105
химиялық-технологиялық үдерістер жөнінде түсінік беретін аппарат және құбылыстарды талдаудағы
феноменологиялық тәсіл. «Физикалық химия» курсы химиялық үдерістерді қарастырады.
Химиялық технологияның үдерістері мен аппараттары жөніндегі ғылымның теориялық
фундаментін табиғаттың келесі негізгі заңдары құрайды: 1) масса, энергия және импульстың сақталу
заңдары, бұл заңдарға сәйкес химиялық өзгерістерде жүйенің ішінде массаның, энергияның,
импульстың жиынтығы тұрақты болады. Сақталу заңдары баланс теңдеуімен (материалдық және
энергетикалық) сипатталады. Баланс теңдеулерін құрастыру химиялық-технологиялық үдерістерді
есептеу мен сараптаудың маңызды құрам бөлігі болып табылады. 2) Термодинамикалық тепе-теңдік
заңдары. Бұл заңдармен кез-келген субстанцияның (массаның, энергияның, импульстың) тасымалдану
үдерісі өзінің аяқталуына келер жағдайды анықтайды. Субстанцияның қайтымсыз тасымалдануы жоқ
кездегі жүйе күйі тепе-теңдік күй деп аталады. Тепе-теңдік жағдайларды білу химиялық-
технологиялық үдерістерді есептеу мен сараптаудың маңызды міндеттерінің бірі – тасымалдау
үдерісінің бағытын, оның шекаралық жағдайларын және үдерістің қозғаушы күшін есептеуді
анықтауға мүмкіндік береді. 3) Массаны, энергияны, импульсты тасымалдау заңдары. Бұл заңдармен
меншікті тасымалдау потенциалына тәуелді кез-келген субстанция ағынының тығыздығы анықталады.
Тасымалдау заңдары химиялық-технологиялық үдерістердің өту қарқындылығын және үдерістерді
жүргізуге қолданатын аппараттардың өнімділігін анықтайды [5].
Жоғарыдағы аталған заңдар барлық технологиялық үдерістердің: гидромеханикалық, жылу, масса
алмасу үдерістерінің
Достарыңызбен бөлісу: