3
даму процесін адамның психологиялық қасиеттерімен түсіндіреді. Бұл бағыттың негізін
қалағандар Г.Тард, Г.Лебон, Э.Дюркгейм жəне т.б.
3.Əлеуметтік парадигма
– саясаттың
табиғаты мен пайда болуын əлеуметтік факторлар арқылы түсіндіреді.
4.Тиімді-сыни
парадигма
– саясаттың табиғатын оның өз ішіндегі себептермен, қасиеттермен,
элементтермен түсіндіреді.
Жанжалдық парадигма
XIX г. пайда болды. Оның негізін
қалағандар – К.Маркс пен А.Бентли, Земмель жəне т.б. Олар саяси өмірде дау-жанжал,
шиеленістер шешуші рөл атқарады дейді. Қазір бұл теорияны қолдаушыларға
Р.Дарендорф, Дж. Бертон жəне т.б. жаұтады. Бірақ олар К.Маркс сияқты саяси дау-
жанжалды тап күресіне, қоғамдық құрылыстың түбегейлі өзгеруіне апармайды, қоғамдағы
билік қорлары үшін бəсекелестікті, əлеуметтік тапшылықтан туатын мəселелерді шешу
саяси ағзаның өзін-өзі жетілдіріп, дамуына əкеледі дейді.
Мəмілеге келу (консенсус)
парадигмасының
əкілдеріне М.Вебер, Т.Парсонс жатады. Олар саяси əмірдегі дау-жанжал,
қайшылықтарды жоққа шығармайды. Алайда оларды мəмілеге келуден кейінгі екінші
орынға қояды. Халықтың арман-аңсарының, негізгі əлеуметтік жəне мəдени
құндылықтарының, бағдарларының бірлігі адамдар арасында туатын қайшылықтарды
саналы түрде реттеп, шешуге, қоғамда тұрақтылық пен ынтымақтастықты орнатуға
көмектеседі.
Достарыңызбен бөлісу: