болған екен...

...Осылайша уақыт өте беріпті. Бірақ, сонда да, ел тіршілігінде бірдеңе жетіспейтін сияқты болады да тұрады. Ата-аналар әрі ақылдасып, бері ақылдасып, ол жетіспейтін нәрсенің атын Оқу деп тауыпты.

Өйткені балалар Ойын ойнап шынығып, Еңбек етіп өмірге бейімділік танытқанымен, өмірдің сырын түсінбейді. Табиғат құпиясын білмейді. Сонымен енді көмекке Оқу келіпті.

Ойын мен Еңбекке жіберетін уақыттың біразын балалар енді оқу оқып, білім алуға жұмсапты. Сол-ақ екен, балалар өмірі тіпті қызықты бола түсіпті.

Өмірдің құпия сырын меңгеріп, біліммен қаруланған олар ересектер шаруасына да араласыпты. Мұнан кейін күні бойы сабақ оқып, қажыған баланы сергіту үшін тағы бір мейірбан жан жәрдемге келеді. Оның аты Спорт екен.

...Оқудың Кітап деген атасы бар екен. Өзі – бір көзәйнек таққан қайырымды қарт көрінеді. Тыным таппай елді аралап жүрген оны балалардың көпшілігі ұнатып қалады. Кітаптың арқасында өмір тіпті қызықты бола түсіпті.

Бұл бір Балалар елінің кемеліне келіп, гүлденген дәуірі екен. Өйткені Ойын, Еңбек, Оқу, Өнер, Спорт, Кітап – алтауы балаларды кезек-кезек қағып әкетіп, тек жақсылыққа қарай жетелейді де отырады.

Бұл алтауы елдің ең сүйікті адамдарына айналады.

Олар да балаларды керемет жақсы көреді екен. Кейде, тіпті «мен алам», «жоқ, енді мен алам» деп өзара таласып қалып та жүреді.
· Ойын мен Еңбектің айырмашылығы неде, деп ойлайсыңдар?

· Балалар еліне Спорт пен Өнердің қандай пайдасы болды?

· Неліктен Оқу мен Кітап «Балалар елінің» өмірін жақсарта түсті деп ойлайсыңдар?

· Өздерің «Балалар елінде» болып көрдіңдер ме?

5. 
   Шығармашылық, топтық жұмыс.
   

Осы оқу жылында «Жақсылыққа барар жолдарың қандай болды?» әңгімелеп беріңдер, презентацияларыңды әрі қарай жалғастырыңдар.

Білімді бекітуге арналаған тестілеу.

6. 
   Топпен ән айту.
   

Өлеңін жазған: Ж.Тұрбеков

7. 
   Соңғы тыныштық сәті. Баяу әуен орындалып тұрады.Бүгінгі сабақтан алған әсерлеріңізді жүрегімізге саламыз.Бәріңізге үлкен рахмет!!!