Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

483
пен өтірік, күншілдік пен бақастық 
(«Жарғанат жарықты сүймейді, күн-
шіл ғылымды сүймейді»), ақылды-
лық пен білімділік, т. б. мәселелер сөз 
болады.
САРАҢДЫҚ 
– адам мінезінің нашар 
қасиеттерінің бірі. Әркез де өмір сүр-
ген ұлы ғұламалар мұндай жиреніш-
ті – қаттылық, қараулық, қарабайлық 
сияқты әдеттерден жұртшылықты, 
әсіресе жасөспірімді сақтандырып 
отырған. Мәселен, өзбек ойшылы Әлі-
шер Науаи: сараң – пайғамбардың
жиені болса да, пейішке бармайды 
десе, түркістандық Ахмет Жүйнеки: 
«Сараң дүниенің малын жиса да той-
майды» – дейді. «Диван лұғат ат тү-
ріктің авторы Махмұд Қашғари мұн-
дайларды «Өзі жемей мал жиып са-
раң болады, содан күні қараң бола-
ды», – деп келемеждеген.
Орыстың ұлы жазушысы А.С.Пуш-
кин «Сараң сері» драмасында Аль-
берттің образы арқылы құлқынын 
ақша тескен адамның психология-
сын шебер көрсеткен («Е, менің әкем 
үшін ақша... бас перінің қожасы, ол 
иттің суық жатағында тұрады, ке-
регі оның қара су мен кепкен нан, 
көз ілмейді түн бойы, жүгірді арсыл-
дап, ал алтыны жатыр сандығында 
мызғымай»). С. пайдакүнемдіктен 
туындайды. Пайда қуған адам шын-
шыл да, принципшіл де, батыл да, өз 
парызына адал да бола алмайды.
Қазіргі кезде сыбайлас жемқорлық-
пен «табыс» табуға әдеттенген адам-
дар көбейе бастады. Бұлар шынту-
айтқа келгенде адамға тән аяулы
 
сезімдерден, өз халқына, Отанға 
деген сүйіспеншіліктен, ізгілік пен 
имандылықтан, жан тазалығынан 
жұрдай адамдар.
«Тәрбие бесіктен басталады»
 
деген-
дей, әр ата-ана өз ұрпағына мұндай 
жаман қасиетті дарытпау жағын ба-
ласы жарық дүниеге келгеннен бас-
тап ойластыруы тиіс.

жүктеу/скачать 11,21 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: