255
●
ағза мен тіннің кӛлемі және серпімділігі ҧлғаюы;
●
жергілікті жерде температураның кӛтерілуі - жатады.
Артериялық қан кернеуіне тӛмендегі кӛптеген себепкер
ықпалдар әкеледі:
●
биологиялық
ықпалдар
(микробтар,
қарапайым
жәндіктер, вирустар т. т.);
●
физикалық
ықпалдар
(ыстық,
суық
температура,
физиотерапиялық
емдеу шаралары, инфрақызыл, ультракҥлгін
т. б. сәулелер т. с. с.);
● механикалық ықпалдар (жарақат, ысқымақ (массаж);
● химиялық ықпалдар (әртҥрлі
қыздырғыш заттар, экзо-
және эндоуыттар, зат алмасу ӛнімдері, скипидар, спирт,
қыша қағаз т.с.с.).
Сонымен бірге ағзаның атқаратын қызметінің кӛтерілуі
(қол жҧмысын атқарғанда бҧлшық еттерде,
тамақ ішкеннен
кейін асқорыту жолдарында т. с. с.) болады. Адамда жан-
дҥниелік әсерлерде (ызалану, ҧялу, қобалжу сезімдері)
бетте артериялық гиперемия дамуьша әкеледі.
Артериялық гиперемия физиологиялық
және патологиялық
болады. Физиологиялық артериялық гиперемия ағзалардың
қызметтері кӛтерілгенде, қыздыру, уқалау, кӛңіл-кҥйдің
толқулары кездерінде байқалады.
Патологиялық артериялық
гиперемия әртҥрлі аурулар кездерінде (қабыну, аллергия,
кҥю, қызба, жарақат, невралгия т. б.) дамиды.
Артериялық
гиперемия нейрогендік және метаболизмдік (гуморалдық)
жолдармен дамуы мҥмкін. Бҧлай бӛлінуі шартты тҥрде ғана
дҧрыс. Олар ӛзара тығыз байланысты. Жҥйкелік реттелулер
гумо-ралдық
медиаторлардың
қатысуымен
болады.
Артериялардың жҥйкелік
жолдармен кеңуі экстеро-, интеро-,
проприорецепторлардан дамитын рефлекстер арқылы дамиды.
Сонымен бірге қан тамырларын кеңітетін жҥйкелер мен
8- сызбанҧсқа
Достарыңызбен бөлісу: