С. А. Вологжанина, А. Ф. Иголкин материалтану оқУ ҚҰралы
жүктеу/скачать 8,95 Mb. Pdf көрінісі
|
6 Вологжанина Материалтану. Оқулық
- Бұл бет үшін навигация:
- Волок- нит 1,6 50 -60 ... +200 Шкивтер,тығындар, маховиктер, диск, қораптар, үйкеліске төзетін
- РЕЗЕҢКЕЛЕР 14.1. Жалпы мәліметтер
| Пластмассалар
түрі тығыздығ ы г/см 3 Созылғанд тығыздығ ы МПа Жұмыс температу расы диапазон ы °С Қолданылу аясы Об Фено пласт 1,7 30 -60 ... +140 Күш аз түсетін бөлшектер, электр оқшаулау бұйымдар, сыртқы қораптар Амино пласт 1,8 80 -60 ... +130 Жарық беруші аппаратураның бөшектері, электр техника мен оқшаулау, тұрмысқа қажетті бұйымдар Волок- нит 1,6 50 -60 ... +200 Шкивтер,тығындар, маховиктер, диск, қораптар, үйкеліске төзетін бөлшектер Тексто лит 1,3 95 -40 ... +160 Тісті доңғалақтар, сырғанау біліктері, конструкциялық және электр оқшаулау құралдары Асбо тексто лит 1,6 90 -60 ... +250 Тежегіш және дыбыс азайтатын құрылымдар, бензин сорғыштардың қалақтары,жылу және жылу қорғау құралдарының бөлшектері Бақылау сұрақтары 1. Пластмассалар неден тұрады? 2. Пластмассалардың негізгі кемшіліктері қандай? 3. Термопласт деген не? 4. Реактопласттар қыздырғанда қандай күйге ұшырайды? 5. Термопласттардың негізгі түрлерін атаңыз. 1 4 Т А Р А У РЕЗЕҢКЕЛЕР 14.1. Жалпы мәліметтер Резеңке техникалық бұйымдарды каучук пен күкірт жəне өзге де қоспалар болып табылатын шикі резеңкелердің пресстелген бөлшектерін арнайы термиялық өңдеу (вулканизацяилау)арқылы алады. Резеңке негіз (каучуктен) толтырғыштардан (қож, кремний тотығы, бор, барит, тальк), жұсартқыштан (канифоль, вазелин), ескіруге қарсы (парафин, балауыз), вулканизациялау заттар (күкірт, цинк тотығы) жəне бояғыштар қоспасынан тұрады. Резеңкеге иілгіштік қасиет беретін басты құрамдас бөлігі каучук болып табылады. Каучуктер табиғи жəне синтетикалық болып бөлінеді. Табиғи каучукты Бразилияда, Оңтүстік -Шығыс Азияда, Малай архипелагында өсетін каучугы бар ағаштардың сөлінен алынады. Синтетикалық каучуктарды((қанықпаған көмірсутектері бутадиен, бутадиен етирол, хлорпрен, т.б.) полимерлау əдістерімен алынады. Алғаш рет бутадиенді каучуктың синтезін 1921 жылы орыс ғалымы С. В. Лебедев этиль спиртін полимерлеу əдісімен жүзеге асырды. Синтетикалық каучукты арзан шикізаттан, мысалы мұнай мен ацетиленнен, алудың əдістері жасалды. Каучуктаер тізбекті құрылымды полимерлер жəне вулканизациялауда иілігіштігі жоғары торлары сирек материал –резеңкеге айналады. Вулканизациялау қоспалары ретінде күкірт пен өзге де заттар алынады. Вулкандаушы заттардың құрамы ұлғайған сайын резеңкенің торлы құрылымы жиілене түседі жəне иілгіштігі азаяды. Күкіртпен əбден қанықтырылған кезде (30...50 %) қатты резеңке (эбонит), 10.15% күкіртпен қанықтырылғанда жартылай қатты резеңке алынады. Әдетте резеңке құрамында 5.8 % күкірт болады. Вулканизациялауды жеделдетету мақсатында мырыш тотығын қосады. Вулканизациялаушы қоспаларды енгізу резеңкеге тəн қасиеттерге біршама өзгерістер береді, олардың тозу, суыққа төзу, май мен бензинге төзімділік қасиеттерін ұлғайтады. Резеңке бұйымдарды матамен жəне металл тормен армирлейді. Металл арматуралардың резеңкемен адгезиясын жақсарту үшін металл бетін желімдейді. 4 1 5 |