Ресей және Кеңес мемлекеттерінің тарихы


Дәрістің мазмұны: 1. Модернизация процесі, оның мәні және алғышарттары; Ұлы Петр дәуірі



бет109/194
Дата05.02.2022
өлшемі3,54 Mb.
#19429
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   194

Дәрістің мазмұны:

1. Модернизация процесі, оның мәні және алғышарттары; Ұлы Петр дәуірі.


2. І Петрдің сыртқы саясаты. Ресей империясының қалыптасуы.

3. Петрдің басты реформалық бағыттары:

- Әкімшілік реформалар;

- Облыстық және қалалық реформалар;

- Сенат реформалары;

- Шіркеу реформалары.


4. Солтүстік соғыс: мақсаты. Солтүстік Кеңестің п.б. Ништад бейбіт келісімі.

Әдебиеттер:


1. Чапек В.Н. «История России». Ростов-на-Дону, 2002 г.
2. Уткин А.И. «Россия и Запад: История цивилизаций». М., 2000 г.
3. Семенникова Л.И. «Россия в мировом сообществе цивилизаций». Брянск, 2000 г.
4. История. Отв. ред. Самыгин П.С. Ростов-на-Дону, 2002 г.
5. Анисимов Е.В.,Каменский А.Б. Россия в ХУІІІ-первой половине ХІХ века. М.,1994.
6. Буганов В.И. Петр Великий и его время. М.,1989.
7. Павленко Н.И. Петр Великий. М.,1990.
8. Н. И. Павленко, В. Б. Кобрин. В. А. Федоров. «История России с древнейших времен до 1861 года». М., 1989 ж.
9. М. Мунчаев, В. М. Устинов. «История России». М., 2003 ж.
10. История Российского государства. Ред. басқарған Ш. М. Мунчаев. М.,2000 ж.



  • Ұлы Петр және модернизацияның алғышарттары. Петр реформаларының қажеттілігі және алғышарттары. Петр реформалары: мазмұны, сипаты және салдарлары. Ұлы Петрдің саяси портреті. Ұлы Петрдің тұлға болып қалыптасуы;

  • Елдің экономикалық дамуы. Ауыл шаруашылығының және қолөнердің дамуы. Манфактура құрылысы. Орал металлургиясы. Демидовтер. Жұмысшы күшінің проблемасы. Сыртқы саудадағы Петербургтің алатын орны. Қаржы жүйесі. Мемлекеттік бюджет. Меркантилизм және протекционизм;

  • Әкімшілік реформалар. Облыстық және қалалық реформалар. Сенат реформалары. Шіркеу реформалары. Коллегия. Тұрақты әскер мен флоттың қалыптасуы;

- Мәдениет және қоғам бағытындағы қайта құрулар: жалпы және арнайы білім беретін оқу орындар, жаңа жылсанаудың, таңбалардың және араб сандарының енгізілуі. Жаңа қоғамдық ой өкілдері: С.Ф.Салтыков, И.Т.Посошков, П.П.Шафиров, И.К. Кирилов;
- Сыртқы саясаттағы басты бағыттар. Азов жорықтары. Ұлы елшілік. 1700 ж. Константинополь келісімі;
- Солтүстік соғыс, басты мақсаты. Солтүсік кеңестің п.б. І Петрдің Прут жорығы. Аланд конгресі. Ништад бейбітшілік келісімі. І Петрдің сыртқы саясатының басты қорытындылары. І Петрдің – император, ал Ресейдің – империя болып жариялануы;
І Петрдің сыртқы саясатындағы Шығыс бағыты: Орта Азия, Сібір, Кавказ. Каспий жорықтары.
Комментарии
Реформы правления Петра I во многом обусловливалась военными задачами, проводились без какого – либо плана, но широким фронтом.
В политической сфере происходило становление абсолютной монархии. Вся законодательная, судебная, военная, финансовая власть концентрировалась в руках царя, который в 1721 г. принял титул Императора, Отца Отечества, Петра Великого. Вместо Боярской думы в
1711 г. был учрежден Сенат, законосовещательный и распорядительный орган, члены которого назначались царем и действовали его именем. Вместо приказов в 1717 – 1718 гг. появились 12 коллегий, состав которых определялся царем, а полномочия и направления работы – регламентами. За сенатом с 1722 г. наблюдал генерал – прокурор, «око государево». Вместо патриаршества для руководства делами церкви был создан Синод, во главе которого стоял назначаемый царем обер – прокурор. Сеть фискалов доносила о нарушении «казенного интереса» учреждениями и частными лицами. Для удобства управления страну разделили на восемь губерний во главе с губернаторами, которых назначал царь. Элементы выборности местных должностных лиц, характерные для Московского государства, были сведены к нулю.
Петр создал регулярные армию и флот, которые формировались на основе рекрутской повинности для податных сословий и обязательной службы для дворян. Появилась полиция, но продолжала действовать система «Слова и дела государева». Политическим сыском занимались Преображенский приказ (с 1695 г.), а с 1718 г. – Тайная канцелярия.
В сфере социально – экономических отношений резко возросла роль государства, которое активно вмешивалось в промышленность, торговлю, социальные отношения. Возникло собственное кораблестроение, производство вооружения, одежды, обуви для армии. По существу возник военно-промышленный комплекс. На мануфактурах использовался труд крепостных крестьян, которых «приписывали» целыми деревнями к промышленным предприятиям. Интересы отечественного купечества государство защищало высоким таможенными пошлинами на импортные (ввозимые), товары, проводило политику протекционизма и меркантилизма (накопления в стране золота и серебра за счет активного торгового баланса).
На основании проеденной переписи была введена подушная подать. Налог в денежной форме стал собираться не с крестьянского двора, а с мужской души крестьянина или посадского человека. При этом облагались все лица мужского пола от новорожденного до глубокого старика. Переписи населения (ревизии) проводились один раз в десять лет и были основой для налогообложения. 8-дәріс




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   105   106   107   108   109   110   111   112   ...   194




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет