Окыту теориясына Kipicne
катысты зерттеулер барысында аныктал-
ган езекп мэселелер талкыланады.
Алгашкы параграфта окыту курсы-
на катысатын студенттер бетпе-бет келу1
мумкш оку, ынта сиякты кейб1р жагдай-
лар суреттеледг Студенттер эдетте б1р
теорияны гана устанып, осы теорияньщ
авторларынын
кезкарастарын
кабыл-
дауымыз керек деп ойлайды. Теориялар
дын б1р-б1рше уксас болып келу1 оларды
шатастыруы мYмкiн.
Русс айткандай, бул - калыпты жаг-
дай. Кеп жагдайда жалпы тужырымдама-
лар мен кагидаларга байланысты теория-
лар б1р-б1р1нен езгеше болып келгешмен,
олар б1р гана танымдык теорияга непзде-
ледг Сондыктан бул окулык окыту про-
ц е с окушылардын ойынын, устанымы-
нын, бш мш щ , эдюшщ жэне кабшеттнщ
езгеруш камтиды деп есептейтш окы-
тудын танымдык теориясына арналады.
Аталган теориялардын айырмашылыгы -
олардын окыту процесш калай аныктап,
окыту эдганщ кайсысы манызды деп
есептейпшнде жэне окытудын кай ту-
рше ерекше кещл белеттшнде. Кейб1р
теориялар жалпылай окуга кещл белсе,
кейб1р1 колданбалы окытуды (онын imrn-
де тYрлi салаларды) маныздырак санай-
ды; ал тагы бiр жартысы адам дамуынын
окытудагы релiне баса назар аударса,
бiреулерi дагдыларды уйретуге, кейбiрi
ынтага кещл беледi (Bruner, 1985).
Русс езшщ студенттерiне ездерiнiн
кандай теорияны устанатынын аныктау-
дан герi, окыту хакындагы устанымдары
мен болжамдарын тексерiп керуге кенес
бередi. Бул акыл кещлге конады. Окы
тудын кай денгеинде екенiн аныктасак,
эрi карай н е т кажет ететiнiмiз ез-езiнен
айкындалмак. Окулык йздщ устанымда-
рыныз бен болжамдарынызды ой елеп-
нен еткiзiп, олардын теориялармен калай
сабактасатынын аныктауга кемектеседг
Бул тарау окыту процесi мен казiргi
теорияларды тYсiнуге кемектесетiн анык-
тамалык материалдармен таныстыра оты-
рып, окытуды терен зерттеуге жол ашады.
Тарауды окып шыккан сон:
■ окытуга аныктама бере отырып, уй-
ренген жэне уйренбеген дагдыларды
байкауды;
■ рационализм мен эмпиризмнщ ерек-
шелштерш айырып, олардын эркай-
сысынын н еп зп кагидаларын тусш-
дiрудi;
■ Вундт, Эббингауз сиякты структу-
ралистер мен функционалистердщ
енбектерi психологияны гылым ре-
тшде калай танытканын тYсiндiрудi;
■ тYрлi зерттеу парадигмаларынын
басты касиеттерш сипаттауды;
■ окытуды багалаудын тYрлi эдiстерi
мен багалау межелерiн сипаттауды;
■ окыту процесшде бiлiм керсеткш ш
багалау дегеннiн не екенiн жэне оны
баланын жетiстiгiн багалауда калай
колдану керектiгiн тYсiндiрудi;
■ окыту теориясы мен окыту тэжiри-
бесшщ бiр-бiрiн калай толыктыра-
тынын тYсiндiрудi;
■ окытуды зерттеуге катысты мэселе-
лердi ескере отырып, бихевиористiк
жэне танымдык теориялардын аражь
гiн ажыратуды менгеретш боласыз.
Достарыңызбен бөлісу: