ПОӘК 042-18-12 29/01 -2013 №1 басылым 18. 09. 2013ж

3. Жалпы мағлұматтар

3.1. Оқытушылар және пән туралы жалпы мағлұматтар

3.2. Курстың мақсаты

«Ақпараттық қауіпсіздік және ақпаратты қорғау» пәнінің негізгі мақсаты ақпараттық жүйелерде ақпаратты қорғау жүйелерін құрудың негізгі теоретикалық негізін және практикалық пайдалануын оқыту болып табылады. Студенттерді деректерді қорғау принциптері, әдістері мен тәсілдері туралы жүйелендірілген көрініс беру, жобалау және эксплуатациялау үшін қажет ақпараттық жүйелерде ақпаратты қорғау бойынша практикалық тәжірибе жинау.

3.3. Пәнді оқытудың негізгі міндеті:

Пәнді оқыту міндеті: студенттерді ақпаратты қауіпсіз өңдеу мәселесімен таныстыру, компьютерлік жүйелерде ақпаратты қорғаудың тоериясы, құру принципі, есептеу әдістері мен күтілетін тиімді жүйені бағалау болып табылады.

3.4. Курсты өткеннен кейінгі білімі мен дағдысы:

Пәнді оқу нәтижесінде студенттер:

• 
  Ақпаратты қорғау объектілерінің ерекшеліктерін, олардың классификациясын білу, ақпаратты енгізу, шығару, беру, өңдеу және сақтауң ақпараттық процесін жетілдіру кезінде ақпаратты қорғаудың әдістері мен тәсілдері туралы көрініс алу.
  
• 
  Ақпараттық жүйелердің функционалдауын оптимизациялау үшін ақпаратты қорғау әдістерін пайдалану бойынша нақты есептерді қою және шеше алу, ақпараттық жүйелерде қауіпсіздік деңгейін бағалау.
  
• 
  ДЭЕМ қорғау объектісі ретінде білу, вирустардан және ДЭЕМ санкцияланбаған кірулерден қорғау жүйелерін білу.
  
• 
  Ақпаратты қорғау әдісі ретінде қарастыра отырып, ақпараттың қауіпсіздік теориясының компьютерлік жүйесінің барлық түрлері үшін біркекі туралы көрініс алу.
  
• 
  Компьютерлерде файлдарды қорғаудың қазіргі тәсілдерін пайдалану.
  

• 
  Информатика.
  
• 
  Ықтималдықтар теориясы мен математикалық статистика.
  
• 
  Алгоритмизация және программалау тілдері.
  

• 
  Ақпараттық жүйелерді жобалау.
  

Кесте 1 - Жұмыстық оқу жоспарынан көшірме

4. пәннің оқытушыға арналған жұмыс бағдарламасының мазмұны

Кесте 2 – Пән мазмұны. Сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу

№	Тақырып	Мазмұны	Сағат саны
			Дәр	Тәж	Зерт	СРСП	СРС
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Кіріспе.	Ақпараттық жүйелерде ақпаратты қорғау мәселесін талқылау. Ақпаратты қорғау тәсілдерін классификациялау. Қорғау тәсілдерінің тиімділігін бағалау принциптері мен әдістері.	2	-	1	3	3
2	Ақпаратты енгізу, шығару, беру, өңдеу және сақтаудың ақпараттық процесін жетілдіру кезінде ақпаратты қорғау.	Қорғау объектілерін классификациялау. Иілгіш магнитті дисктерде, «винчестер» тәрізді сыртқы есте сақтау құрылғыларында, дисплейде, баспа құрылғысында, тартылыс арналарында қорғау элементтерін классификациялау.	4	-	2	6	6
3	Ақпаратты қорғаудың теориялық әдістері.	Ақпаратты қорғау жүйелерінің жалпы анализі мен классификациясы. Тақ жиындар теориясының негізгі көрінісі. Ықтималдылық-автоматты модельдеудің негізгі көрінісі. Формальды емес жүйелер теориясының негізгі көрінісі.	4	-	2	8	8
4	Ақпаратты қорғаудың практикалық әдістері.	Басқару. Бөгет. Маскировка. Регламентация. Талап. Еріксіз көндіру.	2	-	1	3	3
5	Компьютерлер мен желілерде ақпаратты қорғаудың программалық құралы.	Вирустардан қорғау. Компьютерлік вирустар классификациясы. Вирусты белсендендіру әдістері. Вирустардың деструктивті әрекеті. Маскировка тәсілдері. Вирустың болу симптомы. Басқа қауіпті программалар. Антивирустық құралдардың классификациясы. Төмендеңгейлі редакторлар. Вирустармен күресудің перспективті бағыттары.	2	-	1	3	3
		Санкцияланбаған кіруден программалық қамтамасын қорғау. Пайдаланушының идентификациясы мен аутентификациясы. ДЭЕМ идентификациясы. Орындалатын модуль идентификациясы. Программаның жасырын бөлігін пайдалану және санкцияланбаған көшірулерден қорғау кезінде ақпаратты физикалық тасымалдау ерекшеліктері.	2	-	1	3	3
		Зерттеуден программалық қамтамасын қорғауды ұйымдастыру. Отладчик жұмысының спецификалық ерекшеліктерін пайдалану. Қорғалған программалардың программалау тілдері.	2	-	1	3	3
		Ашық желілерден ақпаратты қорғау. Интернетке қосылу кезінде ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету: құру сатылары мен басқару. Клиент-сервер архитектурасын қорғау. Деректер базасын басқару жүйесін қорғау.	2	-	1	3	3
6	Ақпаратты қорғаудың криптографиялық тәсілдері.	Симметриялық криптожүйе. Симметриялық криптожүйелер көрінісі. Подстановка жүйесі. Гаммалау. Псевдокездейсоқ сандар датчигі. Блоктік шифрлеу стандарттарымен таныстыру.	4	-	2	6	6
		Ашық кілті бар жүйе. Ашық кілті бар жүйенің теориялық негізі. Тасымалданатын және сақталатын деректерді қорғау үшін ашық кілті бар криптожүйелер алгоритмін пайдалану. Кілтті бөлу үшін ашық кілті бар криптожүйені пайдалану.	4	-	2	6	6
7	Компьютерлер мен желілерде ақпаратты қорғаудың техникалық құралдары және ұйымдастыру.	Ақпараттық жүйелерде қауіпсіздік деңгейін бағалау әдістері. Бақылау және ақпаратты қорғау бойынша ұйымдастыру шаралары. Ақпаратты қорғау бойынша құқықтық шаралар. Ақпаратты қорғаудың техникалық құралдары.	2	-	1	3	3
		Барлығы:	30	0	15	45	45

5. СТУДЕНТТІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫС ТАҚЫРЫПТАРЫ:

СӨж №1

1. Санкцияланбаған кіруден қорғау әдістері.

2. Тасымалдауыштардағы ақпаратты қорғау.

3. Шифрлеу әдістері.

4. Псевдокездейсоқ сандар датчигінің негізгі сипаттамасы.

5. Операциялық орта құрамында криптографиялық функциялардың қазіргі өндірілуі.

6. Таралған операциялық жүйелерде қорғау подсистемаларын ұйымдастыру.

7. Пайдаланушы идентификациясы мен аутентификациясы жүйесі.

8. Антивирустық қорғау әдістері мен тәсілдері.

9. Компьютерлік вирус жұмысының алгоритмі.

6. пәннің оқу-әдістемелік картасы

Кесте 3 – Пәннің оқу-әдістемелік картасы

Тақырыбы		Көрнекіліктер, плакаттар	Өзіндік менгеру сұрақтары	Бақылау түрі
дәріс	Зертханалық
1	2	3	4	5
Ақпараттық жүйелерде ақпаратты қорғау мәселесін талқылау. Ақпаратты қорғау тәсілдерін классификациялау. Қорғау тәсілдерінің тиімділігін бағалау принциптері мен әдістері.	Ақпараттық жүйелерде ақпаратты қорғау мәселесін талқылау. Ақпаратты қорғау тәсілдерін классификациялау. Қорғау тәсілдерінің тиімділігін бағалау принциптері мен әдістері.		Ақпараттық жүйелерде ақпаратты қорғау мәселесін талқылау. Ақпаратты қорғау тәсілдерін классификациялау. Қорғау тәсілдерінің тиімділігін бағалау принциптері мен әдістері.	ауызша
Қорғау объектілерін классификациялау. Иілгіш магнитті дисктерде, «винчестер» тәрізді сыртқы есте сақтау құрылғыларында, дисплейде, баспа құрылғысында, тартылыс арналарында қорғау элементтерін классификациялау.	Қорғау объектілерін классификациялау. Иілгіш магнитті дисктерде, «винчестер» тәрізді сыртқы есте сақтау құрылғыларында, дисплейде, баспа құрылғысында, тартылыс арналарында қорғау элементтерін классификациялау.		Қорғау объектілерін классификациялау. Иілгіш магнитті дисктерде, «винчестер» тәрізді сыртқы есте сақтау құрылғыларында, дисплейде, баспа құрылғысында, тартылыс арналарында қорғау элементтерін классификациялау.	ауызша
Ақпаратты қорғау жүйелерінің жалпы анализі мен классификациясы. Тақ жиындар теориясының негізгі көрінісі. Ықтималдылық-автоматты модельдеудің негізгі көрінісі. Формальды емес жүйелер теориясының негізгі көрінісі.	Ақпаратты қорғау жүйелерінің жалпы анализі мен классификациясы. Тақ жиындар теориясының негізгі көрінісі. Ықтималдылық-автоматты модельдеудің негізгі көрінісі. Формальды емес жүйелер теориясының негізгі көрінісі.		Ақпаратты қорғау жүйелерінің жалпы анализі мен классификациясы. Тақ жиындар теориясының негізгі көрінісі. Ықтималдылық-автоматты модельдеудің негізгі көрінісі. Формальды емес жүйелер теориясының негізгі көрінісі.	ауызша
Басқару. Бөгет. Маскировка. Регламентация. Талап. Еріксіз көндіру.	Басқару. Бөгет. Маскировка. Регламентация. Талап. Еріксіз көндіру.		Басқару. Бөгет. Маскировка. Регламентация. Талап. Еріксіз көндіру.	ауызша
Вирустардан қорғау. Компьютерлік вирустар классификациясы. Вирусты белсендендіру әдістері. Вирустардың деструктивті әрекеті. Маскировка тәсілдері. Вирустың болу симптомы. Басқа қауіпті программалар. Антивирустық құралдардың классификациясы. Төмендеңгейлі редакторлар. Вирустармен күресудің перспективті бағыттары.	Вирустардан қорғау. Компьютерлік вирустар классификациясы. Вирусты белсендендіру әдістері. Вирустардың деструктивті әрекеті. Маскировка тәсілдері. Вирустың болу симптомы. Басқа қауіпті программалар. Антивирустық құралдардың классификациясы. Төмендеңгейлі редакторлар. Вирустармен күресудің перспективті бағыттары.		Вирустардан қорғау. Компьютерлік вирустар классификациясы. Вирусты белсендендіру әдістері. Вирустардың деструктивті әрекеті. Маскировка тәсілдері. Вирустың болу симптомы. Басқа қауіпті программалар. Антивирустық құралдардың классификациясы. Төмендеңгейлі редакторлар. Вирустармен күресудің перспективті бағыттары.	ауызша
Санкцияланбаған кіруден программалық қамтамасын қорғау. Пайдаланушының идентификациясы мен аутентификациясы. ДЭЕМ идентификациясы. Орындалатын модуль идентификациясы. Программаның жасырын бөлігін пайдалану және санкцияланбаған көшірулерден қорғау кезінде ақпаратты физикалық тасымалдау ерекшеліктері.	Санкцияланбаған кіруден программалық қамтамасын қорғау. Пайдаланушының идентификациясы мен аутентификациясы. ДЭЕМ идентификациясы. Орындалатын модуль идентификациясы. Программаның жасырын бөлігін пайдалану және санкцияланбаған көшірулерден қорғау кезінде ақпаратты физикалық тасымалдау ерекшеліктері.		Санкцияланбаған кіруден программалық қамтамасын қорғау. Пайдаланушының идентификациясы мен аутентификациясы. ДЭЕМ идентификациясы. Орындалатын модуль идентификациясы. Программаның жасырын бөлігін пайдалану және санкцияланбаған көшірулерден қорғау кезінде ақпаратты физикалық тасымалдау ерекшеліктері.	ауызша
Зерттеуден программалық қамтамасын қорғауды ұйымдастыру. Отладчик жұмысының спецификалық ерекшеліктерін пайдалану. Қорғалған программалардың программалау тілдері.	Зерттеуден программалық қамтамасын қорғауды ұйымдастыру. Отладчик жұмысының спецификалық ерекшеліктерін пайдалану. Қорғалған программалардың программалау тілдері.		Зерттеуден программалық қамтамасын қорғауды ұйымдастыру. Отладчик жұмысының спецификалық ерекшеліктерін пайдалану. Қорғалған программалардың программалау тілдері.	ауызша
Ашық желілерден ақпаратты қорғау. Интернетке қосылу кезінде ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету: құру сатылары мен басқару. Клиент-сервер архитектурасын қорғау. Деректер базасын басқару жүйесін қорғау.	Ашық желілерден ақпаратты қорғау. Интернетке қосылу кезінде ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету: құру сатылары мен басқару. Клиент-сервер архитектурасын қорғау. Деректер базасын басқару жүйесін қорғау.		Ашық желілерден ақпаратты қорғау. Интернетке қосылу кезінде ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету: құру сатылары мен басқару. Клиент-сервер архитектурасын қорғау. Деректер базасын басқару жүйесін қорғау.
Симметриялық криптожүйе. Симметриялық криптожүйелер көрінісі. Подстановка жүйесі. Гаммалау. Псевдокездейсоқ сандар датчигі. Блоктік шифрлеу стандарттарымен таныстыру.	Симметриялық криптожүйе. Симметриялық криптожүйелер көрінісі. Подстановка жүйесі. Гаммалау. Псевдокездейсоқ сандар датчигі. Блоктік шифрлеу стандарттарымен таныстыру.		Симметриялық криптожүйе. Симметриялық криптожүйелер көрінісі. Подстановка жүйесі. Гаммалау. Псевдокездейсоқ сандар датчигі. Блоктік шифрлеу стандарттарымен таныстыру.	ауызша
Ашық кілті бар жүйе. Ашық кілті бар жүйенің теориялық негізі. Тасымалданатын және сақталатын деректерді қорғау үшін ашық кілті бар криптожүйелер алгоритмін пайдалану. Кілтті бөлу үшін ашық кілті бар криптожүйені пайдалану.	Ашық кілті бар жүйе. Ашық кілті бар жүйенің теориялық негізі. Тасымалданатын және сақталатын деректерді қорғау үшін ашық кілті бар криптожүйелер алгоритмін пайдалану. Кілтті бөлу үшін ашық кілті бар криптожүйені пайдалану.		Ашық кілті бар жүйе. Ашық кілті бар жүйенің теориялық негізі. Тасымалданатын және сақталатын деректерді қорғау үшін ашық кілті бар криптожүйелер алгоритмін пайдалану. Кілтті бөлу үшін ашық кілті бар криптожүйені пайдалану.	ауызша
Ақпараттық жүйелерде қауіпсіздік деңгейін бағалау әдістері. Бақылау және ақпаратты қорғау бойынша ұйымдастыру шаралары. Ақпаратты қорғау бойынша құқықтық шаралар. Ақпаратты қорғаудың техникалық құралдары.	Ақпараттық жүйелерде қауіпсіздік деңгейін бағалау әдістері. Бақылау және ақпаратты қорғау бойынша ұйымдастыру шаралары. Ақпаратты қорғау бойынша құқықтық шаралар. Ақпаратты қорғаудың техникалық құралдары.		Ақпараттық жүйелерде қауіпсіздік деңгейін бағалау әдістері. Бақылау және ақпаратты қорғау бойынша ұйымдастыру шаралары. Ақпаратты қорғау бойынша құқықтық шаралар. Ақпаратты қорғаудың техникалық құралдары.	ауызша

7. оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы

Кесте 4 – Оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз ету картасы

Әдебиет, оқу-әдістемелік құралдар атаулары	Экземпляр саны	Студенттер саны	Қамтамасыз ету проценті
1	2	3	4
Герасименко В.А. “Защита информации в автоматизированных системах обработки данных” кн. 1.-М.: Энергоатомиздат.-1994.-400с	10	20	50%
Вербицкий О.В. “Вступление к криптологии”.- Львов : Издательство научно-технической литературы.-1998.-300с.	10	20	50%
Галатенко В.А. “Информационная безопасность”.-М.: Финансы и статистика.1997.-158с	5	20	25%
С. Симонович, Г. Евсеев “Новейший самоучитель по работе в Интернете” - М : “ДЕСС КОМ”, 2000- 528с.	5	20	257%

8. Әдебиет

негізгі әдебиеттер

1. Герасименко В.А. “Защита информации в автоматизированных системах обработки данных” кн. 1.-М.: Энергоатомиздат.-1994.-400с.

2. Вербицкий О.В. “Вступление к криптологии”.- Львов : Издательство научно-технической литературы.-1998.-300с.

3. Галатенко В.А. “Информационная безопасность”.-М.: Финансы и статистика.1997.-158с.

4. Журнал “Домашний компьютер”- № 10, 2001 год.

5. С. Симонович, Г. Евсеев “Новейший самоучитель по работе в Интернете” - М : “ДЕСС КОМ”, 2000- 528с.

6. С. Симонович “Информатика для юристов и экономистов” М : “ИнфокомПресс”, 2001 год.

ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР

1. 
   Сяо Д., Кэрр Д., Мэдник С. Защита ЭВМ. –М.: Мир,1982
   
2. 
   Технологии электронных коммуникаций. т.34: Интегральная безопасность информационно-вычислительных и телекоммуникационных сетей –М.: Экотрендз,1993
   
3. 
   Труды института инженеров по электротехнике и радиоэлектронике. Малый тематический выпуск. Защита информации. / Пер. с англ., т.76, №5, – М.: Мир,1988
   
4. 
   Грушко А.А., Тимонина Е.Е. Теоретические основы защиты информации. –М.: Яхтсмен, 1996 -192 с.
   
5. 
   Теория и практика обеспечения информационной безопасности./ Под ред. П. Д. Зегжды –М.: Яхтсмен, 1996
   

жүктеу/скачать 247,17 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: