485
ков, 2) об устройстве зданий для помещений волостных прав-
лений и 3) об устройстве на общественный счет образцовых
кожевенных заводов, на которых подрастающее поколение
киргиз изучало бы кожевенное производство» (Сонда).
Сөйтіп,
-мақ-
қа біткен тұлға қызметі жағынан айқын диф-
ференциациясы болмаса да, сөз етіп отырған дәуіріміздегі
казақтың жазба әдеби тілінде жиі қолданылып келген.
-мақ
жұрнақты тұлға мен -
у
жұрнақты тұлғаны қолдану-
да Алтын-сарин шығармалары біраз оқшау тұрады. Алтын-
сариннің әңгімелері көркем новеллалар болып келетіні мәлім.
Олардың барлығының да арқауы – азаматтық (діни емес)
тақырыптар. Тек «Лұқпан хакім» деген бір әңгімесінде автор
шығармасының кейіпкері Лұқпанға адам баласының «құдай
тағаланың бұйрығына» сай келетін қылықтары мен істері жай-
ында сөйлетеді. -
мақ-
қа біткен тұлғаны Алтынсариннің осы
әңгімесінен кездестіреміз: «Құдай тағала адамға әртүрлі дене
берді. Қол берді
жұмыс қылмақ
үшін, көз берді
көрмек
үшін,
аяқ берді
жүрмек
үшін, құлақ берді есітуге, ақыл берді ойла-
нып, жақсы-жаманды аңғаруға (Алтынсарин Ы. Таңдамалы
шығармалар. - Алматы, 1955. - 98-бет).
Қалған әңгімелерінің бәрінде Алтынсарин -
Достарыңызбен бөлісу: