ақыл-ой, көңіл, ^ятты
табуға болады. Соңынан ұлы Абай да осы рухани құндылықтарға
үлкен мән берген болатын. Әсіресе таным, білім мәселелерін ойшыл жоғары орынға
қояды:
«Білім биік, ақыл ұлық,
Білімсіздік - ауру...», - деп қорытады ұлы ойшыл.
Дастанның арқауы ретінде 4 қағиданы көрсетуге болады. Біріншісі - әділеттілік,
өйткені мемлекетті дұрыс басқару үшін қара қылды қақ жаратын әділ заңдар болуы қажет.
Баласағұнның айтуынша, кісіге үш дүние пайдалы: Ізгі іс немесе мінезі түзулік. Екіншісі -
ұят, үшіншісі - әділдік. Бұл үшеуі арқылы адам шын бақыт табады. Ісі ізгі болса, бүкіл
халық сүйеді. Ісі әділ болса, төрге шығады.
Екіншісі - бақ-дәулет. «Барлық ізгі нәрсені байқап көр», -дейді ұлы бабамыз.
Үшіншісі - ақыл-парасат. «Білік берді - адам бүгін жетілді,
Ақыл берді - талай
түйін шешілді».
Төртіншісі - қанағат-ынсап:
«Дүние сүйікті болғаны үшін бүкіл айыбы
Саған игілік болып көрінеді, ей, елден асқан қьшбаттым!
Кімде-кім дүниеге көңіл байласа,
Тіршілігі оған ауыр тауқымет әкеледі».
Ойшыл осы төрт құндылық -
Достарыңызбен бөлісу: