Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Кәсіпқор» Холдингі» коммерциялық емес акционерлік қоғамы



Pdf көрінісі
бет91/153
Дата24.11.2023
өлшемі1,97 Mb.
#193172
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   153
Байланысты:
2 Тамақтандыру кәсіпорындарының табысты экономикалық дамуы үшін бизнес-жоспар жасау

Есеп мысалы
 
Атауы
Мөлшері
, кг
Сатып алу 
бағасы
(тенге)
Құны
Салыстыру 
коэффициенті
Кондицияларды 
теңестіру 
коэффициентіне қайта 
есептелген саны
1 санатты 
сиыр еті
500 
1800,0 
900 000,0 
1,0 
500 
2 санатты 
сиыр еті
400 
1600,0 
640 000,0 
0,9 
360 
Барлығы
1 540 000,0 
860 
20 
кесте

Теңестіру коэффициентінің есебі
Орташа баға 1791,0 теңгені құрайды ( 1 540 000,0 : 860).
Тамақтану кәсіпорындарында өнім бірлігінің өзіндік құны анықталмайды. 
Тікелей шығындар түріндегі өнімнің бағасы шикізаттың құнын білдіреді. 
Шығыс пен кіріс үстеме бағаға қосылады. Мысалы, шикізатты сатып алу құны 
100 ш. б., шикізатты сатып алу бойынша шығыстар және өзге де шығыстар 10 
ш. б.құрады, олар үстемелерге қосылады. Кәсіпорынның табысы болып 
табылатын үстеме баға сомасы 20 ш.б. айқындалған.. Осылайша, Қоғамдық 
тамақтанудың бөлшек бағасы 130 ш.б. құрады, оның 110 ш.б.шикізатты сатып 
алу бойынша
шығындарды (шикізат құны + шығыстар), ал 20 ш. б. өтейді. 
қоғамдық
тамақтану табысы болып табылады.
Тамақтану кәсіпорындарының көпшілігі дайын өнімнің сату бағасын 
калькуляция арқылы анықтайды. Жалпы тамақтанудағы калькуляция өнімнің, 
тауарлардың және т. б. бірлігінің өзіндік құнын есептеуді білдіреді.
Қоғамдық тамақтандыруда калькуляция деп өнім бірлігінің (бір тағам, бір 
порция, бір килограмм м т.б.) сату бағасын есептеу деп аталады.
Сатылым бағасын анықтаудың осы тәсілінің кемшілігі, біріншіден, 
есептеулердің көп еңбек сыйымдылығы болып табылады. Бұл өнімнің әрбір 
атауына жеке калькуляциялық карточка жасау талап етілуіне байланысты. 
Бағасы өзгерген жағдайда,
ең болмағанда бір шикізат түріне есеп жасау үшін 
қосымша
ақы жаңа калькуляциялық
карточка
қажет. Екіншіден, шикізат 
бағасының тұрақты өзгеруіне байланысты өнімнің сату бағасын қайта есептеу 
қажет

Калькуляцияны жасау, оның негізінде өнімнің қандай да бір түрінің 
пайдалылық деңгейін есептеуге болады. Кейбір жағдайларда оның көмегімен 
арзан шикізатты пайдалану немесе өнім ассортиментін өзгерту қажеттілігін 


76
анықтауға болады. Дегенмен, калькуляцияның есептік артықшылықтары 
шектеледі.
Әкімшілік тарапынан материалдық жауапты тұлғаларды бақылау 
мақсатында өнімді калькуляциялау тиімді.
Қоғамдық тамақтану өнімдерін (қызметтерін) өндіру және өткізу 
Ережесіне сәйкес сату бағаларының калькуляциясы калькуляциялық 
карточкаларда жүргізіледі. Калькуляциялық карточка әр тағамға немесе 
бұйымға жеке сату бағасын анықтауға арналған.
Калькуляциялық карточкада:

калькуляциялық карточканың реттік нөмірі;

рецептура нөмірі, баған және рецептура алынған тағам рецептурасы 
жинағының атауы, тағам атауы;

өнімдердің толық атауы;

100 порцияға немесе 10 кг азық
-
түлік саны;

бір килограмм өнімді сатып алу бағасы;

шикізатты 100 порцияға немесе 10 кг
-
ға жинау құны;

кәсіпорынның үстеме бағасы;

бір порцияның сату бағасы (бағаны дөңгелектегеннен кейін);

дайын өнімнің граммен шығуы (бір порция, бұйым).
Тұздықтардың, гарнирлердің сату бағасы 

тұтынушы өз қалауы бойынша 
таңдай алатын негізгі және қосымша (қияр, қызанақ, лимон және т.б.), жеке 
карточкада калькуляцияланады. Тұз бен дәмдеуіштердің құны рецептураларда 
немесе түсіндірмелерде көрсетілген саны бойынша калькуляцияға қосылады, 
қолданыстағы
рецептуралар жинақтарының әрбір бөлімінде немесе 
технологиялық нұсқаулықтарда орналастырылған.
Кәсіпорын
_____________________ 
"
Бекітемін

Кәсіпорын директоры
____________________ 
"___"_______ 20 ___ 
ж

Р/р
№№
Өнім
(шикізат) атауы 
№1
"___"________ 20 ____
ж

№2
"___"________ 20 ____
ж

норма
баға
құны
норма
баға
құны
Жиынтықтың жалпы құны
Бір порция үшін
Тағамның сату бағасы
Шығымы
Өндіріс
 
меңгерушісі
 
Калькуляцияны құрастырған:
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   153




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет