Оқулық Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі алматы, 2014 Ә. Ізтаев, К. Б. Байболов



Pdf көрінісі
бет138/161
Дата14.06.2022
өлшемі16,75 Mb.
#146530
түріОқулық
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   161
Байланысты:
(K)Ізтаев Ә. Жарма және жарма концентраттары технологиясы

№2 зертханалық жұмыс 
ЫЛҒАЛДЫЛЫҚТЫ АНЫҚТАУ
Жұмыс мақсаты
: МЕМСТ 26312.7­88 Жарма бойынша жарма 
ылғалдылығын анықтау. Ылғалдылықты анықтау әдістері.
Орташа үлгінің әр жерінен массасы 100±5 г өлшенді алады. Тығыз 
тығындалған банкаға салып араластырады. Сосын массасы 30 г 
өлшендіні бөліп алып майдалайды. Майдалау ірілігін 08 електің өтімі 
бойынша бақылайды, ол қауыздалған бұршақ үшін 50%­дан кем емес, 
сұлы жармасы үшін 60%­дан кем емес, ал қалған жармалар үшін 75%­
дан кем болмауы тиіс.
Майдаланған жарманы тығыз тығындалған банкаға салады, жақсылап 
араластырады және әр жерінен күрекшемен екі таза кептірілген және 


318
алдын ала өлшенген бюксаларға 5±0,05 г екі өлшендіні алады. Өлшеуді 
дәлділігі 0,01 г дейін техникалық таразыда жүргізеді. Бюксаларды ашық 
түрде 140ºС температураға дейін қыздырылған СЭШ­3 (немесе СЭШ­
3м) кептіру шкафының арнайы ұяшықтарына орналастырады. Сондай­
ақ ұяшыққа қақпақтарын қойып оның үстіне бюксаларды қояды. Кептіру 
шкафының бос қалған ұяшықтарын толық бітеуіштермен жабады. Бюк
-
саларды орналастырып болғаннан кейін контакты термометрді 130ºС 
температураға қосады. Әдетте бюксаларды орналастырғанда темпера
-
тура 130ºС­дан төмен түседі. Шкафтағы сигнал лампасы өшкен (тем
-
пература 130ºС­ға жетеді) кезден бастап уақытты белгілеп 40 минут 
кептіреді.
Кептіру экспозициясының аяқталуына қарай майдаланған жарма
-
лар бар бюксаларды шкафтан тигельді қысқыштардың көмегімен ала
-
ды, қақпақтарын жауып толық салқындағанға дейін 20 минутқа жуық 
(бірақ 24­тен артық емес) эксикаторға қойып қояды. Майдаланған жар
-
малары бар салқындаған бюксаларды 0,01 г­ға дейін дәлдікте өлшейді 
және есептеу соңына дейін эксикаторға қояды.
Жарма ылғалдылығын келесі формула бойынша есептейді:
мұндағы: Д
1
– кептіруге дейінгі майдаланған жарма өлшендісінің мас
-
сасы, г; Д
2
– кептіруден кейінгі майдаланған дән навескасының масса
-
сы, г; Х – жарма ылғалдылығы, %.
Әр үлгіні анализдеуде екі параллельді ылғалды анықтауды жүргізеді. 
Егер паралельді анықтаудың арасындағы айырмашылық 0,25%­дан 
аспаса, онда сапа бойынша құжатта орташа арифметикалық мәнді 0,1% 
дәлдікпен көрсетеді. Егер паралельді анықтау арасындағы айырмашылық 
0,25%­дан асса, онда ылғалдылық анықтауды қайта қайталайды.
Ылғалдылық жарма түрі бойынша саралы түрде мөлшерленеді: тары, 
бидай, ұнтақ, қарақұмық және жүгері жармалары – 14%­дан артық емес, 
сұлы – 12,5%, күріш – 15,5%, жоғары сіңімділікті жармалар – 13%­дан 
артық емес, жүгері ұны және арпа мен бұршақ жармалары 15%­дан 
артық емес.
Материалдар мен жабдықтар:
1. Техникалық таразылар ұсақ гірлермен бірге;
2. Кептіру шкафы (СЭШ­3; СЭШ­3м);
3. №08 металлтоқымалы елек;
4. 20­25 см эксикатор;


319
5. Металдық бюксалар, тығыз тығындалатын банкалар;
6. Керекті майдалау ірілігін қамтамасыз ететін тәжірибелік диір­
мендер;
7. Тигельді қысқыштар, тегіс енсіз күрекшелер.
Бақылау сұрақтары:
1. Жарма ылғалдылығын анықтағанда өлшендінің қандай массасы, 
температурасы керек?
2. Жарма ылғалдылығын мөлшерлеу неге байланысты?


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   161




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет