Оқулық Алматы : «Нұр пресс»



Pdf көрінісі
бет33/62
Дата07.02.2022
өлшемі1,76 Mb.
#95434
түріОқулық
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   62
Байланысты:
жалпы педагогика

жобалап
 
оқыту
 
жүйесі
 
(
жобалау
 
əдісі
)
қолданыла
бастады

Орта
Азия
жəне
Қазақстан
аймағында
бұл
жүйе
төте
 
оқу
атамасымен
қабылданды

Жүйе
авторы
американдық
мектеп
мұғалімі

У
.
Килпатрик

Бұл
педагогтың
ойынша

мектеп
бағдарламасының
негізіне
баланың
өмір
барысында
топтаған

нақты
дүниемен
байланысты
тəжірибелік
іс
-
əрекеттері
жəне
оның
ұмтылыс

қызығулары
арқау
болуы
шарт

Мемлекет
не
мұғалім
оқу
бағдарламасын
жасауға
құқылы
емес

ол
оқу
процесінде
балалардың
мұғаліммен
бірлікті
ісі
нəтижесінде
түзілуі
əрі
оның
мазмұны
баланы
тікелей
қоршаған
болмыстан
алынуы
тиіс

Жоба
түзуге
қажет
тақырыптарды
оқушылар
өздері
таңдайды

Оқу
тобының
мамандануына
(
бағытына

орай
жоба
шынайы
болмыстың
қоғамдық
-
саяси

шаруашылық
-
өндіріс

мəдени
-
тұрмыстық
салаларына
сəйкес
болуы
міндетті

яғни
оқу
-
жобаларын
құрастырудағы
мақсат

баланы
өз
өмір
желісінде
туындайтын
проблемаларды
зерттеп

тануға
үйретіп

оларды
шешу
жолдары
жəне
құралдарымен
қамсыздандыру

Алайда

бұл
əдіске
əсіре
əмбебап
сипат
беру
жəне
оқу
пəндерін
жүйелестіріп
меңгеруден
бас
тарту
балалардың
жалпы
білімдік
дайындығына
орасан
нұқсан
келтіріп

үлгерімді
өте
төмендетіп
жіберді

Жүйе
сонымен
түгелдей
дағдарысқа
ұшырап

келмеске
кетті

1960 
жылдары
американдық
педагогика
профессоры
Л
.
Трамп
ізденісіне
байланысты
жарық
көрген
Трамп
 
жоспарымен
 
оқу
 
 
жүйесі
үлкен
маңызға
ие
болды

Оқуды
ұйымдастырудың
бұл
формасында
үлкен
дəрісханалардағы
(100-150 
адам

оқуды
10-15 
адамдық
шағын
топтар
мен
жеке
оқушылар
жұмыстарын
байланыстыра
жүргізу
көзделді
.
Əрқилы
техникалық
жабдықтармен
өтілетін
жалпы
дəрісбаяндарға
оқу
уақытының
40%, 
дəрісбаяндарды
талқылау
жəне
кей
бөлімдерді
тереңдей
меңгеру
мен
ептілік
жəне
дағдылар
қалыптастыру
семинарларына
20%
бөлініп

ал
қалған
уақытты
(40%) 
оқушылар
мұғалім
не
жетекші
оқушы
басшылығында
өз
бетінше
оқу
ізденісіне
пайдаланды

Бұл
жүйеде
сынып
шегеріліп

шағын
топтар
құрамы
тұрақсыз
болды

Қазіргі
уақытта
Трамп
жоспары
бойынша
аз
санды
жеке
меншікті
мектептер
ғана
жұмыс
істейді

ал
көпшілік
оқу
орындарында
бұл
жүйенің
кейбір
элементтері
сақталған

атап
айтсақ

олар
– 
бір
пəнді
оқытушылар
бригадасы
алып
барады
(
біреулері
дəрісбаяндар
жүргізсе

басқалары
семинарлар
ұйымдастырады
); 
үлкен
топ
оқушыларымен
дəріс
жүргізу
үшін
арнайы
білімі
болмаған
жəрдемшілер
тартылады

кіші
топтарда
өзіндік
жұмыстар
ұймдастырылады

Жалпы
білім
беретін
мектепке
жоғары
оқу
орындарындағы
білім
жүйесін
қарадүрсін
енгізумен
бірге
Трамп
жоспары
даралықты
оқу
принципін
ұстана
отырып

оқушыға
білім
мазмұны
мен
оны
игеру
əдістерін
таңдауда


толық
еркіндік
береді

Бұл
жоғарыда
аталған
кей
жүйелердегі
мұғалімнің
жетекшілігін
мойындамай

білім
стандартынан
бас
тартудың
əлі
де
сақталуына
жол
қойып
отыр

Осы
заманғы
кей
мектептер
тəжірибесінде
оқуды
ұйымдастырудың
басқа
да
формалары
қабылданған

Батыс
елдерінде
шектері
 
нақтыланбаған
(
неградуированные

сыныптар
сақталған

кей
оқушы
бір
пəн
бойынша
жетінші
сынып
бағдарламасымен
оқыса

қалған
пəндерден
алтыншы
не
бесінші
сыныптық
білім
алып
жүруі
мүмкін

Жер
-
жерде
ашық
 
мектептер
 
ұйымдастыру
эксперименттеріде
жүріп
жатыр

Оқу
мұндай
мектеп
жағдайында
қоры
бай
кітапханалар

шеберханалар
орталықтарында
өткізіледі

яғни
бұл
болашақта

мектеп
” 
деген
жүйенің
жалпы
керек
болмасына
мегзеп
тұр

Оқу
ұжымдастырудың
ерекше
формасы
шомдыру
(
погружение
): 
оқушы
белгілі
уақыт
(
бір
не
екі
апта

аралығында
бір
немесе
екі
пəнді
игерумен
ғана
айналысады

Осыған
сəйкес
Вальдорф
мектептерінде
дəуірлер
 
бойынша
оқу
ұйымдастырылған

Оқуды
ұйымдастыру
формалары
дамуының
қысқаша
тарихы
осылайша

Жоғарыда
аталған
барша
жаппай
оқыту
формаларының
арасында
үлкен
тұрақтылығымен
сақталғаны
сынып
-
сабақтық
оқу
жүйесі

Шынымен
де

осы
оқу
формасы
педагогикалық
ой
мен
жаппай
мектеп
озық
тəжірибесінің
аса
құндылықты
жемісі
.
9.3. 
Оқу
 
процесін
 
ұйымдастыру
 
формалары
 
Оқу
процесі
əрқилы
ұйымдастырылуы
мүмкін

Оның
ұйымдастырылу
формалары
да
сан
түрлі

сабақ
(
дəстүрлі
түсінімде
), 
дəрісбаян

семинар

конференция

зертхана
-
практикалық
дəріс

практикум

факультатив

оқу
саяхаты

курстық
жоба

дипломдық
жоба

өндірістік
практика

өзіндік
үй
жұмысы

кеңес

емтихан

сынақ

пəн
үйірмесі

шеберхана

студия

ғылыми
қоғам

олимпиада

конкурс
жəне
т
.
б

Қазіргі
заманда
еліміз
мектептері
тəжірибесінде
оқушыларға
келелі
тəлім
-
тəрбие
берудің
бірден
-
бір
формасы
да

құралы
да
– 
сабақ
өз
маңызын
жойған
емес

Сабақ
 – 
оқу
процесін
ұйымдастырудың
ең
тиімді
формасы

Бұл
оқу
барысында
педагог
дəл
белгіленген
уақыт
аралығында
оқушылардың
тұрақты
тобымен
(
сыныбымен

шəкірттерге
игерілуі
тиіс
пəн
негіздерін
қабылдауына
тиімді
жағдайлар
жасап

қажетті
жұмыс
түрлерін

құрал
-
жабдықтары
мен
əдістерін
қолданып

танымдық
жəне
басқа
да
іс
-
əрекеттерді
ұйымдастырады

онымен
бірге
оқушыларды


тəрбиелеп

олардың
шығармашыл
қабілеттері
мен
рухани
күштерінің
көзін
ашып

жетілдіріп

дамыта
түседі

Əр
сабақ
негізгі
бірліктерден
құралады
.
Олар
– 
жаңа
материалды
түсіндіру

бекіту

қайталау

білім

ептілік

дағдыларды
тексеру

Бұлардың
əрбірі
мұғалім
мен
оқушының
қандай
да
өзіндік
сипатына
ие
іс
-
əрекетімен
ұштасады

Аталған
бірліктер
сан
қилы
байланысқа
түсіп

сабақ
құрылымының

оның
кезеңдері
арасындағы
көптеген
сан
жəне
сападағы
көрініс
береді

Сабақ
 
құрылымы
– 
бұл
белгілі
бірізділікті
жəне
өзара
қарым
-
қатынасқа
келген
дəріс
бірліктерінің
байланыс
тұтастығы

Құрылым
əрқашан
дидактикалық
мақсатқа

оқу
материалының
мазмұнына

оқушылардың
жас
айырмашылықтары
мен
ұжым
сипатындағы
сынып
ерекшеліктеріне
тəуелді

Сабақ
құрылымының
көптүрлілігі
сабақ
типтерінің
де
сан
алуандығына
жол
ашады

Бүгінгі
дидактикада
сабақ
типтерінің
жалпылай
қабылданған
нақты
классификациясы
жоқ

Мұның
басты
себебі
– 
сабақта
мұғалім
мен
оқушы
арасындағы
өзара
байланысқа
түсетін
ықпалдас
іс
-
əрекеттердің
алдын
ала
болжамға
келе
бермейтін
күрделілігі
мен
көп
тараптылығында

Бүгінгі
дидактика
сабақ
типтерін
олардың
басты
сипатына
орай
төмендегіше
топтастырады

дидактикалық
 
мақсаттарға
 
байланысты
 
сабақ
 
типтері
:

жаңа
білім
материалын
хабарлау


білімді
бекіту
;

ептіліктер
мен
дағдыларды
қалыптастырып

бекіту


қорытындылау


білім

ептілік
жəне
дағдыларды
тексеру
(
бақылау

сабағы

Оқу
 
дəрістерін
 
өткізу
 
тəсілі
 
бойынша
 
сабақ
 
типтері


оқу
саяхаттары


кино
-
теле
-
сабақтар


өзіндік
жұмыс
сабақтары
жəне
т
.
б



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   62




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет