оқушылардыңакадемиялық ұтқырлығын дамыту, өздігінен білім алу дағдыларын қалыптастыру;
топпен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру;
тапсырманы тұжырымдап, оны кооперативтік түрде шеше білуді дамыту;
өзін-өзі бақылау дағдыларын қалыптастыру.
Мұғалімге көмек ретінде авторлар педагогикалық міндеттерді жүзеге асыру үшін қысқа әрі ең қолайлы әдіс-тәсілдері бар бірнеше педагогикалық технологияны ұсынады.
«Сынтұрғысынанойлау»технологиясы:
Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлауды дамыту.
Оқыту «шақыру – ұғыну (іске асыру) – ойлау (рефлексия)» тиімділігі жоғары базалық үлгісі бойынша жүргізіледі. Ол нақты, айқын, бірақ тақырыптардың кең ауқымы мен оқу міндеттерін қамту үшін әлі де ашық.
Сонымен, сабақта үш кезең бөлінеді, олардың әрқайсысында әдістемелік тәсілдердің өзіндік ерекшеліктері бар:
кезең - шақыру (evocation): тірек білімді өзектендіру, жаңа ақпарат алуға жеке қызығушылықты қалыптастыру, осы тақырыпты зерттеудің маңыздылығын негіздеу. «Шақырудың» тиімді стратегиясы оқушыларда материалды белсенді оқуға қызығушылық тудыруы тиіс.
«Шақыру» кезеңінде оқытудың келесі әдістері мен тәсілдерін қолдану ұсынылады:
«Кеңес». Мақсаты: оқушылардың оқу іс-әрекетін уәждеуге бағытталған базалық ақпарат арқылы қызығушылығын арттыру.
«Жетекшімәселелер».
«Естесақтаймыз»(миғашабуыл).Оқушылар, жеке немесе жұпта жұмыс жасай отырып, тақырып бойынша біледі немесе ойлайды.
«Жіктеу»(ранжирлеу).Оқушылар сабақ тақырыбы бойынша өз ойларын айтып, оларды топтастырады – санаттар бойынша бөледі,барлығы тақтада тіркеледі. Санаттарды оқушылар өздері ұсынады, бірақ оқытушы оларға көмектесуге құқылы.
«Оқимын– меніңойымша»– мәтін бөліктерге бөлінеді және оқушыларға келесі үзіндіде не болатынын болжау ұсынылады. Егер бұл таза ақпараттық мәтін болса, оқушыларғакелесі бөлімдерде қандай ақпарат бар екенін болжауға тура келеді.
«Тірек сөздер» – шағын топтарда жұмыс істейтін оқушыларға мәтіннен шыққан негізгі сөздердің (оңтайлы 4-5) шағын тізімі ұсынылады, олар мәтінде негізгі сөздердің қандай қызмет атқаратынын болжауы тиіс. Оқушылар осы сөздердің мағынасына және мүмкін пайдалануға қатысты бірыңғай қорытындыға келгенде, оқытушы олардың өз болжамдарының дұрыстығын тексеру үшін мәтінді оқу немесе тыңдау кезінде осы сөздерге назар аударуын сұрайды.
«Шатасқанлогикалықтізбектер».Оқытушы себептік-тергеу тізбегінен 5-6 жеке оқиғаны жазады, әрқайсысы жеке парақта жазылады. Оқушыларға дұрыс тәртіпті қалпына келтіру ұсынылады. Барлығы бір пікірге келгенде, мұғалім мәтінді оқу немесе хабарламаны тыңдау кезінде, дұрыс немесе қате тексеру үшін оқиға тәртібіне назар аударуды сұрайды.
«Дұрыс-дұрысеместұжырымдар».Оқушыларға әлі зерттелмеген тақырып бойынша бірнеше тұжырым ұсынылады (немесе зерделенгеннің соңына дейін емес), олардың дұрыс болып көрінгендерін таңдау қажет.
«Кластерге»бөлу(идеяларблогы).Кластерлер барлық класты құрастырғаны дұрыс. Алдымен оқытушы тақырыпты (сөзді немесе сөйлемді) тақтаның ортасында немесе постерде дөңгелекшеге жазады. Содан кейін оқушылар өз ойларын жұбына айтады – "Миға шабуыл» әдісі қолданылады. Бұл идеялар тақырып шеңберінің айналасындағы дөңгелекшелерге орналастырылып, оған тікелей сызықпен қосылады. "Жерсерігі бар ғаламшар" үлгісі құрылуда.
«Білемін–білгімкеледі–білдім».Үш бағаналы кесте ресімделеді. Оқушылар тақырып бойынша белгілі нәрселерді жазады. Бұдан әрі талқылау үшін сұрақтар жасалады. Ұсынылған идеялар «Білемін» бағанына жазылады, санаттар бойынша топтастырылады (жіктеледі) және/мүмкін толықтырылады. Даулы идеялар мен туындаған сұрақтар «Білгім келеді» бағанына енгізіледі. «Білдім» бағаны білімнің қалыптасу шамасына қарай толтырылады.
«Еркіншығарма».Жаңа материалды зерттеуге кіріспес бұрын оқушылар тоқтамай, тез (5 минуттан артық емес), осы тақырып оларда қандай ойлар мен сезімдерді тудыратыны туралы жазады. Шағын топта
жұмыс істей отырып, бір-біріне жазғанын оқу, одан кейін өз ойларын топпен бөліседі, топтық ми шабуылының жағдайы жасалады.