Хунну мемлекетін деректер негізінде сипаттаңыз

Ғұндар 24 рудан құралды.Әр рудан 1 ақсақалдан сайланған ақсақалдар 
кеңесі құрылды.
Олар ата-бабалары арқылы екі түрлі атауға ие болған.
Хунну-түркілердің ата-бабасы
Дунху-моңғолдардың ата-бабасы
Б.з.б 3-2 ғасырларына қатысты жазба деректер көне қытай тілінде 
жазылған.Сыма Цянь “Шицзы”,яғни тарихи жазбалар.
Бан Гу,Бан Чжао-“Ханшу”(Хан әулеті жазбалары)
Фан Е –“Цзян Ханшу”(Улкен хан әулеті жылнамсасы)
Тарихшылар алдында тұрған ең елеулі сұрақтардың бірі Хуннудың Қазақ 
елі тарихына қатыстылығы туралы екенін білеміз. Қолдағы деректерге зер 
салсақ, «хун» дегеніміздің қазақшасы «құн» екені, елдігіміздің тал 
бесігіндей ғасырлар бойы тербелген қасиетті Қалқа даласына ең алғаш 
табан тіреп, мемлекеттіктің негізін қалаған халық – құндар екені, ол ел 
дүниеден көшкенде құндардың ұрпақтары – Түрік қағанатының ұландары 
Қалқа даласын жау қолынан қайтару үшін соғысқаны мәлім.
Л.Н.Гумилев 2003 жылы Мәскеуде басылған «Хунну» атты зерттеу 
еңбегінде былай дейді: «Құндар Алтайдың етегіндегі, бүгіндері Моңғолия 
атын еншілеп отырған қалмақ тұқымдас елдің қиыр шығысындағы бұл 
далаға не үшін келді деген сұрақ туады. Ғалым олардың коныс аудару 
себебін былай деп түсіндіреді: «По-видимому, хунское кочевое 
скотоводство развилось уже настолько, что хунны в поисках пастбищ 
двинулись на север» (35 бет). Құндардың Қалқаға оңтүстік өңірден көшіп 
келгенін анық айтып отыр.
Ғұндар туралы тарихи деректер көрнекті Қытай тілінің мамандары Н. Я. 
Бичурин мен Н. Кюнердің еңбектерінде берілген. Ал олардың тарихын 
жазуда үлкен еңбек сіңірген ғалымдар А. Н. Бернштам, Л. Н. Гумилев, Н. 
И. Конрад. Ал Қазақстан ғалымдарының арасында ғүндардың тарихымен 
К. М. Байпақов және т. б. айналысып жүр.
Ғұндардың этникалық тегі туралы мәселе әлі анықталып болған жоқ. 
Зерттеушілердің көпшілігі оларды түріктердің арғы аталары деп 
болжайды.

жүктеу/скачать 0,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: