Пленарлық баяндамалар

ЦИФРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУДІ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАУ:
ЦИФРЛЫҚ ПЛАТФОРМАЛАР ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛАР 
ТРАНСФОРМАЦИЯ ЦИФРОВОГО ОБРАЗОВАНИЯ: 
ЦИФРОВЫЕ ПЛАТФОРМЫ И ТЕХНОЛОГИИ 
189 
мәжбүрлеу т.б.
Әлеуметтік ауыртпалықтар 
–
балалардың қызығушылықтары мен қажеттіліктерін 
жүзеге асыруға мүмкіндік бермеу 
– 
бұл ата
-
ананың бала қызығушылықтарына көңіл аудармауы, 
жұмысбастылық, оларды рухани дамытпаумен қоса балаға қажетті жағдайдың жасалмауы, оларды 
азық
-
түлікпен, киімдермен, тәрбиесіне көңіл бөлмеумен, оқуына жағдайдың жасалмауымен, 
медициналық көмекпен қамтудың жоқтығы яғни, жұмыссызық және кедейлік т.б.
Психологиялық зардап шегу
– 
баланы үнемі сөзбен қорлау, ата
-
ана, тәрбиеші, ата
-
анасы 
тарапынан қорқытулар, оның бойындағы қасиеттерін ескермеу, бала бойындағы адамгершілік 
сапаларды жою, баланы жақсы көрмеу немесе бөлу, оларға үнемі өтірік айту, ол орындай
алмайтындай талаптар қою т.б. болып келеді.
Эмоционалды зардап шегу
– 
ғалымдардың пікірі бойынша жоғарыда аталған типтердің 
бәріне ортақ болып табылады. Бала эмоционалдық жағдайда зардап шеккен болса оның дамуы мен 
қалыптасуына кедергі болады. Тұлғаның эмоционалдық бөлінісі келесідей: оқшаулау баланы 
әлеуметтік ортадан алшақтату, баланың мәселесін талқылаудан қашу, баланы мазақтау, 
жазалаудың болуы т.б.
Балалар мен ересектерде болатын жәбірлеудің түрлерін көп факторлық жүйе бойынша 
қарастыруымызға болады:

баланың және ата
-
ананың тұлғалық ерекшеліктері;

отбасының ішкі жағдайы;

әлеуметтік
-
экономикалық жағдайларға байланысты күйзелістер.
Отбасындағы әлеуметтік
-
экономикалық виктимизация: кірістің аздығы, жұмыссыздық 
немесе уақытша жұмысқа тұру, жас отбасы, көп
балалы отбасы, толық емес отбасы, пәтер 
жағдайының нашарлығы, мемлекеттік көмектің болмауы, ата
-
ананың тіл табыса алмауы, бала мен 
ата
-
ана арасындағы кемшіліктер.
Баланың ата
-
анасының тарапынан зардап шегуі келесідей қарастырылады:

ата
-
ананың тұлғалық ерекшеліктеріне байланысты: басым болуы, баласының 
қызығушылықтарын ескермеу, үнемі бұйырып сөйлеу, эмпатияның болмауы, өзіндік 
бағалаудың төмендігі, агрессияға бейімділік;

ата
-
ананың қоршаған ортаға кері көзқараста болуы, балаға жоғары дәрежеде сенім арту. 
Ата
-
ана баладан жоғары нәтиже күтуі бала бұл талаптарға сәйкес келмеуі;

әлеуметтік дағдылардың төмендігі. Ата
-
ана мәселе туындаған жағдайда тиімді шешім таба 
алмауы, қоршаған ортамен қарым
-
қатынсатың жоқтығы. Бұл жағдайда ата
-
ана отбасындағы 
қиындықтарды жасырады. Сондықтан, жеке тұлғалар немесе отбасы тарапынан қолдау 
көрсетілмеуі мүмкін;

ата
-
ананың психологиялық саулығы: ауытқулардың болуы, күйзелістер, есірткі және 
ішімдікті қолданатын ата
-
аналар тарапынан оның балалары зардап шегеді [2].
Отбасында баланың виктимділікке ұшырауының бірнеше моделін анықтауымызға болады: 

жүктеу/скачать 9,68 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: