434
мардымсыз мөлшерлерде шығарылады. Сондықтан тағаммен В
12
-
витамині түспегеннің өзінде оның қоры 2-3 жылға жетеді.
Этиологиясы.
В
12
-витаминінің тапшылығы мына жағдайларда
пайда болуы мүмкін:
● тағаммен түскен кобаламиннің қанға сіңірілмеуінен;
ол өз алдына мына себептерден болады:
♣
асқазанда
ішкі
антианемиялық
фактордың
–
гастропротеиннің және тұз қышқылының өндірілмеуінен;
мәселен, асқазанның іргелік жасушаларының аутоиммундық
бүліністері кездерінде, асқазанды сылып тастағаннан кейін
немесе атрофиялық гастриттер кездерінде,
♣ ішектерде жалпақ құрттар болғанда - байқалады. Бұл
құрттар В
12
витаминді артық пайдаланып қояды.
● кобаламинге организмнің мұқтаждығы артып кетуінен;
мәселен жүкті әйелдерде (ұрық дамуының 4-5 айлық
мерзімінде қанөндірілу ұрықтық түрден эритробластыққа
ауысуына байланысты нәресте анасының кобаламині мен фолий
қышқылын көп пайдаланады);
●
бауыр
аурулары
(гепатит,
цирроз)
кездерінде
витаминдердің қорға жиналуы бұзылуынан;
● тағамда кобаламиннің (қатаң тек өсімдіктерден
тұратын тағаммен қоректенгенде, балаларды ешкі сүтімен,
құрғақ
сүт
қосындыларымен
тамақтандырғанда)
жеткіліксіздігінен.
Патогенезі.
Кобаламин жасушалардың ішінде болатын екі
түрлі ферменттердің белсенділігін көтеретін коферменті
болып саналады:
●
біріншіден,
метионин
түзілуіне
қажетті
метионинсинтаза ферментінің;
● екіншіден, метилмалонил-коэнзим А-ны сукцинил-
коэнзим А-ға ауыстыратын метилмалонил-коэнзим А-мутаза
ферментінің коферменті.
Метионинсинтаза
ферменті
метилтетрагидрофолий
қышқылынан
метил
тобын
ажыратып
алады
да,
оны
гомоцистеинге қосып, метионин түзуге қатысады. Бұл кезде
метилтетрагидрофолий қышқылынан тетрагидрофолий қышқылы
босап шығады. Бұл қышқыл дезоксиуридинді дезокситимидинге
ауыстыру үшін қажет. Ал дезокситимидин ДНҚ молекуласы
түзілуі үшін пайдаланылады.
Достарыңызбен бөлісу: