Бағдарламасы бойынша шығарылды Досжан С. Д 64 Үлкен үйдегі үрей. Алматы: Жазушы, 2013. 304 бет
жүктеу/скачать 1,47 Mb. Pdf көрінісі
|
Үлкен үйдегі үрей
| Үлкен үйдегі үрей
«Семіздікті қой көтерер» деген сөз бар. Баяғы осы елге сы қыр ла уық жайдақ арбаға жауыр ат жегіп келген татар ба- қал шы келе-келе семіздіктен пəуескеден түсе алмай қалды. Ел шетіне қоңыраулы қос ат жеккен, желдей ескен пəуеске кө рін се болды жұрт қарбаласқа түсетін. Бірі шапанын иы ғы- на жүре іліп, көпестің алдына шығып; «Мырзеке, біздің үйге түсе қалыңыз!.. қымыз сапырулы!.. қазан асулы!..», – деп бə йек болатын. Енді біреулері қаптап қойған жүнін, те рі сін саудагерге көрсетуге құлшынатын. Қос алақанын ыс қы лап: «Береке басын бұра гөр! Қыстайғы, жаздайғы бейнетіме сөл- ке бай тисе, шала байып шыға келер едім», – деп дə ме ле не ді. Олар есін жиғанша көпестің жəмшігі кеңірдегін созып «Кім бар-ау!», – деп даусын соза айқайлайтын... Осылай жылдар өтіп жатты, Акметовты дəулетті де, сəу- лет ті етіп, оның жиған əрбір дүниесін жырдай айтып қыр қа- зақ та ры жүрді. Көпестің алты қыз, жалғыз ұлы болды. Өзі түгіл бес бие- нің сабасындай сары əйелі де, балалары да қазақшаға судай екен. Көздері аспанкөк, жирен шаштары тобығына түскен қыз да рын орыс пен татар елінің бай-манаптары арнайы ке- ліп құда түсіп алып кетіп жүреді. Алты апасының соңынан ерген жалғыз тұяқ, ізбасардың аты – Арслан болатын. Ұйықтаса ағаш үйдің ортасына құ- рыл ған зипка-бесікте тербеліп, оянса əпкелерінің қо лы нан түс пей өсіп келе жатқан сəби көпестің өмірінің бар ма ғы на- сы, көңілінің қызық тойы еді. Қырдан келген қазақ тамырла- ры сол баланы сылтауратып тай-құлын, қозы-лағын атап, қо- лын да барын алып кетіп жататын. Маңайындағы кедей-кеп- шік тің баласымен асық ойнап, Қазаннан алдырған молдадан тіл сындырып əке-шешесінің атын ағаш үйдің бұрыш-бұ ры- шы на ойып жазып жүріп ер жетті. Əкесі Омбыдағы бір бай саудагердің қызын айттырып алып беріп, «келін түсірдім, енді қызығын көрем» деп жүр- ген де май басқан жүрегі жарылып өлді. |