3. Конфликтіні шешудіңтәсілдерін көрсетіңіз.
Конфликтіні шешудің негізгі тәсілдері бақталастық, ынтымақтастық, ымыраға келу (компромисс), бейімделу және проблеманы шешуден кету болып табылады.
Бақталастық-оппоненттіңконфликтідегіөзмүдделерінебағдарланудан, екіншіжаққаөзіқалағаншешімдізарлапміндеттеуден, өзмүдделерініскеасыруғабайланыстыашықкүрестентұратынмінез-құлықстратегиясы. Бақталастықмынажағдайлардаақталады: ұсынылғаншешімайқын конструктивті болғанда; нәтижежекелегентұлға, шағынтопүшінемес, бүкілтоп, ұйымүшінқолайлыболғанда; аталмышстратегияныжүргізушіүшінкүреснәтижесімаңыздыболғанда; оппоненттіңақыл-кеңестерінтыңдауғауақытболмағанда.
Бақталастықэкстремальді жәнепринциптіситуациялардауақыттыңтапшылығыменқауіптісалдарлардыңжоғарыықтималдығыкезіндепайдалы. Қолғанжағдайлардабақталастықәдеттегідей, деструктивтісипаталады.
Ымыра оппоненттердіңконфликтініжарым-жартылайкелісімгекелуарқылы аяқтаутілектерінентұрады.Олбұрынұсынылғанталаптардыңжартысынанбастартумен, екіншіжақтыңжарым-жартылайнегізделгенталаптарынмойындауғаәзірлікпен , кешіругеәзірлікпенсипатталады. Ымыра, яғникелісімгекелумынажағдайлардатиімді: оппоненттіңөзіменбақталастыңмүмкіндіктерітеңекенінтүсінуінде; өзара, бірін-біріжоққашығаратынмүдделердіңболуыкезінде. Бүгіндеымырағакелуконфликтілердіаяқтаудыңеңжиіқолданылатын, конструктивтістратегиясыболыптабылады.
Бейімделу, немесе көну күрестенмәжбүрлітүрденемесеөзеркіменбастартужәнеөзпозицияларынберуретіндеқарастырылады. Оппоненттіңмұндайстратегияқабылдауынаәртүрлімотивтермәжбүретеді. Бұлөзініңқателігінұғыну, оппонентпенжақсыарақатынастысақтапқалуқажеттілігі, оғанөтеқаттытәуелдіболу, проблеманыңмағынасыздығыболуымүмкін. Сондай-ақ , конфликтіденбұлайшашығуғакүресбарысындакелтірілгенелеулізиян, одандамаңыздыжағымсызсалдарлардыңболуқаупі, басқанәтижегемүмкіншіліктердіңжоқтығы, үшінші жақтыңқысымыдушаретеді.
Проблеманы шешуден кету, немесе қашу,шығыназболыптұрғанкездеконфликтіденшығуәрекетіболыптабылады. Конфликтбарысындағыосытәріздесмінез-құлықстратегиясынанерекшелігісол, мұндаоппонентоғанөзмүдделерінбелсенді стратегиялардыңкөмегіменіскеасыруәрекеттерісәтсізболғаннанкейінөтеді. Дұрысынайтқанда, әңгімеконфликтініңшешілуіжайындаемес, оныңсөнуіжайындаболыпотыр. Қашуқайшылықтардышешуүшінкүшпенуақыттыңжоқтығы, уақытұтуғаұмтылу, өзмінез-құлықбағытынанықтаудақиындықтардыңболуы, проблеманымүлдемшешкісікелмеукезіндеқолданылады.
Ынтымақтастықоппоненттердіңконфликтідегібарлықжақтыңмүдделерінқанағаттандыратыншешімдібірлесіпіздеугебағдарлануменсипатталатынмінез-құлықтыңеңтиімді, кооперативтістратегиясы. Оппоненттердіңпроблеманыконструктивтіталқылауғабағыттылығын, екіншіжаққақарсыласретіндеемес, шешіміздеудегіодақтасретіндеқараудышамалайды. Мынадайситуациялареңтиімді: оппоненттердіңөзаратәуелділігі; күштіболғанда; екіжақтабиліктегіайырмашылықтардыелемеугебейімболғанда; шешімніңекіжақүшіндемаңыздыболғанында; қатысушылардыңкүнібұрынкесіп-пішіпқоймауыкезінде.
Достарыңызбен бөлісу: |