Принциптері
Негізгі құралдардың айырбасталуын есепке алу
жүктеу/скачать 2,61 Mb. Pdf көрінісі
|
Байболтаева-Н.Ә.-Бухгалтерлік-есеп-принциптері
- Бұл бет үшін навигация:
- «Арманң акционерлік қоғамының бухгалтерлік есебінде
|
Негізгі құралдардың айырбасталуын есепке алу Кәсіпорын негізгі құралдарды басқа мүліктерге айырбастай алады (біреуі сатады, екіншісі сатып алады), яғни қарама-қарсы сату жүзеге асырылады. Негізгі құралдар бойынша айырбастау (бартерлік) операцияларын бухгалтерлік есепте бейнелеу тәртібі бухгалтерлік есептің 16 «Негізгі құралдарң халықаралық стандартымен реттеледі. Аталмыш стандартқа сәйкес айырбастау нәтижесінде алынған объектілердің құны алынған (берілген) ақша қаражаттарының сомасына түзету жасай отырып, сатылған активтердің ағымдағы құныныа тең болатын сатылып алынған активтердің ағымдағы құнымен өлшенеді. Мысалы, «Арманң акционерлік қоғамы өзінің шаруашылық қызметіне қажетті, Қазақстан Республикасында аналогы жоқ, үнемдік режимінде жұмыс атқаратын энергетикалық жабдықты «Нұрң акционерлік қоғамынан, Алматы қаласының орталығында орналасқан өзінің 6 соттық жер учаскесіне айырбастау жолымен алуға келісім-шарт жасады. Негізгі құралдардың құндары келесідей: энергетикалық жабдықтың сатып-өткізу құны - 1,5 млн. 243 теңге, ал жер учаскесінің сатып-өткізу құны (баланстық құнына тең) – 1,8 млн. теңге болды делік. Қарама-қарсы сатып-өткізу кезінде орындалатын бухгалтерлік жазулар негізгі құралдар объектілерін нақты ақшаға сатып-өткізу бойынша орындалатын бухгалтерлік жазулармен бірдей. Егер қарама-қарсы сатып- өткізу кезіндегі жеңілдік сомасы сатып-өткізілген объектінің қалдық құнынан жоғары болса, онда ол пайда ретінде есепке алынады, ал егер төмен болса, зиян ретінде есепке алынады. Келісім-шарттың орындалуын екі кәсіпорынның бухгалтерлік есебінде көрсетілуін қарастырайық. «Арманң акционерлік қоғамының бухгалтерлік есебінде: 1) Сатып-өткізілген жер учаскесінің өзіндік құнына - 1 800 000 теңге: ДТ КТ 7410 «Активтердің есептен шығуы бойынша шығыстарң 1 800 000 2410 «Жерң 1 800 000 2) Жер учаскесін сатып-өткізуден алынған табыс сомасына – 1 500 000 теңге: ДТ КТ 1210 « Сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің қысқа мерзімді дебиторлық борыштарың 1 500 000 6210 « Негізгі құралдарды сатып-өткізуден алынған табысң 1 500 000 3) Энергетикалық жабдық кіріске алынды – 1 800 000 теңге: ДТ КТ 2410 «Негізгі құралдарң 1 800 000 3310 «Жабықтаушылармен және мердігерлермен есеп-айырысуң 1 800 000 4) Сатып алынған жабдық бойынша қосылған құн салығының сомасы есепке алынды – 216 000 теңге: ДТ КТ 1420 «Қосылған құн салығың 216 000 3310 «Жабықтаушылармен және мердігерлермен есеп-айырысуң 216 000 5) Өзара міндеттемелердің есепке алынуы –1 500 000 теңге: ДТ КТ 3310 «Жабықтаушылармен және мердігерлермен есеп-айырысуң 1 500 000 1210 « Сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің қысқа мерзімді дебиторлық борыштарың 1 500 000 6) Айырмашылықтың сомасы есеп айырысу шотынан төленді –516 000 теңге: 244 ДТ КТ 3310 «Жабықтаушылармен және мердігерлермен есеп-айырысуң 516 000 1030 «Ағымдағы банк шоттарындағы ақша қаражаттарың 516 000 7) Салық заңына сәйкес қосымша есептелінген қосылған құн салығының сомасына (1 800 000-1 500 000)*12/100=36 000 теңге ДТ КТ 7210 «Жалпы және әкімшілік шығыстарың 36 000 3130 «Қосылған құн салығың 36 000 жүктеу/скачать 2,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|