қайғы-қасіреті мен көз жасы ақынды терең толғандырады. Өзінің тырнақал-
ды туындыларының бірінде
“қалың
бұқараны қоғадай жапырған заман
өзгере ме, қатігез қоғам қашанғы елдің еңсесін езеді, шұғылалы жарык
нұрға бөленіп, қараңғылық пен надандықтан арылар күн туар ма?! Қапас-
тағы халық өркениетті ел қатарына қосылар ма?!” деп қатты мұң-зармен
тебіренеді.
Осындай ой-толғауға толы туындыларында Айни ұлттық көзқарасын
интернационалдық ұлағатпен ұштастырады. Міне, сондықтан болуы керек,
қазақтар үшін де оның шығармалары құнды. А йнидің шығармашылык
мұралары - Тұранның қымбат қазынасы.
Айни ө з шығармаларында кейбір әдеби ет өк іл дерін ің к ө п е-к ө р н еу
ұлтшылдығы мен менмендігіне қатты соққы берді. Ол ұлттық эгоизмнің қас
жауы болды.
“Интернационалист болу үшін, ең алдымен ұлттық менмендіктен боіі-
ынды таза ұстауың керек!” деген Айнидің аталы сөзі еске түседі.
Айни шығармаларында тәжік халқының әдет-ғұрпы мен салт-санасы да
шынайы суреттеледі.
С ондай-ақ екі халықтың тел ұлы Айни туындыларында өзбек тілінің
көркемдік құдіреті арқылы өзбек елінің мінез-қүлқы, тұрмыс-тіршілгі де
асқан шеберлікпен суреттеледі. Қос халықтың өмірі өзге де түркі елдерінің
тағдырымен тоғысып кеткенін байқаймыз. Бүл - Түран мәдениетін зертте-
уге игі әсерін тигізері даусыз.
Үлы Тұранның Ү лдары
169
ҚАНЫШ ИМАНТАЙҮЛЫ СӘТБАЕВ
1899-1964
ж. ж.
Қаныш Имантайұлы — 1899 жылы Павлодар облысы, Баянауыл ауданын-
да туған. Аса көрнекті ғалым, геолог, мемлекет қайраткері. Қазақ Ғылым
Академиясын ұйымдастырушы әрі оның тұңғыш президент! 1964 жылдан
Достарыңызбен бөлісу: |
