Дейл Шнук. Оқыту теориясы indd

1-ТАРАУ
магистратурада окып жYрген кездеп менщ зерттеу жумысымнын жетек- 
ш ш танымдык окытумен айналысатын. Б1рак одан баска даму процесш 
зерттейпн окытушы да болды. Маган осы окытушынын зерттеу жумысы 
катты унады. Себеб1 мен окуга тYCкенге дейш мектепте мугал1м болдым 
жэне даму процесу сонын 1ш1нде бастауыш жэне орта мектептерде оки- 
тын балалардын дамуындагы езгерютер, м ен катты кызыктырды. Осы- 
лайша мен адам дамуына байланысты эдебиеттерд1 кызыга окитын бш м
беру теоретигше айналып шыга келд1м. Мен эл1 де сол калпымнан тайган 
жокпын. Онын еш с е к е т т т жок!
Джери: 
Аз да болса тущнген сияктымыз. Дегенмен курс аякталып калды, сон-
дыктан мен эр1 карай не ютеу керектлгш бшсем деймщ
Русс: 
МYмкiн болса, келеа сабагына катысып керешн. Ен дурысы - езщнщ кай
саланын теоретип екенiндi емес, кершнше, окыту процещнде неге сенесщ 
жэне с е н не кызыктырады дегенд1 аныктау. Сонда сенщ устанымдарын 
мен болжамдарына кай теория сай келетш н бшу аса киынга сокпайды. 
Tim i, мен сиякты, баска теоретиктерге арка CYЙеуще де болады.
Мэтт: 
Онда ойым шашырап кетпей ме?
Русс: 
Ол да мYмкiн, алайда езщнщ устанатын негiзгi теориян болуы керек жэне
сен оны кажетiнше пайдалана бересiн. Одан келiп-кетер ештене жок. 
Шындыгында, белгiлi бiр теорияга баска теориялык ойларды косу аркылы 
теориялар жетiлiп отырады.
Триша: 
Ракмет, доктор Найланд. Бул бiзге Yлкен кемек болды.
Окыту процесше бiлiм алу, дагдылар, тэ- 
сiлдер, устанымдар, кезкарастар жэне 
мшез-кулыкты калыптастыру мен олар- 
ды жетiлдiру жатады. Адамдар таным- 
дык, лингвистикалык, iс-эрекеттiк жэне 
элеуметпк дагдыларды эртYрлi жолмен 
калыптастыра алады. Кдрапайым мысал 
келтретш болсак, балалар 2 + 2 = ? есебiн 
шыгарып, 
daddy
сезiндегi 
у
э р т н айыра 
бiлудi, аяккиiмiнiн бауын байлап, баска 
балалармен ойнауды Yйренедi. Одан кур- 
делiрек денгейге жеткен кезде кYрделi 
тендеулердi шешiп, курс жумысын жаза- 
ды, велосипед теуш, жобаны топ болып 
бiрлесе орындайды.
Бул окулык адам калай б ш м алады, 
олардын бiлiм алуына кандай фактор- 
лар эсер етедi жэне окыту кагидаларын 
бiлiм беру контекщнде калай колдануга 
болады деген мэселелердi карастырмак. 
Алайда жануарларды Yйрету процещнщ
мацыздылыгы еш темендетiлмейдi, ейт- 
к е н Sia окыту туралы бiлiмге, непзшен, 
жануарларга жасалган зерттеулер аркы­
лы кол жетюздш. Эрине, адамды окы­
ту - жануарды Yйретуден мулдем белек 
мэселе, себебi адамнын б ш м алуы - кYр- 
делi, жан-жакты зерттелген, тш аркылы 
жылдам юке асатын кубылыс.
Аталган тарауда окыту жайындагы 
зерттеулерге де шолу жасалады. Окы- 
тудын аныктамасы мен оларга катысты 
зерттеулер оку процесi кезiнде жYргiзi- 
ледi. Окыту теориясын б ш м саласында 
колдануга кемектесетш казiргi теория- 
лардын манызды философиялык жэне 
психологиялык алгышарттары жалпы ка- 
растырылады. Окыту теориясы мен зерт- 
теулерi жайлы баяндалып, бiлiмдi бага- 
лауга кажеттi тэсiлдер сипатталады. Окы­
ту теориясы мен бш м беру арасындагы 
байланыска тYсiнiктеме берiлiп, окытуга

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: