Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

18
ланыстарды тұрғызу, ойлау қабілеті 
жоғалады. Мұндай күй айқын веге-
тативті көріністерге ие болады: бозару, 
тыныс алудың жиілігі, жүректің со-
ғуы, қолдардың дірілдеуі және т.б. 
А. психологиялық норма шегіндегі 
патология алдындағы күй болып 
есептеледі. Апат жағдайында ол сас-
қалақтау түрінде көрінеді.
АзҒЫНДЫҚ
– жеке адамның мінез-
құлқы мен қылығы, іс-әрекеті туралы 
жалпыға ортақ көзқарас тұрғысынан 
берілген мейлінше жағымсыз мораль-
дық баға. Ол индивидтің адами қа-
сиеттерден ада болып, моральдық нор-
малар мен талаптарды орындаудан, 
мойындаудан қалғандығын білдіре-
ді. Мұндай халге адам зардапты (ке-
селді) құмарлықтарға салынып, тіпті
оның зиянды екенін білген күннің 
өзінде, одан бас тартуға өз бойынан күш-
жігер таба алмауынан болуы мүмкін. 
Ішімдік, нашақорлық, жатыпішер 
жалқаулық, масылдық және т.б. же-
ңіп,
кеселге айналғанда, адамның ақыл-
есі топастанып, сезімдері көмескіле-
неді. Адамдардың бойындағы жақсы 
қасиеттердің бәрінен жатырқап, 
жауығатын, көріп-біліп тұрса да, қаса-
қана, өзінікін жөн санайтын болады. 
Осының бәрі жүйкесін тоздырып, пси-
хикасын бұзады. Сөйтіп, ондай адам 
ар, ұят, абырой, адамдық парыз, жауап-
кершілік сезімдері мен түсініктері-
нен жұрдай болады. Адам баласы де-
ген аты болмаса, оған тән барлық қа-
сиеттерінен айырылған мұндай адам-
ның қылығын (тіршілігін) қазақ «аз-
ғындық», өзін «азғын» деп атайды.

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: