96
келген жарықтың толқындық теориясынан өзгеше, соны көзқарас едi. Бұл жерде жарықтың таралуы
үздiксiз толқындық үрдiс ретiнде емес, ерекше жарық бөлшектерi – фотондардың
с
-
ға тең
жылдамдықпен қозғалатын ағыны ретiнде қарастырылады. Бұл тұрғыдан қарағанда,
мәселен
монохроматты жарыққа энергияларының мәндерi бiрдей, әрi
hν
-ге
тең болатын фотондар сәйкес
қойылады. Ал жарықтың затқа жұтылуы сәйкес фотондар осы затқа түскен кезде өз энергиясын
түгелiмен заттың атомдары мен молекулаларына беруiмен түсiндiрiледi.
Жарықтың табиғатына
деген осы кванттық көзқарас фотоэффект құбылысының тәжiрибеден байқалатын барлық
заңдылықтарын түсiндiруге мүмкiндiк бердi.
Шындығында, мәселен, электрон металлдан ұшып шығуы үшiн
металл-вакуум шекарасындағы
потенциалдық тосқауылдан өтуi, яғни қандай да бiр
A
шығ
-ға тең шығу жұмысын iстеуi қажет. Бұған
қажет энергияны электрон өзi жұтқан фотоннан алады. Фотон металл атомына жұтылған кезде
өзiнiң
ε
ν
=hν
-ға тең энергиясын толығымен электронға бередi. Онда мұндай фотоэлектрондар үшiн
энергияның сақталу заңын мына түрде жазуға болады
(1)
Мұндағы
m
v
2
/2
– металлдардан ұшып шыққан фотоэлектронның
кинетикалық энергиясы, ал
A
шығ
жоғарыдағы шығу жұмысы. Бұл өрнек сыртқы фотоэффект үшiн жазылған
Достарыңызбен бөлісу: