I Б Ө Л I М ПЕДАГОГИКАНЫҢ ЖАЛПЫ НЕГІЗДЕРІ 1-тарау. ПЕДАГОГИКА - ҒЫЛЫМ 1.1. Педагогика гылымының объектісі мен поні “Педагогика” деген сөздің бірнеше мағынасы бар. Бірін-
Педагогика шіден, педагогика ғылымын осылай агайды. Екіншіден,
деген не? педагогика - өнер, сондықтан да ол практикаға теңестірі-
леді деген де пікір бар. Кейде педагогика деп оқу материал-
дарында, әдістемелерде, үсыныстарда, нүсқауларда жобаланатын әрекет
жүйесін түсінеді. Осындай бір мағыналықтың болмауы шым-шытырыққа
әкеледі, педагогиканың мәнін түсінудің анық болмауын туындатады. Соңғы
уақытта бүл сөзбен оқытуға деген түрлі көзқарастар, әдістер және үйым-
дастыру формалары туралы түсінікті көрсетіп жүр (ынтымақтастық педагоги-
касы, қауіп-қатер педагогикасы, даму педагогикасы, мүражайлық педагогика
және т.б).
Дегенмен, осылайша терминді екі мағынада сипаттау анық түсіну мен
гылыми түрде көрсетуге кесірін тигізіп отыр. Мүндай жағдайда дэлел керек
етпейтін ереже былай: негізгі түсініктер, дәлелдемелер анық және айқын
бейнеленуі керек. Күрделі педагогикалық мәселелерді түсіндіруден бас тарт-
пау үшін бір мағынадағы түсініктің анықтамасын қабылдаймыз: педагогика
“педагогика ғылымын” білдіреді және бүл сөзді тек осы мағынада гана
қолданатын боламыз.
Ғы іым сҮРаҚҚа жауап беру үшін гылым деп нені түсінеміз,
. .
?
соны қарайық. Бүл түсініктің көптеген анықтамалары бар.
дегеніміз не. анықтама дүрыс деп табу негізсіз талап болар
еді. Қисын ережесінің біріне сай, үқсас анықтаманы тандау
осы анықтама көмегімен шешілетін міндеттің ерекшелігіне сүйенеді. Мысалы,
дін мен ғылымның айырмашылығын анықтау мақсатына бағытталған жүмыста
ғылымды “институционалдаудың күдікті облысы” деп атаған. Институ-
ционалдау - жекеден қоғамдық салаға көшіру деген сөз. Бүл ретге күдік әрбір
