Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев



Pdf көрінісі
бет265/309
Дата23.01.2022
өлшемі2,15 Mb.
#129671
түріОқулық
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   309
Байланысты:
Dosaev Anatomia

БЕЛ-СЕГІЗКӨЗ ӨРІМІ 
Бел-сегізкөз  өрімі  бел,  сегізкөз  және  құйымшақтық  жұлын  нервтерінің  алдыңғы 
тармақтарының  бірігуінен  түзіледі.  Бел-сегізкөз  өрімі  (plexus  lumbosacralis)  өз  кезегінде  бел 
және сегізкөз өрімдеріне бөлінеді. 
Бел өрімі 
(plexus lumbalis) жартылай қабырғаасты нервінің алдыңғы тармағынан және І, 
ІІ, ІІІ және жартылай ІҮ бел нервтерінің алдыңғы тармақтарынан түзіледі. Келесі тармақтарды 
береді: 
Бұлшықеттік  тармақтар  (rr.musculares)  (L
1
-L
4
)  белдің  шаршы  бұлшықетіне,  үлкен  және 
кіші бел бұлшықеттеріне және белдің көлденең өсіндіаралық бұлшықеттеріне барады. 
Мықын-құрсақасты нерві (n.iliohypogastricum)  (Th
12
-L
1
) үлкен бел бұлшықетінің сыртқы 
жиегінің  астынан  шығып,  іштің  ішкі  қиғаш  және  көлденең  бұлшықеттерінің  арасына  кіріп, 
оларды нервтендіреді және  беткей шап өзегі тұсында  іштің төменгі бөлігінің терісіне тармақ 
береді.  
Мықын-шап  нерві  (n.ilioinguinalis)  (L
1
)  алдыңғы  нервке  паралелль  латералды  төмен 
бағытталып,  canalis  inginalis  арқылы  шығады,  одан  беткей  сақинасы  арқылы  шығып,  қасаға 
және ұма (үлкен жыныс ернеулері) аймағында терілік тармақтарға бөлінеді. 


311 
 
Сан-жыныс нерві (n.genitofemoralis) (L
2
) үлкен бел бұлшықеті тереңінен оның беткейіне 
шығып,  төмен  бағытталып,  екі  тармаққа  бөлінеді:  сан  нерві  (r.femoralis)  -  lig.inguinale-нің 
артынан  өтіп,  сан  терісінде  шап  байламының  астынан  өтіп  санның  терісінде  тармақталады, 
жыныс нерві -  (r.genitalis) шап өзегіне кіріп,  funiculum spermaticus-ке (lig.teres uteri) барады, 
атабезді  көтеретін  бұлшықетке,  ұма  (жыныс  ернеулерінің)  терісіне  және  санның  медиалды 
бетінің жоғарғы бөлігіне тармақтар береді. 
Санның  латералды  терілік  нерві  (n.cutaneus  femoris  lateralis)  (L
2
-L
3
)  үлкен  бел 
бұлшықетінің  сыртқы  жиегінің  астынан  шыққаннан  кейін  мықын  бұлшықетінің  бетімен 
сыртқа  және  сәл  төмен  бағытталып,  шап  өзегінің  бекіген  жерімен  жүреді.  Санға  шығып, 
латералды терісін невтендіреді. 
Сан нерві (L
2
-L
4
) (n.femoralis) бел өрімі сабауларының ең ірісі. Үлкен бел бұлшықетінің 
сыртқы  жиегінің  астынан  шыққаннан  кейін  lacuna  musculorum  арқылы  санға  кіріп,  сан 
артериясынан сыртқа жатады.  Сан терісіне, алдыңғы топ бұлшықеттеріне, m.pectineus-ке, тізе 
бұлшықетіне, сирақ пен аяқ басының медиалды бетінің терісіне (І башайға дейін) (n.saphenus) 
тармақтар береді. 
Жапқыш нерв L
2
-L
5
  (n.obturatorius) үлкен бел  бұлшықетінің медиалды жиегінің астынан 
шығып, canalis obturatopius арқылы кіреді, сыртқы жапқыш бұлшықетті, санның медиалды топ 
бұлшықеттерін нервтендіріп, ұршық буынына, санның төменгі жартысының медиалды бетінің 
терісіне тармақ береді. 
Сегізкөз өрімі
  (plexus  sacralis)  ІҮ-Ү  бел  нервтерінің  алдыңғы  тармақтарының  бөлігінен 
және  жоғарғы  төрт  сегізкөз  нервтерінің  тармақтарынан  түзіледі.  Сегізкөз  өрімі  түзілердің 
алдында ІҮ және Ү бел нервтерінің алдыңғы тармақтары бірігіп, бел-сегізкөз сабауын  (truncus 
lumbosacralis)  түзеді.  Сегізкөз  өрімі  алмұрттәрізді  бұлшықетте  орналасқан,  ұзын  және  қысқа 
тармақтар шығатын үшбұрышты табақша. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   309




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет