390
байланысты, сәйкес жұмыс істейтін жүйеде бар белгілі бір нормалар».
Адам әлемдегі өзін қоршаған жүйелер арасында қарама-қайшылықтар
туындайтын әртүрлі жағдайларды бастан кешіреді. Осы қарама-
қайшылықтарды шешу – өзін-өзі дамытудың қайнар көзі.
Интериоризация және экстериоризация принципі.
Мұнда
сыртқыдан ішкіге, ішкіден сыртқыға өту маңызды (ойлау
процестері
тұрғысынан). Осы екі элементтің болуы, бір-бірімен әрекеттесе
отырып, материалдық әлем құбылыстары мен процестерінің
шағылыстарын толығырақ және тереңірек тануға ықпал етеді.
Зерттеу принципі.
Оқыту басқару іс-әрекетін модельдейтін
кез-келген жағдай топ үшін зерттеу
нысаны болатындай етіп
құрылымдалған. Шағын топтарда жұмыс жасау тиімді болады (5-6
адам). Шағын топтың әр мүшесі мәселені зерттеуге қатысуы керек.
Оның жағдайын зерттей отырып, ол өздігінен шешімін табады. Өз
шешімін айта отырып, білім алушы өзін басқа оқушылармен салы-
стырады, жеке жауапкершілік тәрбиеленеді. Шағын топтың әр мүшесі
ситуация мәселесін шеше алады және олар өздігінен қорытынды
шығарады.
Модельдеу принципібілім алушылар үшін күрделі пробле-
маны немесе олар ұсынған цифрлық
ортада шешуі керек про-
блеманы тудырады, мұнда олар топтың басқа мүшелерімен бірге
белгілі рөлдерді ойнап, осы мәселені шешуі тиіс. Модельдеу білім
алушылардыабстрактілі немесе ойдан шығарылған жағдайда қамтиды,
бұл нақты
оқиғалардың жеңілдетілген, бірақ жарқын мысалы.
«Нысанды жеткілікті түрде тану дегеніміз оны нақты ойлауда, яғни
қажет емес, бірақ материалдық емес, идеалды байланыстар жүйесі
түрінде көруді білдіреді».
Цифрлық дидактика саласындағы зерттеуші және «Цифрлық
кәсіптік білім беру мен оқытудың педагогикалық тұжырымдамасының»
авторы В.И.Блинова: «Цифрландыру барысында білім беру процесінің
өзгеруі білім беруді құрылымдау дәрежесін жоғарылату бағытында
жүреді деп есептейді.Бұл жағдайда келесі принцип жұмыс істейді:
оқыту формалары мен әдістерінің күрделілігі қолданылатын оқу
құралдарының күрделілігіне сәйкес келуі керек.
Цифрлық білім
беру ортасында білім беру іс-әрекетін ұйымдастыру нысандарының
әртүрлілігі едәуір артады, олар динамикалық сипат алады (ауысым
командалары, кеңістіктегі бөлінген оқу командалары, командадан жеке
іс-әрекетке және артқа жылдам ауысудың әртүрлі сценарийлері). Бұл
білім беру процесінің оқытушылық көрсеткіштерін едәуір арттырады.
391
Салдары:білім беру процесін цифрландыру жағдайындағы мұғалімнің
іс-әрекетіндегі жалпы өзгеріс оны жеңілдету емес, оның табиғаты
дәрежесін
жоғарылату, оның ішінде күнделікті операцияларды авто-
маттандыру арқылы (оқу бағдарламасын жобалау, сценарийін жобалау)
тренинг сабағы, сабақтың білім мазмұны мен материалдарын таңдау,
оқушылардың жұмысын тексеру және т.б.
Цифрлық білім беру процесінде технологиялар мен оқыту әдістері
білім беру мазмұнының қасиетіне ие болады.Бұл білім беру қызметі
мазмұнының идеясын дамыту үшін жағдай жасайды, оған сәйкес
кәсіби, коммуникативті, ұйымдастырушылық, өзін-өзі тәрбиелеу және
басқа да қызмет әдістері мазмұнның негізгі көзінеайналады».
Достарыңызбен бөлісу: