Сабақтың мақсаты: хордалылар типін сипаттап, 7 класты біріктіретін ортақ белгілермен танысу. Хордалылар типін жіктеу



Pdf көрінісі
бет50/92
Дата10.10.2023
өлшемі0,8 Mb.
#184506
түріСабақ
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   92
Байланысты:
Лекция ОЗ 509 23-24

көзілдірікті кобрасы
. Азияның оңтүстік-шығысында өте үлкен әрі улы 
король кобрасы
кездеседі. Оның денесінің ұзындығы 4 метрден асады. Бұл жылан 
жұмыртқаларын өздері жасаған ұяға салып, оларды қорғайды. Ол негізінен жыландармен 
қоректенеді. Сондықтан да, оны «жылан жегіш» кобра деп те атайды. Кобраның бір түрі – 
түкіргіш кобра
деп аталады. Ол уын дәл көздеп тұрып 2 метр қашықтыққа түкіре алады. Оның 
улы тісінің өзегі басқа жыландардағыдай төмен қарай емес, алға қарай ашылады., уы адам көзіне 
тисе, көзді қатты зақымдап, көз көрмей қалуы мүмкін. 
Орта Азияның тау бөктерлерінде, өзен аңғарларында 
орта азия кобрасы
(кеңалқым) кездеседі. 
Ол 8-12 жұмыртқа салып көбейеді. Оның уы жүйке жүйесіне әсер етеді. 
Шұңқырбастылар тұқымдасына
жататын (120-дай түрі бар) жыландардың бәрі де улы. 
Олардың танау тесігі мен көзінің ортасында ерекше ойысы (шұңқыры) болады, сондықтан да, 
осылай аталған. Ол ойыс арқылы жыландар қоршаған ортадағы жануарлардың дене 
температурасынан бөлінген жылуды сезеді, осы мүшесі арқылы жыландар қараңғыда өз қорегін 
ұстайды. Олар Оңтүстік және Солтүстік Америкада, Азияда таралған. Шұңқырбастылардың уы 
қанайналым және жүйке жүйелеріне бірдей әсер етеді. Олар қауіп төнген кезде құйрығындағы 
қабыршақтарының көмегімен сылдырмақ ойыншықтардың дыбысындай үн шығарады. Осыған 
сәйкес оларды кейде «сылдырмақты» жыландар деп те атайды.
Қазақстанда шұңқырбасты жыланның 
кәдімгі қалқантұмсық
(бозша жылан) деген бір ғана 
түрі кездеседі. Ол еліміздің оңтүстік аймақтарында кеңінен таралған улы жылан. Түнде белсенді 
тіршілік етеді, әрі тірі туып (2-12 ұрпақ) көбейеді. 
 Тасбақалар әлеміне саяхат
.
Тасбақалар жорғалаушылардың ертеден келе жатқан (200 млн. 
Жылдан бері қарай) мықты мүйізді сауыты бар ерекше тобы. Олардың мүйізді сауыты бір-бірімен 
тұтасып кеткен ірі қалқаншалардан тұрады. Оның үстіңгі сауыты – 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   92




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет