керіп, менсінбей қарайтын өркениетті әлемге өзіндік ерекше мәдениеті бар қоғамның бір өкілі екенін танытгы. Олар даланың ғажайып өмірін осы Абай эпопеясынан оқып, тандай қағып, таңғалды. Қазақ халқы өзінің өсіп-өркендеу жолындағы барлық азап пен хикметті бастан кеш іріп, бар ауыртпалықты мойнымен көтерді. Мың өліп, мың тірілсе де құдайдың өзіне берген анты мен сертіндей сөздің қадір- қасиетін түсініп, ар-намысын сақтап, ожданы мен рухын жоғалтпай, тал бесіктен жер бесікке дейін той-думаны, ойын-сауығы таусылмаған. Бәлкім, менің туған халқымның, жер бетінен жоғалып, құрып кетпеуі де, осы асыл қасиеттерінің арқасы шығар. Мұхтар Әуезов “Абай жолы” романында жаңа заманға бет алғандар мен ескі қоғамның етегінен жармасып айырылғысы келмегендер арасындағы ар- пал ысты, күресті суреттеді. Қ ұнанбай мен Абай образдары қоғамдык астарлы тұлғаға айналады. Құнанбай - көшпелі феодалдық дәуір, ал Абай - жаңа дүние көшіне бет бұрған бейне. Абай - оқу-ағарту, білім жаршысы. Соны сезген кәрі қоғам қатал Құнанбай аркылы оған қарсы шығады. Абай- дың айтар ойы мен мақсаты да кең қүлашты, өрісті өркениет жолы. Ол өркениетке ұмтылған жарық сәулелі арман- тілек халық мүддесімен ұшта- сып жатыр. Романда Абаіі әрқашан халықпен бірге. “Абай жолы” эпопсясы - ұлы ғалым Қаныш Сәтбаев бағалағандай, шын мәнінде қазақ халқының
Үлы Тұранның Ү лдары 167 энциклопедиясы. Мұхтар Әуезов — қазақ қауымының жүріп өткен ғасырлық жолын терең білген ғұлама ғалым. Дала тарихындағы қилы кезендер оның әр жылдарда жазған әң гім е, повестері мен драмаларында ғана ем ес, әдеби ет зерттеулерінде де айқын көрініс тапқан. Оның Шығыс пен Батыстың
