Оқулық Алматы, 013 Қ. А. Абдуқадырова əож 665. 6/. (075. 8) Кбж 35. 514я73 а 14 Пікір жазғандар



Pdf көрінісі
бет27/150
Дата25.04.2023
өлшемі7,49 Mb.
#175345
түріОқулық
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   150
Байланысты:
munai

Мұнайлардағы элементтердің, 
шайыр мен асфальтердердің мөлшері
Мұнай
Құрам, %
С
Н
S
O
N
Шайыр
Асфальтен
Жетібай
-
-
0,10
-
0,10
19,40
1,40
Кеңқияқ
86,19
12,51 0,63
0,55
0,12
-
-
Өзен
-
-
0,12
-
0,16
15,30
1,18
Прорва
86,17 12,37 1,25
0,13
0,08
6,00
2,19
Мұнайдың элементтік құрамы оның ең басты сипаттамасы – 
тығыздықпен өте байланысты. Мұнай жеңіл болған сайын, оның құра-
мында көміртегі аз, ал сутегі көп болады немесе керісінше. Мы са лы, 
жеңіл парафинді мұнайларда сутегі 14% болса, ал ауыр, тығыздығы 
0,920 кг/м
3
асфальтты-шайырлы мұнайларда – 11,5-12% болады. 
Оларда көбінесе күкірт, азот жəне оттегінің мөлшері көп болады. 
Сондықтан түрлі мұнай өнімдерінің бір-бірінен айырмашылығы – 
олардың құрамындағы элементтердің арақатынасында, оның ішінде 
сутегі мен көміртегінің мөлшеріне байланысты.
Мұнайдың элементтік құрамын дəл білу – оны əрі қарай тиімді 
əдістерімен қайта өңдеуге мүмкіншілік береді.
Мұнайдың элементтік құрамын əртүрлі əдістермен анықтайды. 
Көміртегі мен сутегі Либих əдісі бойынша, яғни мұнай өнімін оттегі 
ағымында қалдықсыз жағу. Бөлініп шыққан көмір қышқылы мен су, 
арнайы ыдыстарда жиналады.
Күкірітті анықтау үшін лампалық немесе кварцтық түтікшеде жа-
ғу əдісі қолданылады. Орташа жəне ауыр мұнай өнімдері үшін кало-
ри метриялық бомбада конденсатты жуу əдісі қолданылады. Лампалы 
əдіспен анықтағанда, мұнай өнімін түтіндемейтін арнайы лампада 
жағады, түзілген күкіртті газды-содалы-ерітінділі адсорберде жи-
найды. Оның соңғы мөлшерін титрлеу арқылы, оның күкіртті газ-
бен байланысқа кеткен мөлшерін тауып, күкірттің мөлшерін есептеп 
шығарады.
Азотты Дюм немесе Къелдаль əдісі арқылы табады. Дюм əдісі 
мұнай өнімін қатты тотықтырғышпен мыс оксиді көмірқышқыл газы 


55
ағынында тотықтыруға арналған. Тотығу нəтижесінде пайда бола-
тын азот оксидтері мыспен азотқа дейін тотықсыздандырылады, сол 
арқылы мұнай өніміндегі азотты анықтайды.
Къелдаль əдісі бойынша, мұнай өнімін концентрлі күкірт қыш-
қылымен тотықтырады. Тотыққан аммоний сульфатынан азотты сіл-
тімен аммиак күйінде бөліп, қышқылдың титрленген ерітіндісімен 
əрекеттестіреді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   150




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет