А. Т. Сағынаев МҰнай мен газдың физикасы және химиясы


Кесте 5.2. Кейбір ілеспе мұнай газдарының құрамы, көлемдік %



Pdf көрінісі
бет52/153
Дата06.03.2023
өлшемі6,98 Mb.
#171314
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   153
Байланысты:
S4

Кесте 5.2. Кейбір ілеспе мұнай газдарының құрамы, көлемдік % 
 
Кенорындар 
СН
4
С
2
Н
6
С
3
Н

С
4
Н
10 
С
5
Н
12 
СО

H
2

𝑁
2
+
сирек 
газдар 
Туймазинское . . . . 
Ишимбайское . . . . 
Ромашкинское . . . 
Қарашығанақ . . . . 
Жаңажол . . . . . . . . 
41,0 
53,6 
46,5 
68,6 
77,7 
19,5 
14,9 
21,4 
6,84 
8,46 
18,3 
12,7 
14,4 
3,38 
4,65 
6,4 
,7 
4,5 
1,12 
2,04 
2,8 
2,6 
2,2 
10,42 
1,96 

0,8 

5,15 
0,83 

4,0 

3,69 
2,76 
12,0 
3,7 
11,0 
0,80 
1,60 
5.2. Сұйық алкандар 
 
Қайнау аралықтары бірдей бензин фракцияларындағы жеке алкандарды 
зерттеу нәтижесінде көп мөлшерде алдымен қарапайым көмірсутектер, содан 
кейін метилорынбасқан изомерлердің болатыны белгілі болды. Мысалы, 
октанның үлесі барлық С
8
изомерлердің 85%, гексанның үлесі барлық С
6
изомерлердің 97% құрайды. Мұнайдан теориялық мүмкін болатын 35 
нонандардың 24 изомері, гексанның 5 изомері түгел, 9 гептаннан – 7, 18 
октаннан – 16 бөлініп алынды.
Әртүрлі мұнайлардың бензиндерін зерттеу нәтижесінде 90% дейін 
көмірсутектер – алкандар, С

– С
6
циклоалкандар және арендер анықталды. 
Бензиндердің құрамында бірдей көмірсутектер әртүлі мөлшерде таралған. 
Мұнайдың құрамынан бутаннан (
t
қайн
0,5 
о
С) бастап тритриаконтанға 
С
33
Н
68 
(
t
қайн
 
475 
о
С) дейінгі барлық қалыпты алкандар анықталған; бұл 
көмірсутектердің кейбірі 99% таза күйінде бөлініп алынған. Қалыпты 
алкандардың мұнайдағы мөлшері молекулалық масса өскен сайын азаяды; 
жоғары гомологтарының мөлшері 0,1%, тіпті одан да аз болады. 
Мұнайдың құрамында изопреноидты құрлысы бар көмірсутектер 
анықталған. Алифатты изопреноидтарға политерпендер жатады. Оларды 
изопреннің полимерлену өнімі ретінде қарастыруға болады: 


= 2-4. 
Көмірсутектердің бұл типіне 2,6-диметил-, 2,6,10-триметил- және 
2,6,10,14-тетраметилалкандар жатады. Мұнайда С
14

20
изопреноидты 
көмірсутектер болады. Мұнайдағы олардың жалпы мөлшері 1,5-2,0%, жеке 
көмірсутектердің мөлшері 0,2-0,3%; кейбір мұнайларда пристан (С
19
) мен 
фитанның (С
20
) мөлшері көбірек болады. 


74 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   153




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет